“İHD’ye telefonla başvuran er ailelerinin hemen hepsi askerde olan çocuklarına ulaşamadıklarını belirtiyor. Savcılıklarda kayıt yok. Bilgiyi kimin tuttuğu bilinmiyor.”
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi darbe girişiminin ardından yaşananlara ilişkin basın toplantısı düzenledi.
İHD’den avukat Eren Keskin ile Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) İstanbul temsilcisi Ümit Efe, darbe girişimcilerinin emri altındaki erlerin durumu, hapishanelerdeki mahpusların görüşlerinin engellenmesine dair açıklama yaptılar.
Her iki isim de darbenin her türlüsüne karşı olduklarını gibi, kim olursa olsun her türlü kötü muamele ve işkenceye de karşı olduklarını vurguladı.
İHD açıklamasında insan hakları ilkelerine uyma çağrısı şöyle yer aldı:
“Darbelere karşı, hak ve özgürlükleri korumak ve geliştirmek şiarıyla yola çıkmış ve bu uğurda nice emek ve bedel vermiş kişilerden oluşan İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi olarak, darbeleri ve darbeci zihniyeti her alanda ve her koşulda kınıyoruz. Aynı şekilde devlet yetkilileri başta olmak üzere herkesi her koşul ve şartta ulusal ve ulusal üstü insan hakları metinlerine ve evrensel insan hakları ilkelerine uymaya çağırıyoruz. Sürecin ve yaşanan hak ihlallerinin takipçisi olacağız.”
Keskin: İnsanlar çocuklarından bilgi alamıyor
Eren Keskin, darbeyi lanetlemekle birlikte darbe sonrası yaşanan hak ihlallerine ilişkin eleştirilerini dile getirdi. Öldürülen ve şiddete uğrayan er ailelerine kendilerine başvurma çağrısı yaptıklarını söyledi.
“Telefonla genel merkezimize ve buraya çok sayıda aile başvuru oldu. Aileler genel olarak çocuklarına ulaşamadıklarını söylüyorlar. Dün bir aile dernek şubemize geldi. Ellerinde oğullarının işkence edilmiş fotoğrafı vardı. Toplantıya katılacaklardı ancak son anda vazgeçtiler. Aileler de korku içinde.
“Savcılıklarda kayıt yok. Savcılıkla görüşmeye gittiğimde vekaletimin olup olmadığını sordular, bu durumda nasıl vekalet çıkarabilirler ki? Son derece fütursuz bir tavır var. Bugün adliyede Asliye Hukuk mahkemesindeki duruşmamda hakim yoktu. İki bini aşkın hakime el çektirildi. Devletin yargısı çalışamaz durumda. İnsanlar çocuklarından bilgi alamıyor. Bilgiyi kimin tuttuğu belli değil.”
“Gözaltı süresi belli. Her şey yasadışı biçimde gelişiyor. Gözaltındakiler sağlık muayenesine götürülmüyor, hekimler gözaltı merkezine çağrılıyor. Bu kabul edilemez.”
İHD'ye başvuru çağrısı
Eren Keskin, er ver er aileleri ile darbe girişiminde bulunanlarca öldürülen, vurulan işkence edilen sivil halktan insanları derneğe başvurma çağrısı yaptı. İHD’nin başvurular, ücretsiz avukat ve TİHV aracılığıyla tedavi konusunda yardımcı olacağını belirtti.
Ümit Efe de işkence ve kötü muamelenin mutlak bir suç olduğunu belirterek “işkencecilere de işkence yapılmasının önlenmesi için çalışmalarımızı sürdüreceğiz” dedi.
İHD’ye başvuruların ardından TİHV’in her türlü tedaviyi ücretsiz olarak sağlayacağını belirtti.
“Hapishanelerde görüş yaptırılmıyor”
İHD İstanbul Şubesinin açıklamasını okuyan Keskin, hapishanelerdeki duruma da dikkat çekti:
“Türkiye geneli hapishanelerinde, hiçbir yasal dayanağı olmamasına rağmen, siyasi mahpuslar ile hiçbir şekilde, aile, avukat veya telefon görüşü yaptırılmıyor.
“Tutuklu siyasi mahpusların, duruşmalarına götürülmediği görülüyor. Silivri ve Bakırköy hapishanelerinde kalan mahpuslar an itibarı ile duruşmalara götürülmedi ve adil yargılanma hakları ihlal edildi.
“Avukatlar ve mahpus yakınlarının sözlü görüş talepleri, ‘ikinci bir emre kadar tüm görüşler yasaklanmıştır’, ‘jandarmaların duruşmalara giden siyasileri bırakacağını düşünüyoruz. O nedenle duruşmaya göndermiyoruz’ veya ‘Darbenin hapishane ayağının olup olmadığı araştırılana kadar görüşme yaptırılmayacaktır’ şeklinde cevaplanıyor.
“Darbe ile ilişkisi olmayan farklılıklarından veya özgün koşullarından dolayı hedef haline dönüştürülmeye çalışılan insanların, temel hak ve özgürlükleri koşulsuz-şartsız sağlanmalı.” (BK)
* Fotoğraf: Simay Gökhan / İstanbul / bianet