İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi, 22 kişinin yaşamını yitirdiği, yüzlerce kişinin de yaralandığı Gazi Katliamının yıl dönümü nedeniyle yaptığı yazılı açıklamada üzerinden 27 yıl geçen katliamın sorumlularının yargılanmadığını ve cezalandırılmadığını söyledi.
Birçok delile rağmen katliam faillerinin korunduğu belirtilen açıklamada, şu ifadeler yer aldı:
“Katliamın Ergenekon davası sanıkları ile bağlantıları ortaya çıktı, davadaki bir gizli tanık tarafından ‘katliam talimatının JİTEM kurucusu Veli Küçük tarafından verildiği, 10 kişilik bir kontrgerilla timi tarafından gerçekleştirildiği’ açıklandı ama failler korundu, göstermelik cezalarla katliamın üstü örtüldü, gerçek sorumlular yargılanmadı, cezalandırılmadı. Adalet gerçekleşmedi.”
TIKLAYIN - Videolarla Gazi Katliamı ve Dava Süreci
Cezasızlık tutumu
Açıklamada 2018 yılında, Yargıtay tarafından bozulan ve 23 yıl sonra yeniden görülmeye başlanan Ümraniye Katliamı Davası’nın hatırlatıldı:
“Dava başında da dediğimiz gibi; 23 yıl sonra bırakın delillere ulaşmanın artık mümkün olamayacağını, müştekilerin, tanıkların hatta sanıkların bir kısmına ölüm ve benzeri nedenlerle ulaşılması mümkün olmadığından, davada bu kere de cezasızlık tutumunun dışında ayrıca maddi imkânsızlıklar nedeniyle zorluklar söz konusu. Nitekim uzun aralıklarla yapılan duruşmalarda kimi sanık ve müştekilerin dinlenmesi dışında halen anlamlı bir yargısal işlem yapılmadı.”
İnsanlığa karşı suç
Katliamın insanlığa karşı işlenmiş bir suç olduğunun belirtilirken zaman aşımının söz konusu olamayacağı ifade edildi. Katliamla gerçek bir yüzleşmenin ve adaletin sağlanması için gerçek sorumluların yargılanması gerektiği vurgulandı:
“Devlet gücü kullanılarak işlendiğinden bu suçu işleyenleri açığa çıkartacak etkili yöntemlerle soruşturma ve yargılama yapılmasını gerektirir.
“Bu nedenle, bir kere daha yargı kurumlarını ve siyasi iktidarı adaleti sağlamak üzere görevlerini yapmaya ve insanlık değerlerine sahip herkesi, yeniden açılan Ümraniye Katliamı Davası’nın 14 Mart 2022 günü saat 10.00 da Anadolu Adliyesi 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülecek duruşmasını izlemeye çağırıyoruz. Gazi ve Ümraniye katliamında yaşamını yitirenlerin ailelerine, bu katliamlarda tehdit edilen Alevilerin ve muhalif kesimin adalet mücadelesine güç vermeye devam edeceğiz.”
Gazi Mahallesi'nde ne olmuştu?
12 Mart 1995'te Gazi Mahallesi'nde üç kahvehane ile bir pastane, otomobilden açılan ateşle tarandı. Ölümleri protesto etmek isteyen ve karakola yürüyen halka ateş açıldı, 17 kişi öldü. Ümraniye'de de halkın üzerine açılan ateşte beş kişi yaşamını yitirdi. Resmi kayıtlara göre 300 kişi yaralandı.
20 polise Eyüp 2. Ağır Ceza Mahkemesi'nde dava açıldı, dava "güvenlik gerekçesiyle" Trabzon Ağır Ceza Mahkemesi'ne taşındı. Dava, Kasım 2001'de, üç şehir gezdikten sonra sonuçlandı.
Polis Ahmet Albayrak hakkında, Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 50. maddesine göre indirim yapılarak 3 yıl 24 ay hapis cezası ve 9 ay kamu hizmetlerinden geçici mahrumiyet kararı verildi. Mehmet Gündoğan ise bir kişiyi öldürmekten 1 yıl 8 ay hapis ve 3 ay kamu hizmetlerinden yasaklı olma cezası aldı.
İkisinin cezası da 4616 sayılı İnfaz Yasası'na göre ertelendi. 18 polis ise beraat etti. Ceza alan polisler de davadan kısa süre sonra polisliğe geri döndü.
Öldürülenlerin yakınları, davayı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) taşıdı. Mahkeme, Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) 2. maddesinde düzenlenen yaşam hakkı ve 13. maddesinde düzenlenen milli makamlara başvuru yollarının kapatılması hükümlerine aykırı davrandığı sonucuna vardı. Türkiye tazminata mahkum oldu.
(TP)
