İnsan Hakları Derneği (İHD) Genel Merkezi Cezaevi Komisyonu, 23 Eylül-13 Kasım tarihlerinde Kürt illerinden Tekirdağ, Bandırma, Edirne cezaevlerine 314 kişinin sevk edildiğine dikkat çekerek, “Kürt mahpuslara uygulanan sürgün sevkler toplumsal bir işkencedir” dedi.
Raporda, sevk edilen tüm mahpusların ailelerinin Kürt illerinde yaşadığına dikkat çekilirken yaşanan sıkıntılar şöyle özetlendi:
* Sevkler öncesi kısa sürede mahpusların bilgilendirilmesi, eşyalarının tırlara yüklenerek aileleri ve avukatlarının ziyaretleri engellenerek gerçekleştirilmiştir. Âdeta bir operasyon hazırlığı yapılarak mahpusların gitmemesi halinde özel harekât ve jandarma tarafından müdahale edilebileceği atmosfer hazırlanmıştır.
* Sevk edildikleri Tekirdağ F tipi cezaevinde “Burası sizin yattığınız cezaevlerine benzemez, burası F tipi cezaevidir” denilerek çıplak arama dayatılmış, onur kırıcı muamele ve işkence uygulanmıştır.
* Sevk edildikleri halde eşyaları hala verilmediğinden üstlerindeki ince giysilerle idarenin verdiği ince bir battaniye ile iklim koşullarına dayanmaktadırlar.
* Hasta mahpusların bulundukları illerdeki tedavileri yarım bırakılarak yeni hastane sevklerini beklemek durumda kalmışlardır. Ömer Diş, tedavi için gerekli ücreti yatırmış ancak buna rağmen tedavisi yarıda bırakılarak Diyarbakır’dan Edirne’ye sürgün edilmiştir.
En yakını 1648 kilometre
* Bulundukları cezaevinden sevk edilen mahpusların büyük çoğunluğunun aileleri o bölgede oturmakta olup en yakın mesafe 1648 kilometredir. Ekonomik durum bakımından aileler için ciddi sorunlar yaşanacağı ve aile ile iletişim tamamen engellendiği gözlemlerimiz arasındadır.
* Avrupa İşkenceyi Önleme Komitesi 2 No’lu Genel Raporu’nun 22. paragrafında ele aldığı üzere “Aile bağlarının kopmaması için özel çaba gösterilmelidir. Bu bağlamda: Mahpuslar, mümkün olduğu ölçüde ailelerinin ya da yakın akrabalarının bulunduğu yerlerin yakınında bulunan cezaevlerine yerleştirmelidir” denilmektedir.
İnsani muamele görme hakkı
* Sevkler de gözlemlediğimiz tutuklu mahpusların savunma ve adil yargılanma, hakkı ihlal edilmektedir. Diyarbakır’dan sevk edilen Halil Yaman: daha önce Çankırı'ya sevk edilmiş, duruşmaya katılması için tekrar Diyarbakır'a sevk edildiği halde duruşmaya çıkarılmadan Edirne'ye sürgün edilmiştir.
* Yine Ubeyd Şen daha önce Giresun'a sevk edilmiş, Duruşmaya katılması için Diyarbakır'a sevk edilmiş ancak duruşmaya çıkamadan Edirne’ye sürgün edilmiştir.
* Birleşmiş Milletler (BM) Kişisel ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesi’nin 10. maddesine göre, “Özgürlüğünden yoksun bırakılmış kişiler insani muamele ve insanın doğuştan kazandığı insan onuruna saygılı davranış görme hakkına sahiptir.” (EKN)
