Ankara 7. İdare Mahkemesi, Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’nin ölümü sonrası paylaşılan taziye mesajlarını sildiği için Instagram’ın erişime engellenmesiyle ilgili hüküm kurmadı.
Hukukçular Kerem Altıparmak ve Yaman Akdeniz’in, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (BTK) karşı açtığı davada mahkeme kuruma erişime engelleme işleminin geri alınıp alınmadığını sordu. BTK da yazılı olarak erişim engelinin kaldırıldığını bildirdi.
Bunun üzerine mahkeme dava konusu işlemin geri alınarak varlığını kaybettiği belirledi. “Konusu kalmayan dava konusu işlem hakkında karar verilmesine yer olmadığına" hükmetti. Mahkeme ‘konusu kalmayan davada’ Altıparmak ve Akdeniz’e vekalet ücreti ödenmesine de karar verdi.
Ayrıca karar BTK Başkanı Ömer Abdullah Karagözoğlu’nun, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’un ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’nun Instagram’ın ‘katalog suç nedeniyle kapatıldığına’ yönelik açıklamalarını da boşa düşürdü.
"Maddi zarara uğrayanlar yargı yoluna başvurabilir"
Davayla ilgili Kerem Altıparmak mahkemenin BTK'nın erişime engelleme kararını geri aldığını saptamasıyla ilgili şu yorumu yaptı:
İdare hukukunda ‘geri alma’ işlemi hukuka aykırı işlemler için uygulanır. Bir başka deyişle, mahkeme BTK'nın hukuka aykırı davrandığını kabul ettiğini ve bu hukuka aykırılığı geriye yürütecek şekilde geri aldığına karar verdi.
Nitekim bunun sonucu olarak, dava açılmasına haksız bir şekilde yol açtığı için mahkeme BTK'nın vekalet ücretini ödemesine de hükmetti. Bu durumda da BTK işlemin hukuka aykırı olduğunu kabul etmiş oldu ve kararın katalog suçlarla ilgisinin olmadığı ortaya çıktı.
Bu durumda Instagram’ın erişime engelli olduğu tarihte maddi zarara uğrayan kişi ve kurumlar bu zararları nedeniyle, açıkça hukuka aykırı davrandığını kabul eden ve bu durum yargı kararıyla saptanan BTK aleyhine yargı yoluna başvurabilir.
"Yanlışını düzeltmenin yolu bir başka yanlış olamaz"
Yaman Akdeniz de Altıparmak gibi ‘katalog suç’ açıklamalarına atıf yaptı. “Instagram müstehcenlik suçu veya Atatürk'e hakaret içeren içerikler sebebiyle engellenmedi. Aksi takdirde, BTK dava dosyasına delil sunar, erişimin engellenmesi için yetkili olduğunu ve hukuka aykırı işlem yapmadığını iddia eder ve savunma yapardı” dedi:
Instagram'ın asıl engellenme sebebinin İsmail Heniyye ile ilgili taziye mesajlarının Instagram tarafından kaldırılması olduğu açık. Fakat, Instagram'ın yanlışını düzeltmenin yolu da Instagram'ı Türkiye'den keyfi ve hukuka aykırı şekilde sansürlemek olmadığı açık.
Yanlışı düzeltmenin yolu Instagram üzerinden itiraz mekanizmalarını işletmek ve hatta konuyu benim yaptığım şekilde Gözetim Kurulu'na taşımaktı. Sonuç alınabileceğini ve hatta META'nın çifte standardının da yanlış olduğunu gösterdim.
Devlet refleksi hep sansürden yana ve konu sadece Instagram ile de sınırlı değil. Wattpad, Roblox ve Discord gibi dünyaca meşhur ve milyonlarca kullanıcı olan platformlar Türkiye'den halen erişime engelli. Kaldı ki Deutsche Welle ve Amerika’nın Sesi de engelli.
Uzun zamandır sansürlü platform ve siteler arasında Tunein, iheart, National Film Board of Canada, Radio Garden ve Shoutcast ve çok sayıda VPN servisi de var. Bunlar bir süre sonra unutuluyor, fakat hukuk mücadelemiz AYM ve AİHM nezdinde devam ediyor.
(HA)