Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi ile İnsan Hakları Derneği (İHD) vicdani retçi Halil Savda'nın tutuklanmasını kınadı ve derhal serbest bırakılması talebinde bulundu.
İHD ve Uluslararası Af Örgütü tarafından yapılan basın açıklamalarında, Halil Savda'nın tutuklanmasına gerekçe olarak gösterilen "Halkı askerlikten soğutmak" olarak tanımlanan 318. maddenin kaldırılması ve vicdani ret hakkının tanınması yönünde adım atılması gerektiği ifade edildi.
"İnsan hakları için geri adım"
Uluslararası Af Örgütü'nün açıklamasında, 318. maddenin doğrudan ve adil olmayan biçimde ifade özgürlüğü hakkını ihlal ettiği ifade edildi.
"Madde, mecburi askeri hizmete karşı vicdani ret hakkını kullanmayı destekleyen kamusal açıklamalar yapılmasını engellemek amacıyla uygulanıyor."
"Halil Savda'nın mahkumiyeti ve cezaevine konması ifade özgürlüğü hakkının ihlali anlamına geliyor. Uluslararası Af Örgütü, Savda'yı düşünce mahkumu olarak kabul ediyor ve yetkililere onu derhal serbest bırakmaları için çağrıda bulunuyor."
Uluslararası Af Örgütü Türkiye Direktörü Murat Çekiç ise Türkiye'nin vicdani ret hakkına hala saygı duymadığını vurguladı.
İnsan hakları savunucusu Savda'nın vicdani retçilere desteğini ifade ettiği için mahkum edilmesinin Türkiye'de insan hakları için geri adım olduğunu söyleyen Çekiç, Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerdeki yükümlülükleri yerine getirmesi gerektiğini söyledi ve Savda'nın derhal serbest bırakılması çağrısında bulundu.
"318. madde militarizmi kutsuyor"
İHD tarafından yapılan açıklamada ise Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin 2007'den beri Türkiye'ye vicdani ret hakkı tanınması için çağrıda bulunduğu hatırlatıldı.
"Türkiye mutlaka vicdanî ret hakkını tanımak zorundadır. Aksi taktirde Avrupa Konseyi'nden atılma tehlikesiyle karşı karşıya kalacaktır."
"Anayasa'nın 90. maddesi gereği Türkiye'nin taraf olduğu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi uyarınca bu hakkı düzenleme zorunluluğu bulunmaktadır."
"Ancak, gerçek anlamda vicdanî ret hakkı için Anayasa'nın 72. maddesinin de değiştirilmesi gerekecektir; çünkü askerliğe karşı olma hakkı, alternatif kamu hizmeti zorunluluğu ile bir başka şekilde ihlal edilmemelidir. Askerlik zorunlu olmaktan çıkarılmalıdır."
İHD açıklamasında, Savda'nın tutuklanmasına neden olan "Halkı askerlikten soğutma" başlıklı 318. maddenin mutlaka kaldırılması gerektiği de ifade edildi.
"Bu madde vicdani ret çağrısı yapanları açıkça cezalandıran ve militarizmi kutsayan bir maddedir. AİHM'in son kararından sonra TCK'nın 318. maddesi sözleşmeye açıkça aykırı hale gelmiştir." (EKN)
