İnsan Hakları Derneği (İHD), “31 Mart 2024 Yerel Seçimlerinde Yaşanan İhlaller Ara Raporu”nu kamuoyuyla paylaştı.
Raporun, 22 ilde görevlendirilen 300 kişilik gözlem grubu heyetinin aktardığı bilgiler ve basına yansıyan haberlerden derlendiğini belirten İHD, şunları kaydetti:
- Derneğimiz adına Siirt Merkez’de görevli 8 kişilik gözlemci grubumuzun; Ağrı’da görevlendirilmiş 7 kişilik gözlemci grubumuzun; Hakkari Yüksekova’da görevlendirilmiş 5 kişilik bağımsız gözlemci grubumuzun; Mersin’de görevlendirilmiş 14 kişilik bağımsız gözlemci grubumuzun; Van’da görevlendirilmiş 46 kişilik bağımsız gözlemci grubumuzun bazı okullarda gözlem yapmasına güvenlik güçlerinin hiçbir şekilde izin vermedikleri öğrenilmiştir. Van ilinde İHD heyetlerinin gözlem yapmasının Valilik kararıyla engellendiği kolluk güçleri tarafından iletilmiştir.
- Mardin'in Dargeçit ve Savur ilçelerinde, Diyarbakır'ın Kulp ilçesinde, Hakkâri Yüksekova'da, Dersim Merkez ve Nazımiye ilçesinde, Şırnak Merkez’de, Kars, Ağrı ve Iğdır’da polislerin ve askerlerin okullara minibüs, otobüs ve zırhlı araçlarla toplu olarak getirildiği, üniformaları ve bazılarının da silahları ile oy kullandıkları; güvenlik güçlerinin kayıtlı olduğu bazı sandıklarda sivil vatandaşlarının seçmen olarak kayıtlarının bulunmadığı tarafımıza iletilmiştir.
- Her seçimde olduğu gibi başta Urfa Merkez olmak üzere, Urfa’nın bazı ilçe ve köylerinde toplu ve açık oy kullanıldığı, bazı seçmenlerin kullandıkları oy pusulalarını sosyal medya hesaplarından paylaştıkları ve bu paylaşım karşılığı para aldıkları iddia edilmektedir.
KÜRT İLLERİNDE SEÇİM USULSÜZLÜKLERİ
'Taşımalı' seçmenler, mükerrer oy kullanımı, sandık başında şiddet
İHD, tespit edilen hak ihlallerini şöyle sıraladı:
Bursa: Mustafakemalpaşa ilçesinde düzenlenen bir eğlencede, yerel seçimlerde akrabalarından olmayan muhtar adayını desteklediği iddiasıyla amcasının oğulları E.Y. (36) ve M.Y. tarafından pompalı tüfekle vurulan Yusuf Yiğit hayatını kaybetti saçmaların isabet ettiği biri 3 yaşındaki çocuk, 2 kişi de yaralandı.
Urfa/Halfeti: Sabah saat 05.00’da Hilalli İlkokulu’nun etrafını saran ve silahlı oldukları öğrenilen bir grup, okulda bulunan müşahitleri okuldan çıkararak toplu oy kullandı.
Halfeti Belediye Başkanı ve AKP adayı Şeref Albayrak ve beraberindeki 100 kişi kırsal Talikan (Özmüş) mahallesindeki ortaokulda birlikte oy kullanmaya çalıştı.
Urfa/Ceylanpınar: Para karşılığında AKP'ye oy veren kişiler, kurdukları WhatsApp grubunda oy pusulalarının fotoğraflarını paylaştı.
Diyarbakır/Sur: Ağaçlıdere Mahallesi'nde iki grup arasında muhtarlık seçimi nedeniyle çıkan kavgada 1 kişi hayatını kaybetti, 11 kişi yaralandı. Hayatını kaybeden kişinin, DEM Partili sandık görevlisi Emin Çelik olduğu öğrenildi.
Ağaçlıdere'de muhtarlık seçimleri nedeniyle meydana gelen kavgayı takip etmek için bölgeye giden gazeteciler silahlı saldırıya uğradı. Anadolu Ajansı, Demirören Haber Ajansı ve İhlas Haber Ajansı ekipleri, saldırı sonrası ciddi anlamda can güvenliği tehlikesi yaşadılar.
Diyarbakır/Çınar: AKP’nin Çınar adayı, 4 köyün toplam 1200 oyu için 2 milyon TL karşılığında anlaşma yapıldığı, buna ilişkin muhtarlarla aralarında sözleşme imzalandığı öğrenilmiştir.
Şırnak/Merkez: Tümgeneral Ömer Keçecigil İlkokulu!nda 5950 seçmen kayıtlı olduğunu ve aralarında tek bir sivil olmadığını belirten DEM Parti Milletvekilleri ve müşahitleri duruma tepki gösterdi.
Şırnak/Cizre: AKP'li adayın İyi Parti'li sandık görevlisine saldırması üzerine kısa süreli gerginlik çıktı.
İzmir: Ali Şir Nevai Ortaokulu 1010 nolu sandık yüzde 92 engelli 3. kata verilmiş, YSK'ye bildirilmesine rağmen Şahin Uzun'un sandıklarda kaydı çıkmamış.
Ali Şir Nevai Ortaokulu 1007 nolu sandıkta yürüme zorluğu çeken kişiyi 2. kata vermişler, adı Tülay Özalp. Aynı sandıkta 82 yaşında bir kişi 2. kata verilmiş.
Ankara/Çankaya: Turhan Fevzioğlu İlkokulu önünde İyi Parti'nin seçim kampanya materyalleri bulunuyor.
Adıyaman/Çelikhan: Pınarbaşı beldesinde Muhammed Yılmaz adlı görevlinin iki kez oy kullandığı tespit edildi.
Muş: Mehmet Akif Ersoy İlkokulu'nda siyah çarşaf giyen bir kadının farklı sandıklarda üç kez oy kullandığı belirtildi.
Etkin soruşturma çağrısı
İHD, dört bir yanda yaşanan usulsüzlükler nedeniyle Yüksek Seçim Kurulu (YSK) ve il-ilçe seçim kurulu başkanlıklarına çağrıda bulundu:
- İnsan Hakları Derneği’nin 22 ilde toplam 300 kişilik bağımsız seçim gözlemi yapmak üzere görevlendirdiği gönüllülerine yönelik yapılan engellemeleri bir an önce sona erdirin; bağımsız seçim gözlemcisi olan İHD üyelerinin güvenlikleri sağlayın ve gözlem yapmalarını kolaylaştırın,
- Seçim güvenliğini tehlikeye atan kişi ve gruplar hakkında etkin soruşturmaları başlatın,
- Yukarıda derneğimizce tespit edilen seçim usulsüzlükleri iddialarına ilişkin gerekli araştırmaları yapın ve gerekli önlemleri alın,
- Yurttaşların doğru ve güncel haber almasına yönelik çalışma yürüten basın mensuplarının can güvenliklerini sağlayın,
- Belediye başkan adayları ile siyasi partiler adına itiraza yetkili olan avukatlar ve siyasi parti görevlilerine yönelik engelleme ve saldırılara ilişkin gerekli önlemleri alın.
(VC)
