Bugün, koruculuk sisteminin neden olduğu insan hakları ihlalleriyle ilgili raporunu açıklayan İnsan Hakları Derneği'ne (İHD) göre, koruculuk sistemi artık kalkmalı.
Dernek, bu hafta başında Mardin'de 44 kişinin öldürüldüğü saldırının, koruculuk sisteminin kaldırılması gereğini kanıtlar nitelikte olduğunu savunuyor.
İHD'nin çıkardığı bilançoya göre, koruculuk sistemi nedeniyle 17 yılda 183 ölüm, 50 infaz, 562 işkence, 14 köy yakma, 38 köy boşaltma, 294 silahlı saldırı gerçekleşti. Bu rakamlara, Mardin'de yaşananlar dahil değil.
OHAL koşulları yok
Geçici köy koruculuğu, 26 Mart 1985'teki, 3175 sayılı kanunla kabul edilmişti. Daha sonra, 442 sayılı Köy Kanunu'nun 74. maddesine eklerle de düzenlemeler yapılmıştı. İHD, yasaya göre koruculuğun "olağanüstü hal (OHAL) ilanını gerektirecek sebeplere bağlı olarak şiddet hareketlerinin köyde veya çevresinde artması" şartına bağlı olduğunu anımsatıyor. "Yasal olarak OHAL kalktığından, bu sistemin de kalkması gerekmektedir" diyor.
"Geçici köy koruculuğunun devamında ısrar şiddet politikalarının devamında ısrar anlamına gelecektir" diyen İHD'nin koruculuğun kaldırılması için saydığı diğer nedenler şöyle:
Sorumlulukları yok: Güvenlik kuvvetleri için belirlenmiş görev, sorumluluklar ve yaptırımlar korucular için öngörülmemiştir. Bu durum başlı başına bir asayiş sorunu haline geldi.
Kürt sorunu: Kürt sorununda şiddet politikasının devamında önemli bir araç olarak geçici köy koruculuğu kullanılmıştır. Kürt sorununda barışçıl politikaların uygulanabilmesi için bu sistemin kaldırılması gerekir.
Şiddet kültürü: Geçici köy korucusu bulunduran köylerde şiddete dayalı bir kültür oluşmuştur. Bu kültürün etkileri giderek Türkiye'ye yayılmaktadır.
Cezasızlık: Devletin uyguladığı cezasızlık politikasından korucular da yararlanmıştır. Suç işleyenlere karşı etkili ve yeterli soruşturma ve kovuşturma yapılamamıştır.
Korucular ötekileşti: Kürtlerin çoğunluğu içerisinde geçici köy korucuları adeta ötekileştirilmiştir. Bu durum ileride ağır travmaların yaşanmasına sebep olabilir.
Köye dönüşe engel: Boşaltılan köylere geri dönüşün önündeki en önemli engellerden biri de geçici köy koruculuğudur.
"JİTEM ilişkileri açığa çıkarılmalı"
İHD, devlet içindeki yasadışı yapılanmaların korucuları birçok olayda kullandığına dair kuvvetli iddialar olduğunu da anımsatarak JİTEM-geçici köy koruculuğu arasındaki gizli ilişkilerin açığa çıkarılmasını istedi. (TK)
