Yaklaşık 20 kişilik heyetin katılımıyla yapılan toplantıya Batman Belediye Başkanı Hüseyin Kalkan, Hasankeyf Belediye Başkanı Vahap Kusen ile demokratik kitle örgütleri temsilcileri ve halk katıldı.
Heyetin hazırlayacağı ve hükümetlerine sunacakları raporun kredi konusunda belirleyici olacağı biliniyor. Toplantıda Batmanlılar heyete "Ilısu Barajı'na 'evet' derseniz tarih sizi af etmeyecek" dedi. Heyet ise hazırlayacakları raporda objektif olacaklarını belirtti.
Heyet Hasankeyf'i gezdi
Diyarbakır'a önceki gün (23 Ağustos) gelen heyet Batman valisi Haluk İmga'yı makamında ziyaret ettikten sonra tarihi ilçeye giden heyet, Dicle nehri kıyısında ve Hasankeyf kalesinde incelemelerde bulundu.
Heyete Ilısu barajı konsorsiyumu proje koordinatörü Yunus Bayraktar ve Hasankeyf Belediye Başkanı Kusen refakat etti.
Tarihi ilçenin yaşatılmasını istiyoruz
Hasankeyf Belediye Başkanı Kusen, Hasankeyf'in önemine işaret ederek, "Biz tarihi ilçenin yaşatılmasını istiyoruz. Bayraktar ise batırılmasını istiyor. Ama iki dost gibi yan yana oturabiliyoruz." dedi.
Başkan Kusen, Ilısu barajı için hayali bir temel atıldığını belirterek, Hasankeyf'e dokunulmaması gerektiğini söyledi.
Almanya, İsviçre ve Avusturya'dan Ilısu Barajı'na kredi verecek kuruluş temsilcilerinden oluşan yaklaşık 20 kişilik heyet önceki gün (23 Ağustos) Batman Belediye Konferans salonunda Batman il yöneticileriyle, Hasankeyf Gönüllüleri Derneğini ve Hasankeyf'i Yaşatma Girişimi ve sivil toplum örgütleri (STK) temsilcilerini Ilısu Barajı hakkında görüşlerini dinlediler.
Batman Belediye Başkanı Kalkan, Beşiri, Gercüş, Bekirhan, Balpınar Belediye başkanları, Demokratik Toplum Partisi (DTP) ve İl Genel meclis üyeleri, Belediye meclis üyeleri, Hasankeyf Gönüllüleri Derneği, Hasankeyfi Yaşatma Girişimi, çevre hakkı savunucuları, insan hakları örgütleri, Göç Edenler Sosyal Yardımlaşma ve Kültür Derneği (GÖÇ-DER), muhtarlar, Türk Mimar ve Mühendisleri Odaları Birliği (TMMOB) Batman bileşenleri ve çok sayıda sivil toplum örgütü temsilcileri katıldığı toplantıda barajın bölgede yaratacağı tahribata dikkat çekildi.
Toplantıda ilk olarak söz alan Hasankeyf'i Yaşatma Girişimi sözcülerinden Ercan Arboğa firma temsilcilerinin geliş amacı ile ilgili bilgiler verdi. İki saat süren toplantıta katılımcılar sırasıyla görüşlerini belirttiler.
"Baraja karşı duruşumuz net"
Ilısu Barajının yaratacağı tahribatın çok kapsamlı olacağını belirten Batman Belediye Başkanı Kalkan "İddiaların aksine baraj, göç ve yoksuzluktan başka bir şey veremeyecektir" dedi.
Barajın nimetlerinden sadece bir kaç firmanın ve toprak ağalarının faydalanacağını belirten Kalkan "Barajın yapımı ile 12 bin yıllık tarih yok olacak. Yüz binlerce insan yerinden olacak. Göç edeceklerin adresi de Batman olacak" dedi.
Batman'ın yeni bir göç dalgasını kaldıramayacağını söyleyen Kalkan bu nedenlerle baraja karşı olduklarını ve baraj planları yapılırken bölge halkının görüşünün alınmadığını ifade etti.
"Hasankeyf'in alternatifi yok"
Hasankeyf Gönüllüleri Derneği Ilısu barajının 'oldu bitti'ye getirilmeye çalışıldığına dikkat çekerek "Yasal olarak barajın inşası mümkün değil" dedi.
Yıldır Hasankeyf'in doğal şekli ile korunması için mücadele verdiklerini belirten dernek temsilcileri "Mücadelemizde tanıtımı esas aldık. Enerjinin alternatifi var ancak doğa ve tarihin alternatifi yok" dediler.
Baraj "Yıkım"dır
Çatışma ortamı yüzünden bölgede yaşanan göçün olumsuz etkilerinin her gün daha da arttığını belirten GÖÇ-DER Başkanı Ahmet Demir, barajın etkileyeceği alanda gerçekleştirdikleri anket çalışmasından söz etti.
"Toprak ağaları dışında kimse barajı istemiyor. Anket esnasında büyük zorluklar yaşadık, gözaltına alındık. Bu baraj bizlere dayatılıyor. Ilısu barajı sadece göçe sebep olmakla kalmayacak aynı anda bin yıllık tarihi de yok edecek.Hasankeyf turizme açılırsa barajdan elde edilecek gelirden daha fazla bir gelir elde edilir."
"Yıllardır baraja 'hayır' diyoruz"
1998 ve 2006 yıllarında Batman Belediye Meclisinin Hasankeyf'in doğal şekli ile korunmasına dair kararlar alındığını hatırlatan DTP İL Başkanı Şirin Tekik "Bu kararlar ilgili yerlere gönderildi. Bizde bölgenin en çok oy oranına sahip partisi olarak bu barajı benimsemiyoruz" dedi.
Ilısu barajı siyasi bir karardır
İHD Başkanı Sedat Becerikli barajın yanlış bir yatırım olduğuna dikkat çekerek "Ekonomik getirisinden ziyade Ilısu barajının siyasi bir karar olduğuna inanıyoruz. İnsan hakları savunucusu olarak Ilısu barajının yapımı ile insan hakları ihlalinin işlendiğine inanıyorum" dedi.
Becerikli, "Enerjiye ihtiyaç olduğuna inanıyoruz ama mutlaka alternatifler iyi değerlendirdikten sonra karar verilmelidir" dedi.
Tarih Baraja feda edilemez
60 yıllık ekonomik ömrü bulunan bir baraja 12 bin yıllık bir kültürel mirasın feda edilemeyeceğini belirten Saadet Partisi (SP) İl Başkanı Süleyman Seçkin "Enerjinin bölgemizde bir çok alternatifi vardır. Çevreye ve doğaya zarar vermeden alternatifler üretilmelidir "dedi.
TMMOB Ilısu Barajına karşı
Mimar ve mühendislerin görevinin ülkede sağlıklı bir yapılaşma ve ekonomik gelişimin önünü açmak olduğunu belirten TMMOB il sekreteri Ahmet Bülent Tekik "Ancak Ilısu barajı bir teknolojik harika değil, teknolojik bir felakettir. Batman'da 300 üyemizle yaptığımız toplantıda barajın faydasından çok zararı olduğu öne çıktığından baraja karşıyız" dedi.
Ilısu Barajı hukuk dışı
Toplantıda Batman Belediye meclisi üyeleri adına söz alan eğitimci Hekim Şahin "Gerek Türkiye'deki iç hukuka gerekse dış hukuka göre Ilısu barajı kusurlu bir proje. Bu projenin yapılabilirliği mümkün değil" dedi.
Hasankeyf'teki tarihi kalıntılarîn bir medeniyetin, bir inancın değil bütün dünyanın ortak mirası olduğunu söyleyen Şahin, "Şayet kredi vererek baraj yapımını sağlarsanız insanlığa ihanet etmiş olursunuz" dedi.
"Yarın geç olabilir"
Yıllardır Hasankeyf'in fotoğraflarıyla gazetelerine renk kattıklarını belirten gazeteci ve Hasankeyf gönüllüsü Mustafa Seven "Dün olduğu gibi bugün de, yarın da Hasankeyf'i yazacağım. Ama baraj inşa edilirse yarın Hasankeyf'in fotoğraflarına yenilerini eklemeyebilirim" dedi.
Seven, Hasankeyf'in doğal şekli ile korunmasını istediğini söyleyerek finansörlere seslendi "Bu da sizin vereceğiniz krediye bağlıdır. Bu krediye onay verirseniz ömür boyu vicdan azabı çekersiniz. Siz de baraja 'hayır' diyin" dedi.
Sit kararına rağmen baraj yapılıyor
Hasankeyf'in 1. derece sit alanında olduğuna dikkat çeken Mazlumlar ve İnsan Hakları Derneği (MAZLUM DER) İkinci başkanı ve çevreci Hasan Argunağa Diyarbakır Müze ve Anıtlar Yüksek Kurulunun kararı olmadan baraj yapımının mümkün olamayacağına dikkat çekerek "2863 sayılı Külttür Varlıklarını Koruma Kanununa göre Hasankeyf ören yerinde kurul kararı olmadan taş üstüne taş konulamaz" dedi.
Baraj havzasına 200 Höyük var
Ilısu barajının sular altında bırakacağı alanda sadece Hasankeyf'in değil Dicle nehri ve Botan nehri havzasındaki dünyanın en eski 200 höyüğünün de bulunduğuna dikkat çeken Batman Kültür ve Sanat Derneği başkanı M. Emin Bulut "Bu Höyüklerin büyük bölümü daha tespit bile edilmemiş. Bir höyüğün kazısı yaklaşık 10 yıl sürüyor. Bu da demektir ki höyüklerin gün ışığına çıkarılabilmesi için en az 200 seneye ihtiyaç var" dedi.
Heyet: Objektif bir rapor hazırlayacağız
Heyet adına bir konuşma yapan Almanya Dişişleri Bakanlık müsteşarı Renner Claosave Ilısu barajı ile ilgili gözlemlerini objektif bir değerlendirme ile rapor edeceklerini belirtti.(RK/EZÖ)
