İdare mahkemesi: Kürtçe oyun yasağı hukuka uygun

Haberin Kürtçesi / İngilizcesi için tıklayın

Teatra Jiyana Nû (Yeni Yaşam Tiyatrosu) tarafından sahnelenen “Bêrû: Klakson Borîzan û Birt” (Yüzsüz: Klakson, Borazanlar ve Bırtlar) adlı oyunun İstanbul Gaziosmanpaşa Kaymakamlığı kararıyla yasaklanmasına ilişkin Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği’nin (MLSA) yürütmenin durdurulması talebiyle açtığı dava, İstanbul 10. İdare Mahkemesi tarafından reddedildi.

31 Mayıs tarihinde kararını veren mahkeme, Teatra Jiyana Nû (TJN) tiyatro grubunun Mezopotamya Kültür Merkezi (MKM) ile bağlantılı olduğunu, MKM’nin ise “terör örgütü PKK ile iltisaklı” olduğu öne sürüldü. 

TIKLAYIN - Mahkeme "Bêrû" yasağını kaldırmadı, Kaymakamlıktan savunma istedi

TIKLAYIN - Valilik, yasaklanan Kürtçe oyuna ilişkin soruşturma başlattı

TIKLAYIN - İBB'de sahnelenecek ilk Kürtçe oyuna kaymakamlık yasağı

Duruşmalı yargılama yapılmıştı

MLSA’nın açtığı dava ile ilgili 31 Mayıs tarihinde duruşmalı yargılama gerçekleşmiş, MLSA avukatlarından Zelal Pelin Doğan, duruşmaya katılarak yasak kararının kaldırılmasını istemişti. Mahkeme kararını daha sonra açıklamak üzere duruşmayı bitirmişti.

Duruşmalı yargılamanın yapılmasının ardından aynı gün kararını veren mahkeme heyeti, tiyatro oyununun yasaklanmasını “Milli güvenlik ve devletin devamlılığını sağlamak için kamu hizmetini yürütmekte görevli olan idarenin, konunun hassasiyeti gereği, takdir yetkisinin geniş tutulması gerektiği” gerekçesine dayandırdı. 

MLSA’nın aktardığına göre, İstanbul 10. İdare Mahkemesi, oyuna yönelik yasak ile “terörle iltisaklı yapıların desteklenmesinin ve teröre destek sağlanmasının önüne geçilmek istendiğini” iddia ederek, yasağın hukuka aykırı olmadığı sonucuna vardı.

MKM “terörle iltisaklı” olmakla suçlandı

Karar metninde ayrıca, yasaklama kararı ile aynı tarihte emniyet görevlileri tarafından kaleme alınan tutanaktan alıntı yapılarak, MKM’nin 2014 yılından günümüze gerçekleştirdiği bazı konser ve tiyatro gösterimleri listelendi. 

Söz konusu tutanakta 8 Mart Dünya Kadınlar günü ile 21 Mart Newroz gibi günlerde tiyatro gösterimi yapılmasının, MKM ve Teatra Jiyana Nû’nun “PKK/KCK terör örgütü ile iltisaklı olduğuna” işaret ettiği ve “gösterimden elde edilecek gelirin bölücü terör örgütüne destek amaçlı faaliyetlerde kullanılacağı” iddia ediliyordu.

MLSA avukatları kararı istinaf mahkemesine taşıyacak.

Oyuncu Ömer Şahin de dava açmıştı

Oyunun yasaklanmasının ardından oyunculardan Ömer Şahin de avukatları aracılığıyla İstanbul 10. İdare Mahkemesi nezdinde yürütmenin durdurulması için dava açmıştı.

Avukat Ramazan Demir bianete yaptığı açıklamada, yerel mahkemelerden çıkacak olumsuz karara göre, davayı Anayasa Mahkemesi’ne ve ardından da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne götüreceklerini belirtmişti.

Ömer Şahin ayrıca “iş ve kazanç kaybı nedeniyle 5.000,00 TL maddi ve manevi kayıplara yönelik 10.000,00 TL manevi tazminat" talebinde bulunmuştu.

Bu dava da aynı mahkeme tarafından red edilmiş, Avukat Ramazan Demir, İstinaf Mahkemesi'ne itiraz etmişti. 

Ne oldu?

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları’nın pandemi döneminde destek amacıyla sahnelerini özel tiyatrolara açma kararı almıştı. Mezopotamya Kültür Merkezi (MKM) bünyesinde yer alan Teatra Jiyana Nû da Dario Fo’nun “Bêrû” (Yüzsüz) adlı oyunu ile başvurmuştu. 13 Ekim tarihinde Gaziosmanpaşa Sahnesi’nde sahnelenmesi beklenen oyun, Gaziosmanpaşa Kaymakamlığı’nın “Kamu Güvenliği” gerekçesi ile aldığı karar sonucunda yasaklanmıştı.

Oyun 13 Kasım 2020 tarihinde de Urfa Valiliği tarafından il merkezi ve ilçeleri dahil olmak üzere Urfa coğrafi sınırları içinde süresik olarak yasaklanmıştı.

Dari Fo'nun oyununu Dilawer Zeraq Kürtçe'ye çevirdi. Nazmi Karaman'ın yönetip Rugeş Kırıcı, Ömer Şahin, Rewşan Apaydın ve Cihat Ekinci ile birlikte oynuyorlar. (FD)