İmralı Cezaevindeki tecrit Meclis’e taşındı

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Grup Başkanvekili, Siirt Milletvekili Meral Danış Beştaş, İmralı Cezaevindeki mahpusların görüş hakkını kullanamamasına dair önerge verdi.

Önergede, “2011 yılından itibaren avukat görüşüne getirilen kısıtlamaların ardından çözüm süreci çerçevesinde gerçekleştirilen görüşmelerin de 2015 yılında son bulmasıyla uzun süreli bir tecrit dönemi başladı” bilgisi verildi.

Ayrıca, İmralı Cezaevi’ndeki mahpusların aileleri ile haftalık telefonda görüş hakkı, mektuplaşma hakkı, ziyaret hakkı başta olmak üzere aralarında sohbet hakkı, cezaevinde başkaca kitap ve sair yasal haklarından da yararlanamadığını belirtti.

Bu uygulamayla, uluslararası sözleşmelerde yer alan “Bütün mahpuslar avukatlarıyla görüşme hakkına sahiptir ve cezaevi yetkilileri mahpuslara avukatlarıyla görüşmeleri için uygun olanakları sağlamalıdırlar” hükmünün ihlal edildiğini ifade etti: “Ayrıca yasalarda yer alan 15 günde bir kez ve on dakika ailesi ile telefonla görüşme yapma hakkı da uygulanmıyor.”

23 yılda 2 telefon görüşmesi

Önergede, görüş ve diğer hakların engeline dair şu bilgiler verildi: Abdullah Öcalan son 11 yılda yalnızca 5 avukat görüşü yapabilmiştir. İmralı Yüksek Güvenlikli Cezaevine 2015 yılının mart ayında nakledilen Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş ise bugüne kadar hiçbir şekilde avukat görüşü yapamamıştır. Öcalan son 8 yılda yalnızca 5 aile görüşü gerçekleştirebilmişken, İmralı Cezaevinde nakledilen mahpuslardan Hayri Konar ve Veysi Aktaş İmralı’da bulunduğu süre zarfında İmralı’da bulundukları süre boyunca 3 aile görüşü gerçekleştirirken Hamili Yıldırım ise yalnızca 2 aile görüşü gerçekleştirebilmiştir. Abdullah Öcalan’ın cezaevinde bulunduğu 23 yılı aşkın müddet zarfında sadece 2 kez telefon görüşmesine olanak tanınmıştır. Mektup ve benzeri haberleşme olanakları ise hiç mümkün kılınmamıştır. 25 Mart 2021’de gerçekleşen ve tamamlanmayan telefon görüşmesinden 7 Eylül 2022 tarihine kadar ise 212 avukat başvurusu; 73 kez de aile ve vasi başvurusu yapılmıştır. Öte yandan HDP Eş Genel Başkanları ile milletvekillerinin yapmış oldukları başvuruya ise henüz yanıt verilmemiştir. 2022 yılı boyunca ise aile, avukat görüşlerine herhangi bir cevap verilmemiştir. Ekim 2022 içinde basına yansıyan 6 aylık avukat görüş yasağı; 2018 yılından bu yana aile görüşlerinin önüne engel olarak konulan 12’nci disiplin cezası olurken verilen disiplin cezalarının gerekçeleri avukatlara bildirilmemiştir. Gerekçeli yanıtların avukatlara itiraz süresi dolduktan sonra verilmiş olması ise dikkat çekici olmuştur. Yine 10 Haziran 2022’de aralarında kurum temsilcileri ile baro başkanlarının da bulunduğu 29 baroya kayıtlı 775 avukat İmralı F Tipi Cezaevi’ne görüş başvurusu yapmıştır. Daha evvel de 26 Mayıs 2021’de 868 avukatın imzası ile görüş başvurusu olmuştu. Ayrıca dünyanın farklı kıtalarındaki 22 ülkeden 350 avukat, Abdullah Öcalan ve İmralı’daki diğer mahpusları ziyaret etmek için Bakanlığınıza başvuruda bulunmuştur. Başvuruların zımnen reddi üzerine avukatlar tarafından, 25 Mart 2021 tarihinden itibaren müvekkillerinden hiçbir haber alınmadığı, “incommunicado” yani alıkoyma halinin oluştuğu ayrıntılı donelerle ortaya konulmuştur.

Başvurular hangi gerekçelerle reddedildi?

Önergede, Adalet Bakanı Bekiz Bozdağ’dan şu soruları yanıtlaması istendi:

• 27 Temmuz 2011 tarihinden itibaren Abdullah Öcalan’ın avukatları tarafından   görüşme için kaç başvuru yapılmıştır? Bu başvurulardan kaçı hangi gerekçelerle reddedilmiştir? İstatistikî ve kronolojik veriler mevcut mudur? Varsa kamuoyu ile paylaşır mısınız?
• 18 Haziran 2019 tarihinden itibaren Abdullah Öcalan’ın avukatları tarafından görüşme için kaç başvuru yapılmıştır? Bu başvurular hangi gerekçelerle reddedilmiştir?
• 5 Haziran 2019 tarihinden itibaren Abdullah Öcalan’ın kaç aile görüş başvurusu reddedilmiştir?
• İmralı Cezaevinde kalan Hamili Yıldırım, Ömer Hayri Konar ve Veysi Aktaş açısından da görüş yasağı devam etmekte olup, avukatları tarafından yapılan kaç görüş başvurusu reddedilmiştir?
• Hamili Yıldırım, Ömer Hayri Konar ve Veysi Aktaş ile avukatları en son hangi tarihte görüşülmüştür?
• Hamili Yıldırım, Ömer Hayri Konar ve Veysi Aktaş’ın aile ziyaretleri en son hangi tarihte gerçekleşmiştir?
• CPT raporları doğrultusunda gerekli adımlar neden atılmamaktadır?
• CPT ile yapılan en sonuncu görüşmede İmralı Cezaevi hakkında konuşuldu mu? Bu görüşmede İmralı Cezaevine ilişkin CPT’ye verilen yanıtlarınız ve bilgiler ne yönde olmuştur?
• İmralı Cezaevinde uygulanan tecride dair kamuoyuna detaylı bir açıklama yapacak mısınız?
• İmralı Cezaevinde avukat ve aile görüşlerinin yapılmaması kararını hangi merci vermektedir? Alınan bu kararlar Bakanlığınızın bilgisi dahilinde midir?
• AİHM tarafından verilen 18 Mart 2014 tarihli Öcalan/Türkiye kararı neden uygulanmamıştır?
• Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi (AKBK), Türkiye’nin karar karşısında bir adım atmaması gerekçesiyle, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasıyla ilgili “umut hakkını” doğuracak yasal düzenlemeler ve uygulama değişikliklerinin sağlanması için Türkiye’ye dair denetim süreci başlatmış olup bu süreçte hangi çalışmaların yapılması gündeminizdedir?
• Türkiye AKBK’nin denetim sürecinde uygulamaların hukuka uygunluğunun sağlanması adına yasal düzenlemeler yapacak mıdır?
• Türkiye AİHM kararlarına rağmen neden tecritte ısrar etmektedir?
• Bir kişinin en asgari yasal haklarının dahi kısıtlanmasının izahı nedir?
• Türkiye denetim sürecinde sorumluluklarını yerine getirmediği taktirde olası yaptırımlar değerlendirilmiş midir?
• Türkiye denetim süreci müddetince sorumluluklarını yerine getirerek adalete olan güveni yeniden tesis etmeyi amaçlamakta mıdır?

(AS)