Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) 19 yıl önce bugün, statüsünün Resmi Gazete'de yayınlanmasıyla, 32 insan hakları savunucusu tarafından resmen kuruldu.
Bu 19 yılda, 12 binden fazla işkence mağduruna yardımcı oldu. Tedavi, rehabilitasyon ve sosyal yardım hizmeti verdi. 2009'un ilk 11 ayında aldığı başvuru sayısıysa 436.
Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı, TİHV'nin bu süre içinde yarattığı iki önemli farka dikkat çekiyor: "Türkiye'de işkencenin var olduğuna dair bir farkındalık yaratmış olması. Ayrıca, işkencenin sonuçlarının onarılması gerektiği, bunun mümkün olduğunu göstermiş olması." Fincancı, "İşkencenin fiziksel ve ruhsal sağlı sorunları yarattığı görülmüyordu" diyor.
Ankara, İstanbul, İzmir, Adana ve Diyarbakır'daki beş merkezinde hizmet veren TİHV bu süre boyunca, Türkiye'den ve Türkiye dışından dokuz ödül aldı. Her yıl insan hakları raporu ve tedavi/rehabilitasyon merkezleri raporlarının yanı sıra, aralarında işkencenin tıbbi olarak saptanmasındaki uluslararası kılavuz olan İstanbul Protokolü'nün de yer aldığı, birçok kılavuzun, yayının hazırlanmasında yer aldı; destek verdi.
TİHV, İnsan Hakları Derneği'yle (İHD) birlikte İnsan Hakları Hareketi Konferansı'nı düzenliyor, Uluslararası Ruhsal Travma toplantılarında yer alıyor. Bu yıl, "Ortadoğu'da Barış için Sağlıkçılar Köprüsü"nün de düzenleyicilerinden oldu. TİHV, Türkiye'nin Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) yargı yetkisini tanıması için mücadele eden UCM Koalisyonu'nun da üyelerinden biri.
Yeni proje: Kayıplar
TİHV, Türkiye'de zorla kaybedilmelerle ilgili yeni projesini bu ay başında duyurdu. Proje, 25 yıldır süren savaş boyunca kaçırılan, öldürülen, cesetleri bugüne kadar bulunamayan insanların bulunması, ölüm nedenlerinin ve şekilleri araştırılarak insan onuruna yakışır biçimde ölümlerinin belgelenmesi ve gömülebilmesini amaçlıyor.
Projenin amaçlarından biri de kayıp yakınlarıyla ilgili: Kayıp yakınlarının ölüleriyle vedalaşıp, yas süreçlerini tamamlayabilmeleri, haklarının korunduğunu görerek savaşın ve katliamların yarattığı tahribatı onarıcı süreçlerin işletilebilmesini hedefliyor.
TİHV'ye destek olmak için
Vakfın temel ilkelerinden biri, insan haklarına aykırı uygulamaları olan kurum ve kişilerden bağış ya da destek almamak.
TİHV, işkenceyle mücadelesinde ve insan hakları savunuculuğunda nasıl destek olunabileceğini şöyle özetliyor:
Çalışmalarını tanıyarak ve tanıtarak;
Tanık olduğunuz insan hakları ihlallerinin bilgi ve belgelerini en yakın merkezimize ulaştırarak;
Az ya da çok kaygısı taşımadan, ayni veya nakdi bağış yaparak;
Eğer hekim, psikolog, hemşire, sosyal hizmet uzmanı ya da fizyoterapist iseniz; işkence görenlerin tedavi ve rehabilitasyonu çalışmalarını veya işkencenin kanıtlanmasına yönelik araştırmaları yürüten gönüllü ağımıza katılarak;
Eğer hukukçu iseniz; işkence savı raporla kanıtlanmış başvurularımıza işkence davalarındaki hukuksal süreçte avukat ya da danışman olarak katkıda bulunabilirsiniz. (TK)
