* Fotoğraf: Pixabay
Haberin İngilizcesi için tıklayın
İnsan Hakları Derneği (İHD) ile Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), 2020’nin ilk beş ayındaki hak ihlallerini “Şiddeti Durdurun!.. Şiddeti Durduralım!..” başlıklı açıklamasıyla duyurdu.
COVID-19 salgını sırasında toplum sağlığının bir güvenlik sorunu olarak ele alındığını ifade eden hak örgütleri, “Salgınla mücadele kapsamında tedbirlere uymadıkları gerekçesiyle çok sayıda yurttaş, kolluk güçlerinin çoğu kez işkence ve diğer kötü muamele niteliğine varan şiddetine maruz kaldı” dedi.
Nefret söyleminden nefret saldırılarına dek şiddette artış yaşandığının belirtildiği açıklamada, “Şiddetin toplum içinde giderek daha fazla itibar görmesinin temel nedenlerinden biri, siyasal iktidarın çatışma ve savaş politikalarını yücelten veya kutsayan yaklaşımıdır” dendi.
Devletin sorumluluğuna dikkat çekildi
Hak örgütleri, siyasal iktidarı kolluk güçlerinin şiddetini durdurmaya ve cezasızlıkla mücadele etmeye, şiddetin toplum içinde yayılmasını önlemek için ayrımcı ve nefret içerikli söylem ve politikalardan vazgeçmeye çağırdı:
“Türkiye’nin de altına imza attığı uluslararası sözleşme ve belgelerde tezahür eden evrensel hukuk, devletlerin zor kullanma yetkisinden söz eder. Aslında bu, şiddetin ve dolayısıyla hak ihlallerinin önlenmesi için devletlerin sorumluluğuna işaret eden ve kesinlikle hukukun ve insan hakları normlarının tarif ettiği kurallar çerçevesinde kullanılması ve denetlenmesi gereken bir yetkidir.”
“Tedbirlere uyulmadı” diye 17 olay
Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Dokümantasyon Merkezi’nin verilerine göre 1 Ocak 2020 ile 1 Haziran 2020 tarihleri arasında iki ayrı olayda kolluk güçlerinin açtığı ateş sonucu iki kişi yaşamını yitirdi.
Açıklamada ayrıca şu bilgiler yer aldı:
* Bu dönemde yaşanan en az 48 olayda (7 gözaltı merkezi, 8 ev baskını, 33 açık alan) 189 kişi polis/jandarma/bekçi/zabıta güçlerinin fiziksel şiddetine, işkence ve diğer kötü muamele uygulamasına maruz kaldı. Bu kişilerden biri ateşli silahla olmak üzere 35’i yaralandı.
* 48 olayın 17’si Covid-19 kapsamında alınan tedbirlere uyulmadığı gerekçesiyle yaşanmıştır ve 29 kişi kolluk güçlerinin fiziksel şiddetine, işkence ve diğer kötü muamele uygulamasına maruz kalmıştır.
9 COVID-19 eylemine müdahale edildi
* Yılın ilk beş ayında kolluk güçleri, toplanma ve gösteri özgürlüğü kapsamında yapılan basın açıklaması, anma, kutlama, protesto gibi 363 barışçıl eylem ve etkinliğe fiziksel şiddet kullanarak müdahale etmiş, bu müdahalelerde 754 kişi gözaltına alınmış, 16 kişi yaralanmıştır.
* Bu kapsamda kolluk güçlerinin Covid-19 ile ilgili olarak fiziksel şiddet kullanarak müdahale ettiği eylem ve etkinlik sayısı 9 olup 42 kişi de gözaltına alınmıştır.
* Bu dönemde örgütlenme özgürlüğü kapsamında yapılan faaliyetlere de 5 kez fiziksel şiddet kullanarak müdahale eden kolluk güçleri 5 kişiyi gözaltına almıştır. Bu kapsamdaki müdahale ve gözaltıların hepsi Covid-19 gerekçesi ile yaşanmıştır.
* Böylece kolluk kuvvetlerinin şiddet kullanarak müdahale ettiği toplam etkinlik sayısı 368’e, bu müdahalelerde gözaltına alınan kişi sayısı ise 759’a ulaşmaktadır.
196 kişi fiziksel şiddete maruz kaldı
İnsan Hakları Derneği’nin (İHD) verilerine göre 1 Mart 2020 ile 30 Mayıs 2020 tarihleri arasında 126’sı gözaltı merkezlerinde, 70’i gözaltı merkezi dışındaki yerlerde olmak üzere toplam 196 kişi kolluk güçlerinin fiziksel şiddetine, işkence ve diğer kötü muamele uygulamasına maruz kaldı.
“Farklı olaylarda şiddete maruz kalanların sayısını toplarsak yılın ilk beş ayında bine yakın yurttaş kolluk güçlerinin fiziksel şiddetine, işkence ve diğer kötü muamele uygulamasına maruz kalmıştır.”
Açıklamada, bu sayıların, İHD’nin ve TİHV Dokümantasyon Merkezi’nin erişebildiği sınırlı bilgi ve verilerden oluştuğunun da altı çizildi. (AS)
