İktisatçı Mustafa Sönmez, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın bugün açıkladığı "teşvik ve istihdam paketi"ni "yapay gündem yaratmak" olarak değerlendirdi.
Sönmez'in paketle ilgili yorumları şöyle.
"Acil sorun yatırım değil"
Türkiye'nin acil meselesi yatırım teşvik paketi değil. Yatırımı düşünen yok, insanlar ellerindeki mevcut kapasiteyi kullanamıyor. İhracat yüzde 40 düştü. Kapasitenin yüzde 60'ı kullanılıyor. 5 ayda 774 bin kişi işten çıkarıldı. Bu da sadece kayıtlı olanlar. Bankalar kredi açmıyor.
Aslında yapısal bir mesele olan bölgesel teşvik, bu tabloda mevcut sorunlara hitap eden bir yanıt değil.
"Türkiye'nin yatırım iştahı kesik"
İlk üç ayda geçen yıla göre yatırımlar yüzde 57 azalmış durumda. Bu bize yatırım niyeti olmadığını gösteriyor.
Türkiye'de yatırımla büyüme, dış kaynakla, yabancı sermaye, sıcak para ve dış krediyle oluyor. Bunların girişinde de ciddi bir azalma var. Dolayısıyla yabancı sermaye de gelmediği için, onlara hitap eden bir durum da yok.
Ne dünyada ne Türkiye'de krizden çıkışa dair gösterge var. Böyle bir yatırım teşvik paketi, ancak krizden çıkıp büyümeye geçildiği dönemde anlam bulur.
Bölge belirlemede sorunlar
Ortaya, bölgeler arası tartışmalara yol açacak bir model attılar. Diyarbakır'la Trabzon aynı kefede görülüyor. Oysa Trabzon'da liman var. Denizli'yi gelişmiş bölge ilan ettiler. Şimdi yatırımlar başka bölgeye akarsa diye Denizlililer ayağa kalkıyor.
İstihdam
Türkiye'de, sayılmayanlarla birlikte, yaklaşık 7 milyon işsiz var. Bu paketle 100 bin kişiye üç aylığına boya badana yaptıracaklar. Bunu da istihdama müdahale diye takdim ediyorlar. Her bölgeye teşvik iddiası da herkese elma şekeri dağıtmak demek. Bu bir tür fırsatçılık, topluun gazını alma operasyonu aslında.
"Bu bütçe açığıyla sürdürülemez"
Teşvik, birtakım vergilerden vazgeçmek demek. Türkiye'nin bu lüksü yok. Bütçe 20 milyar açık vermiş durumda. Bu kadar açığın olduğu ekonomide bu politika uygulanamaz. (TK)
