Basın meslek örgütleri ve gazeteciler, BirGün ve Evrensel gazetelerine Basın İlan Kurumunca uygulanan ilan ambargosuyla ilgili Cumhurbaşkanlığının “Basın Ahlak İlkeleri” hatırlatmasını yorumladı.
TIKLAYIN – BirGün ve Evrensel “Basın Ahlak Esaslarına” Uymuyormuş
Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Ali Kenanoğlu, bütün koşullar ve tebligatla iletilen gerekçeler yerine getirilmesine rağmen Evrensel ve BirGün gazetelerine uygulanan ilan ve reklam akışı durdurma kararının neden hala kaldırılmadığına dair önerge vermişti.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay yanıtında, “Basın İlan Kurumu, 195 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanunun 49 uncu maddesi uyarınca, basın ahlak esaslarına riayet etmeyen gazete ve dergiler hakkındaki ihbar ve şikâyetleri değerlendirip karara bağlamaktadır” diyerek, ilan ve reklam akışının durdurulmasını bu gazetelerin “basın ahlak esasları”na uymamasına bağlamıştı.
Türkiye Gazeteciler Sendikası Başkanı Gökhan Durmuş, DİSK Basın İş Sendikası Genel Başkanı Faruk Eren, Evrensel gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Fatih Polat ve BirGün gazetesi Yazı İşleri Müdürü Berkant Gültekin, Oktay’ın öne sunduğu gerekçeyi bianet’e değerlendirdi.
“Minareye kılıf arıyorlar”
Evrensel gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Fatih Polat, basın ahlak ilkelerinin sadece muhalif medyaya uygulandığını söyledi: “Madem basın ahlak ilkelerine o kadar dikkat ediliyor, bu ilkeler neden her gün muhalefete dönük çeşitli nefret söylemleri, hatta küfürlerle pek çok akademisyenin ve çeşitli kurumların hazırladığı raporlara giren iktidar medyasıyla için işletilmiyor?”
Aldıkları son üç cezanın hiçbir etik tartışmaya yer açmayacak araştırma haberleri olduğunu söyleyen Polat, “Bunların basın ahlak yasalarına aykırı bulunması ve bunun üzerinden ceza verilmesi, o yasaların, tamamen minareye kılıf aramak üzere, iktidarın düsturu üzerinden yayın yapmaya zorlamak yönünde kullanıldığını gösteriyor. Bu da hiçbir mesleki ve evrensel özellik taşımıyor” ifadelerini kullandı.
“Hukuki gerekçesi yok, keyfi bir karar”
BirGün gazetesi Ek Yayınlar Sorumlusu Berkant Gültekin de, kararın herhangi bir gerekçesinin olmadığını ve Basın İlan Kurumu’nun keyfî karar olduğunu söyledi.
Gültekin, yaklaşık 7 aydır bu ambargoya maruz kaldıklarını söyleyerek, bu kuralların neden sadece muhalif medyaya uygulandığını sordu:
“Bu kurallar neden iktidara yakın medyaya uygulanmıyor da sadece gerçekleri yazan, hükümet yanlısı olmayan medyaya uygulanıyor? Basın etik ve ahlakına uymuyor denen nokta nedir, net olarak altını çizsinler çünkü bu çok kapalı ve yoruma açık bir şey.
“Biz 2004 yılından beri evrensel mesleki etik ilkelere göre yayın yapan ve bundan da asla taviz vermeyen bir gazeteyiz. Zaten başımıza ne geliyorsa bundan geliyor. Dolayısıyla orada Fuat Oktay’ın söylediğinin altı boştur. Biz, hükümet yanlısı gazetelerin aksine dile getirilmeyenleri, toplumdan saklanan gerçekleri anlatmaya çalışıyoruz.”
BirGün’ün basın ahlak esasları konusunda iyi bir karnesi olduğunu söyleyen Gültekin, “Herhangi bir basın ahlak ilkesini çiğneyen bir gazete değiliz. Bu konuda hiçbir kurumdan, özellikle iktidardan ders alacak değiliz.Biz sadece hak ve hukuka uygun, adaletli bir tutum bekliyoruz” diye konuştu.
“Kurum bize farklı bir gerekçe sundu”
Türkiye Gazeteciler Sendikası Başkanı Gökhan Durmuş ise Basın İlan Kurumu’nun, basın ahlak kurallarını belirleme ve bunlara göre hareket etme hakkı olmadığını söyledi.
Durmuş, “Yönetmeliklerinde böyle bir madde yok. Türkiye’deki basın ahlak kurallarını belirlemek, devletin resmi ilanlarını medya kuruluşlarına, gazetelere aktaran bir kurumun görevi değildir. Böyle bir hakları yok. Türkiye’de basın etiğini koruyan meslek örgütleri var. Bunu koruma görevi ne basın ilan kurumundadır ne de cumhurbaşkanlığındadır” dedi.
Fuat Oktay’ın, bu hukuksuzluğun üzerini kapatmak adına böyle bir söylemde bulunduğunu belirten Durmuş, geçtiğimiz hafta Basın İlan Kurumu ile bir görüşme yaptıklarını ve kurum müdürünün, kendilerine bu esasların ihlal edildiğine dair bir gerekçe sunmadığını belirtti: “Kurum, bize ilan akışının, yönetmelikte yer alan tıraş, imza, iade faturalarının kesilmesi gibi koşulları yerine getirmedikleri için durdurulduğunu söyledi.”
“İktidar ve saray, koşulsuz biat istiyor”
DİSK Basın İş Sendikası Genel Başkanı Faruk Eren de bu yaptırımların gerçek gazetecilere yönelik ekonomik baskıların bir parçası olduğunu söyledi.
Medyanın büyük bir kuşatma altında olduğunu söyleyen Eren, “Tüm medya organlarının, AKP ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın medya organı olması isteniyor. Onların dışındaki yayın organları da bu tür cezalarla yıldırılmaya çalışılıyor. Bunun nedeni de iktidarlarını büyük bir yalan üzerine kurmaları ve gerçeklerin kamuoyu tarafından bilinmesini istememeleri” dedi.
Eren, “İktidarın medyaya bakış açısı belli, sadece koşulsuz biat istiyorlar ve bu biata uymayanları sadece hapse atarak, yargılayarak değil, ekonomik olarak da yıldırmaya çalışıyorlar” ifadelerini kullandı. (ASK/AS)