1 Mart'ta yürürlüğe giren, ancak hekimler ve hastaların itirazı nedeniyle ertelenen "2004 Mali Yılı Bütçe Uygulama Talimatı", yapılan değişikliklerden sonra 1 Nisan'da Resmi Gazete' de yayınlandı.
Neler değişti
* Talimatta yapılan en önemli değişikliğe göre, katkı payı alınmayacak ilâçlar sağlık kurulu raporuna göre katkı payı alınmaksızın, en fazla 3 aylık miktarda ve sağlık kurulu raporuna dayanılarak bütün doktorlar tarafından reçetelere yazılabilecek.
* Maliye Bakanlığı'nın antibiyotik yazımı konusundaki kısıtlaması talimatın yeni şeklinde de sürüyor.
* Bakanlık, bu konuda talimatta yaptığı değişiklikle, sefotaksim ile Siprofloksasin Parenteral ve Moxifloksasin Parenteral` i reçetelendirme yetkisi yalnız enfeksiyon hastalıkları uzmanlarına veriliyor.
* Yazımında herhangi bir kısıtlama olmayan Sefiksim, Seftriakson, Klaritromisin MR, Telitromisin, Moxifloksasin oral gibi ilaçların uzman doktorca yazılması serbest hale getirildi.
Psikiyatri ilaçları
Özellikle birinci basamak sağlık kuruluşlarında Sağlık Ocakları'nda çalışan pratisyen hekimlerin yoğun itirazlarına yol açan psikiyatri ilaçlarının yazımı konusunda bazı esneklikler getirildi.
* Buna göre atipik antipsikotikler ile (Klozapin, Olazapin, Risperidon, Amisülpirid, Ketiapin, Ziprasidon) tedaviye artık erişkin/çocuk uzmanının yanında nöroloji ya da söz konusu hekimlerin bulunmadığı yerlerde aile hekimliği uzmanlarınca da başlanabilecek.
* "SSRI" adıyla anılan yeni nesil antidepresanlar ile tedaviye uzman hekimler yanında 3 aylık tedaviyi geçmemek üzere de pratisyenler dahil değer hekimlerce de yazılabilecek.
* Uzman hekim reçetesinde belirtilen doz ve süre tamamlanıncaya kadar, bu tür ilaçlar rapor şartı aranmaksızın diğer hekimlerce tekrar reçete edilebilecek. Bu grup ilaçlar sağlık kurulu raporu olması halinde pratisyenler dahil diğer hekimler tarafından da yazılabilecek.
* Migrende kullanılan sumatriptan, eletriptan, zolmitriptan ve narantriptanın ağızdan alınan formları uzman hekim tarafından reçete edilecek, sağlık kurulu raporu olması halinde ise bu ilaçlar diğer hekimlerce yazılabilecek.
* En fazla 2 yıl süreli düzenlenebilecek bu raporlarda, hastanın tedavisinde kullanılacak ilaç veya ilaçların piyasa adları değil; etken madde isimleri yani "jenerik" adları yazılacak.
Kanser tedavisi
Kanserli hastaların tedavisinde kullanılan ilaçlara getirilen sınırlama da kısmen kaldırıldı.
* Buna göre ilaç tedavisi uygulanan kanserli hastalara 1 ay yerine en fazla 3 aylık dozda kanser ilacı yazılabilecek.
* Kemoterapi seçeneğini kullanmış olan ve kemoterapi dışında seçeneği olmayan kanserli hastalar için cevap alınabilecek veya sağ kalım avantajı sağlanabilecek kanser ilaçlarının bedeli Sağlık Bakanlığı`nca onaylandığı taktirde devlet tarafından ödenecek.
Özel besinler
* Çocuk mamaları, gıda olması nedeniyle bu defa da listeye dahil edilmedi.
* Ancak doğuştan metabolik hastalığı, enzim bozukluğu olan ve kistik fibrozisli hastalar için tedavi edici içerikli olanlar ile malabsorbsiyona neden olan bir hastalığı olan hastaların ve iki yaşına kadar inek sütü allerjisi olan bebeklerin kullandıkları özel mamalar, sağlık kurulu raporu alınması koşuluyla tüm hekimler tarafından yazılabilecek.
* Bazı hastalıklarda kullanımı gereken ve eski tebliğde çocuk ve dahiliye uzmanlarınca ayda en fazla 5 kilogram hesabıyla reçeteye yazılabileceği ve katkı payı alınarak verileceği hükmü getirilmiş olan özel besinler de ilaç gibi verilebilecek.
* Buna göre "çölyak hastalığı"nda özel formüllü un ve özel formüllü un içeren ürünler çocuk veya erişkin gastroenterolog uzmanının yer aldığı sağlık kurulu raporuna dayanılarak verilecek.
* Tedavinin devamı için sağlık kurulu raporunda belirtilen kullanım süresi ve miktarlara uygun olarak tüm hekimlerce reçeteye yazılabilecek ve bedeli, katkı payı alınmadan kurumlarca karşılanacak.
Hasta sevkleri
* Sağlık kurumuna ait ambulans ile memuriyet mahalli dışına yapılan hasta nakil ücreti, şehir içi hasta nakil ücreti ve acul ambulans ücreti hastanın kurumunca rayiç bedeli aşmamak üzere ödenecek.
* Ancak, hasta nakillerinde hastanın ambulansla sevkinin gerekliliğinin ilgili hekim tarafından onayı gerekiyor.
* Resmi sağlık kurum ve kuruluşları arasındaki hasta nakilleri için kullanılacak hasta servis hizmetleri, ilgili mevzuat çerçevesinde döner sermaye imkanları ile karşılanabilecek.
Yatan hastalar
Talimatın "11.2. Yatarak Tedavilerde Reçetelerin Düzenlenmesi" başlikli maddesinin son fıkrası değiştirilerek, hastanelerde yatan hastalar için düzenlenen reçete muhteviyatı ilaçların, rasyonel kullanımını sağlamak amacıyla, eczanelerden dönüşümlü olarak temini hususunda hastanelerin, Türk Eczacıları Birliği Merkez Heyeti ile işbirliği yapabilecekleri ve bu uygulamaya ilişkin usul ve esaslar, Maliye Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı ile Türk Eczacıları Birliği Merkez Heyeti tarafından müştereken belirlenebilmesine olanak tanındı.
Aşı uygulamaları
Önceki raporda bazı sınırlamalar getirilen aşı uygulamaları konusunda da bazı yenilikler sağlandı.
Buna göre yaşamsal önemi olan botulinismus serumu vb. zehirlenmelerde kullanılan antidotlar (panzehirler) hekim tarafından hastanın reçetesine yazıldığında, sağlık kurulu raporu aranmaksızın, bedellerinin tamamı hastanın kurumunca ödenecek.
* Ayrıca böbrek yetmezliği, kanser, HIV/AIDS enfeksiyonu, splenektomi olanlar ve immünsüpresif tedavi alan, bağışıklık durumu olumsuz etkilendiği için enfeksiyon hastalıklarının daha ağır seyrettiği yüksek riskli kişilerin, bu durumlarını ve hangi aşıları almaları gerektiğini belgeleyen sağlık kurulu raporu bulunması halinde reçete edilen aşıların (Sağlık Bakanlığı Genişletilmiş Bağışıklama Programı kapsamına dahil olan; kızamık, difteri, boğmaca, tetanoz, hepatit B, polio ve BCG aşıları hariç) bedelleri de kurumlarınca ödenebilecek.
Kemik erimesi
Yapılan değişikliğe göre, artık osteoporoz ilaçlarından hasta katılım payı alınacak. Martta yayınlanan tebliğde yer alan; "menopozda ve disfonksiyonel uterin kanamalarda (adet düzensizliği) kullanılan ilaçlar rapor koşulu aranmadan en fazla 3 aylık süreli ihtiyaç miktarında yazılabilecek" hükmü bu tebliğde kaldırıldı. Bu grup ilaçlar hasta katılım payından muaf olmayacak.
Diğer düzenlemeler
* Düşük molekül ağırlıklı heparinleri (iğne yolu ile kullanılan kan sulandırıcı) uzman doktorlar sağlık kurulu raporu olmadan yazabilecek, sağlık kurulu raporu olması halinde ise diğer hekimlerce de reçete edilebilecek.
* Bağışıklık sistemini düzenleyen ilaçların yazımı için üniversite tıp fakülteleri hastaneleri ya da eğitim hastanelerinden sağlık kurulu raporu alma zorunluluğu kaldırıldı.
* Kronik nörolojik ve psikiyatrik hastalıklarda kullanılan memantine, göz hastalıklarında kullanılan azatiopirini, mesanenin boşalmasında kullanılan tolterodin-L Tartarate ve Oksibutin ilaçları hasta katılım payından muaf ilaç listesine alındı.
* Talimatta yer alan "Hasta Katılım Payından Muaf İlaçlar Listesi"nde yer alan hastalıklarda kullanılacak ilaçların sağlık kurulu raporuna dayanılarak en fazla 3 aylık miktarda yazılabileceği hükmü getirildi. Ayrıca bu ilaçlar yine sağlık kurulu raporuna dayanılarak tüm hekimlerde yazılabilecek.
* Kronik Hepatit tedavisinde interferonların, bir tıp fakültesi veya eğitim ve araştırma hastanesinin gastroenteroloji ve/veya enfeksiyon hastalıkları bölümlerince düzenlenen sağlık kurulu raporlarında, ikinci basamak resmi sağlık kurumlarında ise gastroenteroloji ve/veya enfeksiyon hastalıkları uzmanının bulunduğu sağlık kurulu raporunda yer alması şartıyla, iç hastalıkları ve/veya enfeksiyon hastalıkları uzmanlarınca reçetelendirilmesi mümkün olabilecek.
* Bu hastalıkta kullanılan antiviral ilaçlar 2 ay süre ile reçete edilebilecekler.
* Talimatın "Sağlık Kurumları Tarafından Temini Zorunlu Tıbbi Sarf Malzemeleri" başlıklı maddesinin ikinci fıkrası değiştirilerek liste kapsamı dışında kalan faturalandırılabilir sarf malzemelerinin sağlık kurumları tarafından temin edilerek hastalara kullanılması durumunda ise, KDV dahil alış fiyatı üzerine % 20 işletme gideri ilave edilmek suretiyle fatura edileceği ve hastanın kurumundan tahsil edileceği hükmü getirildi.
* Ayrıca bu şekilde temin edilecek malzemelerin en az yüzde 50'sinin rekabeti ve toplu alımı sağlayacak ihale usulüyle gerçekleştirilmesi gerekecek.(YS/BB)