İklim Haberciliği Atölyesi, gazeteci ve Evrensel gazetesi İzmir Temsilcisi Özer Akdemir ve Avukat Hülya Yıldırım'ın katılımıyla gerçekleşti. Atölye BİA’da gerçekleştirilen eğitime, gazeteciler, işsiz gazeteciler ve öğrenciler katıldı.
Atölyenin ilk oturumunda gazeteci Özer Akdemir, çevre haberciliğini ve çevre haberciliğinde saha pratiklerini anlattı.
“Çevre haberciliği yapacaksanız habersiz kalmazsınız”
"Çevre alanında çalışacaksanız habersiz kalmazsınız" diyen Özer Akdemir, "Her yerde ekolojik yıkım var ve bu yıkıma karşı bir mücadele var, bu yıkımların ÇED toplantıları da var. Habersiz kalmazsınız yani" dedi.
Sahadan pratikler ve gazetecilik deneyimleriyle anlatımına başlayan Akdemir, çevre haberciliğine, çevreyi, doğayı kendine dert edinerek başladığını söyledi ve şöyle devam etti:
"Yaşamın savunulduğu yerde tarafsız gazeteci olmaz. Objektif olmalıdır, doğruları yazmalıdır ama yaşam konusunda çevre konusunda tarafsız olunmamalı.
"Halka gerçekleri anlatmak zorundayız. Siyasal nedenlerden ötürü de bu çok az yapılıyor aslında."
Çevre meselesinin kamuoyunun gündemine geldiği ilk yılları anlatan Akdemir, çevre meselesinin günümüzde neden bu kadar görünür olduğunu sordu.
Sorunun cevabını içeren çevre fotoğrafları üzerinden, doğa ve çevre tahribatları konuşuldu.
Özer Akdemir: "Gazeteci bir yolunu bulmalı"
Akdemir, çevre haberciliğinde fikri takibin, bilirkişi keşiflerinine katılmanın ve ÇED raporlarını dikkatli okumanın öneminden bahsetti.
"Gazetecinin bilirkişi keşifine katılması çok önemli. Katılamıyorsa, gazetecinin bir şekilde oraya katılmanın bir yolunu bulması gerekiyor" diyen Akdemir, temsil haline gelen çevre mücadelelerini anlattı ve şöyle devam etti:
"Ekoloji mücadeleleri bize, aslında bir halkın yaşam mücadelesi olduğunu gösterdi.
"Ve sadece çevre haberciliğinde mücadeleyi değil, panel, söyleşi, bildiri ne varsa konuya ilişkin gelişmeleri izlemek ve takip etmek gerekiyor.
ÇED süreçleri
"Çed raporlarının neresini okuyacağınızı bilirseniz, haberi nereden vereceğinizi bilirsiniz. Konuya hakim olabilirsiniz. Bilirkişi raporlarını iyi okumak gerekiyor dolayısıyla gözden kaçan noktalar olabiliyor."
ÇED raporunun ne olduğunu da anlatan Akdemir, hazırlanan ÇED raporlarındaki yanlışlara değinerek;
"Sadece doğa kirlenmiyor. Hukuk kirleniyor. Maden yasası kırk kez değişti, çevre yasası değişti, maden işletmeleriyle ilgili de birçok şey değişti. O değişiklikleri de değiştirecekleri yeni bir yasa her zaman geliştiriyorlar.
"Yaptığımız haberlerde sadece çevre kirliği değil, toplumsal kirlenmeyi ve toplumu birbirine düşüren meseleleri de vermek gerekiyor. Yasaların da birçok yönünü haberlerinize taşımalısınız."
Çevre haberciliği yaparken aynı zamanda bir ekolojist olmanın getirilerinden bahseden Akdemir, şunları sıraladı;
* Haberci, haberin içinde oluyor.
* Haber, direkt sana geliyor.
* Haberi kurarken insani ilişkiler geliştiriyorsun.
* Haberleri de objektif yaptıkça haber kaynakların sana güveniyor.
* Her haberde haber kaynağın değişiyor ve artıyor.
Özer Akdemir, son olarak gazetecilik pratikleriyle ilgili katılımcıların sordukları soruları yanıtladı.
Bilgi Edinme Hakkı ve ÇED süreçleri
Atölyenin öğleden sonraki oturumunda ise, Avukat Hülya Yıldırım, “Çevre davaları ve hukuk” başlığıyla sunumunu gerçekleştirdi.
Avukat Hülya Yıldırım, kent ve çevre davalarında bilgi ve belgeye erişimi, ÇED raporları nasıl okunmalıyı ve ÇED süreçlerine dair teknik bilgiler ve yargı kararlarının okunması ve değerlendirilmesini anlattı.
Avukat Hülya Yıldırım, bilgi edinme hakkını anlatarak başladı.
Bilgi edinme hakkı
Vatandaşın kendi hakkını koruyabilmesi için gerekli bilgiyi edinme hakkı olduğunu anlatan Yıldırım, “Bilgiye erişme hakkı sadece o bilgiye ulaşmakla değil birçok hakla da ilgili aslında. Sağlıklı bir gıdaya erişmek de bilgi edinmeyle doğrudan bağlantılı bir haktır” dedi ve şöyle devam etti;
“Bilgiye erişmediğiniz noktada bir şeyi yargıya taşımanız mümkün olmaz. Bilgi edinme hakkı, diğer hakları istediğiniz şekilde kullanabilmek adına bir araç olarak kullanılmalı.
“Bilgi edinme bir soruyu sormak ve ona bir cevap almak değildir."
Yıldırım, bilgi edinirken dikkat edilmesi gereken noktaları da şöyle aktardı;
*Bilgi edinmede soruyu soruyorsun ama ne için? Amacınızı saptamanız gerekiyor.
*Bu bilgiyi kimden ve nasıl istemeliyim? Doğru soruyu doğru kişiye sormanız önemlidir.
Kent ve çevre davaları
Mahkemeleri, bilirkişi incelemelerini ve ÇED süreçlerini anlatan Yıldırım, yargı kararlarına da değindi.
Yıldırım, Ekoloji Kolektifi’nin kitaplarını, Mülsüzleştirme Ağı ve İklim Adaleti gibi siteleri kullanılabilecek kaynak olarak önerdi.
Avukat Yıldırım, ÇED süreçlerini anlattı ve şöyle ekledi:
“Her faaliyet çevre değerlendirme raporu hazırlamak zorunda değildir. Bazı faaliyetler proje tanıtım dosyası hazırlar. Ek1 listesinde yer alan projeler ÇED’e tabidir. Ek2’de yer alan faaliyetler ise proje tanıtımına tabidir. Bir de ÇED kapsamı dışında tutulan faaliyetler vardır."
(SO)
Atölye BİA hakkında |
IPS İletişim Vakfı/bianet'in Atölye BİA adıyla düzenlediği habercilik seminerleri medyanın farklı birimlerinden gazetecilere, işsiz bırakılmış gazetecilere, iletişim fakültesi öğrencilerine ve gazetecilik yapmak isteyen herkese açık. Atölye BİA programları hak, toplumsal cinsiyet ve çocuk odaklı habercilikle barış gazeteciliği perspektifi ve tercihiyle temel gazetecilik, haber fotoğrafçılığı, yargı haberciliği, araştırmacı gazetecilik, yeni medya, görselleştirme araçları, dijital güvenlik gibi alan ve temalar üzerinden kuruluyor. Atölye BİA ile birlikte IPS İletişim Vakfı’nın 2002-2007 aralığında düzenlediği temel gazetecilik, kadın, çocuk, insan hakları odaklı habercilik eğitimleri ve 2008-2017 aralığında gerçekleştirilen Okuldan Haber Odası programları yıl içine yayıldı ve gazetecilere ve ilgilenen herkese açık hale geldi. Haziran 2018'de başlayan Atölye BİA programında, Aralık sonu itibariyle 8 atölye (7-13 Haziran Gazeteciler İçin Yeni Medya, 16-25 Temmuz Gazeteciler İçin Haber, 2 Eylül Kürtçe Habercilik ve Çeviri, 7-9 Eylül Haber Fotoğrafçılığı ve Fotoröportaj, 17-26 Eylül Çevre ve Kent Haberciliği, 1-8 Ekim Yargı Haberciliği, 15-23 ve 8-16 Kasım Gazeteciler için Haber Atölyeleri) 101 kişinin katılımıyla gerçekleştirildi. 2019 yılında ise farklı tarihlerde (11-18 Şubat, 20-27 Şubat, 14-21 Haziran, 22-29 Temmuz, 2-10 Eylül) beş Temel Gazetecilik Atölyesi, yine farklı tarihlerde (27-28 Nisan Kürtçe Habercilik ve Çeviri, 4-5 Mayıs Dijital Güvenlik, 10-12 Mayıs Haber Fotoğrafçılığı, 13-20 Mayıs Gazeteciler Yeni Medya) dört tematik atölye düzenlendi. Yıl boyunca temel ve tematik habercilik atölyeleri devam edecek. İklim Haberciliği Atölyesi Oslo Metropolitan Üniversitesi Gazetecilik & Medya Uluslararası Merkezi (OsloMet-JMIC) ve İsveç Uluslararası Kalkınma İşbirliği Ajansı (SIDA) desteğiyle gerçekleştiriliyor. |
* Atölye BİA haberleri için tıklayın.
Özer Akdemir hakkında
Gazeteci, Evrensel Gazetesi İzmir temsilcisi. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, Türkiye Gazeteciler Sendikası ve Türkiye Yazarlar Sendikası üyesi. EGEÇEP ve Ekoloji Birliği yürütme kurulu üyesi. Gazeteciliğe 1998 yılında Evrensel Gazetesi Zonguldak muhabiri olarak başladı. 2000 yılında gazetenin İzmir bürosunda muhabir olarak çalışmaya devam ediyor. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nden 1993 yılında mezun oldu. 1969 doğumlu. Bergama köylülerinin siyanürlü altın işletmesine karşı verdiği mücadelelerin haberlerini yaparak çevre gazeteciliğine yöneldi. Bergama haberleri nedeniyle "gazeteciliğin fikri takip ilkesine bağlılık konusunda gösterdiği çabadan ötürü" 2003 yılı Metin Göktepe Gazetecilik Ödülleri Jüri Özel Ödülü'nü gazeteci Neşe Düzel ile paylaştı. Bu tarihten günümüze kadar da ağırlıklı olarak çevre sorunları ve ekoloji mücadelelerine yönelik haberler yaptı. Hayat Televizyonu'nda kurulduğu 2009 yılından 2016 yılında KHK kararı ile kapatılana kadar çevre sorunları ve buna karşı verilen halk mücadelelerini konu edinen haftalık "Çepeçevre Yaşam" adlı programının yapımcı ve sunuculuğunu gerçekleştirdi. Çepeçevre Yaşam programını halen Evrensel WEBtv üzerinden devam ettiriyor. Kitapları: "Anadolu'nun 'Altın'daki Tehlike/Kışladağ'a Ağıt" , "Kuyudaki Taş/Alman Vakıfları ve Bergama Gerçeği", "Uranyum Uğruna/Dilsiz Çocukları Ege'nin" ve "Doğa ve Direniş Öyküleri".
Hülya Yıldırım hakkında
Avukat. Ankara Barosu'na kayıtlı. 2015-2018 yılları arasında Ekoloji Kolektifi Derneği'nde avukat olarak çalıştı. iklimadaleti.org sitesinde ve basılı olarak yayınlanan "Türkiye'de İklim Koruma Davaları ve Hukuki Durum 2016", "Termik Santraller Hakkında Açılan Davalara İlişkin Karar Özetleri", "HEMA Termik Santrali ve Kül Depolama Sahası Projesinin Çevre Hukuku Kapsamında Değerlendirilmesi" ve "Aliağa'daki Termik Santrallerin Dava Süreçleri Hakkında Rapor" çalışmalarında yer aldı. Lisans eğitimini 2014 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde tamamladı.
