Doğa Derneği ve uluslararası Damocracy hareketi işbirliğiyle düzenlenen Dünya Nehirler Konferansı geçtiğimiz hafta sonu İstanbul’da yapıldı.
Güney Amerika, ABD, Ortadoğu, Avrupa ve Afrika’dan katılan baraj mağdurları ve uluslararası sivil toplum kuruluşları konferansta somut örnekler üzerinden, Ilısu gibi dev barajların temiz enerji olmadığını anlattı.
Doğa Derneği’nin internet sitesindeki bilgilere göre, geçtiğimiz yüzyıl boyunca dünyanın büyük nehirlerinin yarısından fazlasının üzerine 50 binden fazla baraj inşa edildi.
Bunların sonucunda milyonlarca insan yerlerinden edilirken aynı zamanda doğa ve kültürel miras da geri dönüşü olmayan ciddi zararlara uğradı.
Türkiye’de Ilısu barajına karşı mücadele eden Hasankeyif’lileri destekleyen, Amazon’daki Belo Monte barajının yapımına karşı mücadele veren Brezilya’nın yerli liderlerinden olan Kayapo Şefi Megaron Txucarramae kendi deneyimlerini aktardı.
“Ekonomik kalkınma bahanesiyle, baraj endüstrisi ve Brezilya hükümeti bizim yüzyıllardır süren hayat tarzımıza son vermek istiyor.
“Bu baraj projesi kendini demokratik diye tanımlayan Brezilya hükümeti tarafından bize zorla dayatılıyor.
“Biz, hayat tarzımızı ve doğamızı korumak için mücadeleye devam etmekte kararlıyız.
Aynı zamanda on binlerce insanı yerinden yurdundan edecek olan Ilısu barajına karşı mücadele eden dostlarımızla dayanışma için buradayız.”
Belo Monte barajının yapımı sonucunda Amazon havzasında 668 kilometrekarelik bir alan sular altında kalacak, ki bu da birçok canlı türünün yok olmasına ve 40 binin üzerinde insanın evlerini terk etmesine yol açacak.
Etkisi Basra’ya uzanacak
Doğa Derneği Hasankeyf Kampanya Koordinatörü Dicle Tuba Kılıç ise Txucarramae’nin anlattıklarıyla Ilısu Barajı arasındaki benzerliklere dikkat çekti.
UNESCO Dünya Kültür Mirası kriterlerinden onda dokuzunu karşılayan dünyadaki tek yer olan Hasankeyf ve Dicle Vadisi’nin sular altında kalacağını bildirdi. 35 binin üstünde insanın yaşadığı yerleri bırakmak zorunda kalacağını vurguladı.
Ilısu barajının inşaatı Danıştay’ın Ocak 2013’te verdiği yürütmeyi durdurma kararına rağmen devam ediyor.
Barajın etkilerinin Irak’taki Basra Bataklıkları'na kadar hissedileceği belirtiliyor.
Hasankeyflilerle dayanışma içinde olan Goldman Çevre Ödülü sahibi Dr. Azzam Alwash konuşmasında, büyük mücadelelerle kurtardıkları Basra Bataklıkları’nın Ilısu Barajı nedeniyle yeniden yok olma tehdidiyle karşı karşıya olduğunu hatırlattı.
“Ortadoğu’daki su kaynaklarımızı bölgesel ilişkileri ve dostlukları sağlamlaştırmak için kullanmalıyız. Su barış için bir araç olabilir. Yaşamları Dicle Nehri’ne bağlı olan toplumlara ve diğer canlılara saygı göstermeliyiz.” (YY)