Malbat, parêzer, wasî, heval û xizmên girtiyan ji ber ku ji wan re pere dişinin bi tohmeta ku “ji rêxistinê re pere peyda dikin” lêpirsîn û doz li wan tên vekirin. Komeleya Mafên Mirovan(IHD) têkildarî vê mijarê daxûyanî da.
Li gorî nûçeya Ajansa Mezopotamyayê Hevserokê Şaxa ÎHDê yê Enqereyê Omer Faruk Yazmaci destnîşan kir ku kesên ji xizmên xwe yên girtî re pereyan dişînin di bin zexta darazê de ne. Yazmaci bal kişand ser rêziknameya têkildarî şandina pereyan a ji girtiyan re û got ku bikaranîna pereyî bi temamî di bin înîsiyatîfa rêveberiya girtîgehê de ye.
Her weha weha got, “Ji bo ku girtî bikarin pêdiviyên xwe yên jiyanî pêşwazî bikin, hewcehiya wan bi çavkaniyên madî heye. Girtiyên nexweş ji ber ku xwarinên girtîgeh dide ne besî wan in, li gorî diyeta wan nînin, neçar dimînin ku xurekên teqwiya bistînin û van tiştan ji kantînê bikirin. Her wiha heqê doşekên ku kesên nexweşiyên wan ên ortopedîk hene bi kar tînin, balgî û amûrên din jî girtî bi xwe didin. Di heman demê de heqê qertên telefonê yên girtî ji bo bi malbatên xwe re biaxivin bi kar tînin, nameyên dişînin û daxwaznameyan jî girtî bi xwe didin.”
“Zextan bi dawî bike”
Bi domdarî Yazmaci destnîşan kir ku pêdiviya girtiyan bi pereyê malbat, xizm, heval, vasî û parêzerên wan dişînin heye û wiha got: “Bi taybet jî di salên dawî de piştevaniya bi girtiyên li Girtîgehên bi Ewlekariya Bilind û Girtîgehên Tîpa S’yê ên ragirtin re ji holê hatiye rakirin û girtî gelek xizan bûne. Di heman demê de girtiyên biyanî jî di mijara xwegihandina malbatên xwe de zehmetiyan dikişînin, pêwendiyên wan ên bi hev re tune ne, ji ber prosedurên heyî bi temamî ji piştgiriya madî mehrûm man e. Gelek girtî û malbatên wan ji ber xizaniya li girtîgehan zêde dibe, bi daxwaza alîkariya madî serî li saziya me dane.”
Yazmaci, got ku razandina pereyan a li hesabên girtiyan sûc nîne û wiha dom kir: “Divê zexta darazê ya li ser malbat, xizm û parêzeran bê bidawîkirin û qanûna têkildar were betalkirin.”
Di civînên çapemeniyê yên ku li Stenbol, Îzmîr, Amed, Dêrsim, Êlih, Mêrsîn, Hatay, Antalya û Şaxên ÎHDê yên navçeya Şirnex Cizîrê û Enqereyê hatin lidarxistin de, hat diyarkirin ku di çarçoveya "Qanûna Fînansekirina Terorê" de zextên darazî hat kirin. Her weha hat xwestin ku qanûn bê betalkirin.
(AS/AY)
