Alevi- Bektaşi'lerin Abdal Musa Törenleri, Ermenilerin "Büyük Hafta"sı Avak Şapat, Süryanilerin Boutho Dninve orucu, Yezidilerin Cemaat Bayramı, Kürtlerin Newroz'dan sonraki en önemli bayramı Cejna Mihricane, Mevlana'nın ölüm yıldönümü, Paskalya, Musevilerin Büyük Oruç günü Yom Kipur .
Farklılığı yok saymadan
Bu bilgiler ve devamları Ajanda 2002'de. Bütün bir yılın birlikte geçeceği, hem notlar düşülecek hem de okunacak ajandayı hazırlayanlar amaçlarını şöyle açıklıyorlar:
"Farklı kültürlerin ayrım noktalarını vurgulamak için değil, farklılıkları yok saymadan, yüzyıllarca birlikte yaşamaktan kaynaklanan nice ortak noktanın doğduğunu ve bunun ortak bir kültür mirası yaratmış olduğunu ortaya koymak, Türkiye'nin kültür zenginliğinin bir kez daha altını çizmek. "
Grup 7 İletişim Hizmetleri'nin bu son "İçecekler" konulu ajandasında Manuel Çıtak'ın rakı masalarındaki "bol muhabbetli" fotoğraflarına Figen Şakacı'nın şaraptan bozaya 13 içeceği anlattığı metinler eşlik ediyor. 3000adet basılan ajanda medya dünyasıyla Grup 7'nin ilişkide bulunduğu çevrelere ulaşıyor.
"Sosyal aracı"
"2002'de neden içecekler" sorusunun yanıtı, Ajanda'da:
"Bu topraklar üzerinde yaşayan insanların çeşitli meclislerine, evdeki ya da dışarıdaki sohbetlerine eşlik eden içeceklerin, içkilerin birleştirici özelliği bizi cezbetti. Alkollü ya da alkolsüz, sıcak ya da soğuk, içkinin her zaman ağırlayan, uğurlayan, tanıştıran, görüştüren, konuşturan, soruşturan, paylaştıran, pekiştiren ve bizi dostluklarda buluşturan bir 'sosyal aracı' olması bu temanın takvimimize çok yakışacağını düşündürdü bize."
Grup 7, altı yıldır, özel günlerin resmi tatillerle, dini günlerin Ramazan Bayramı ve kandillerle sınırlı olmadığı takvimlerinde bu topraklardaki kültür zenginliğini farklı kültürün bayramları ve anma günleriyle hatırlatıyor.
Günler, mekanlar, yemekler
"Bayramlarımız ve Anma Günlerimiz"temasıyla çıkan 1997 ve 1998 takvimlerinden sonra bu günler her yılın takviminde gösterilmiş. Takvimin arka yaprağında ise günlerin açıklamaları yer alıyor.
Sonraki yıllarda "mekanlarımız", "bayram yemeklerimiz" ve "geleneklerimiz" temalı takvimler hazırlanmış.
Takvimi hazırlayan Grup 7 ekibi, "Bayramlarımız, Anma Günlerimiz başlıklı takvimlere aldığımız olumlu tepkiler, farklı kültürlerden gelen komşusunun, arkadaşının özel günlerini paylaşmayı arzu eden pek çok dostumuz olduğu yolundaki düşüncemizi doğruladı. Biz de bu diziyi geliştirerek sürdürdük"diyor.
Danışmanlar
Takvimleri hazırlarken özel günler, bayramlar,anmalar, kutlamalar için, 1997'den bu yana her yıl Diyanet İşleri Başkanlığı, Türkiye Ermenileri Patrikhanesi yetkilileri, Süryani Ortodoks Metropolitliği, Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi, Türkiye Hahambaşlığı yetkilileri ve Şalom Gazetesi yöneticilerine başvuruyorlar.
Takvime seçilen temalar için danışılan kişilere her yıl yenileri ekleniyor.
Artık bir diziye dönüşen takvimlerin ilki 10 yıl Grup 7'nin kuruluşunda çıkarılan yalnızca tatil günlerine yer veren ve iş günlerinin boş bırakıldığı "Tatil Takvimi".
Bu yıla kadar, her aya bir yaprak ayrılan takvimlerde temaya uygun fotoğraflar ve kısa açıklamalar yer alıyordu. İştah açıcı 1999 takviminde ise, Türkiye'de yaşayan kültürlerin özel yemeklerini tarifleri ve fotoğraflarıyla görüyoruz.
Altı yılın birikimi ve ilgisi Grup 7'nin ajanda formuna dönmesine yol açtı. Böylece, daha çok bilgi ve fotoğraflı Ajanda 2002, 12 yaprakta pek çok bilgi aktarma ve paylaşma zorluğunun yaşandığı takvimlerin yerini aldı.
2002'nin serüveni
Bu yılın ajandasındaki içeceklerle ilgili metinleri ilk kez Grup 7 dışından biri, serbest gazeteci Figen Şakacı hazırlamış. Şakacı metinleri hazırlama sürecini şöyle anlatıyor:
* Kültürün gündelik hayata yansımaları kişisel ve toplumsal seçimlerimizin en önemli göstergesi. Mekanlar ya da yemekler kadar gelenekselleşen ve o kültürün kimlik kartı özelliği taşıyan sembollerden biri de içeceklerimiz. İçeceklerin muhteviyatı değil ama onların sunulma gerekçeleri ve törenlerinde farklılıklar ortaya çıktı.
* Önce kütüphanelerin kapısını çaldık. Fakat ne yazık ki, kaynaklar yetersizdi, mevcutlar da birbirinin referansıyla beslenmişti.
* Dokuz ayrı içki için yaklaşık yirmi kitap tarandı. Ne var ki, kitaplardaki bilgiler böyle bir ajandanın samimiyeti karşısında fazla resmi duruyordu.
*O yüzden kebapçıların sofrasına oturuldu, bildiğimiz ayranın incelikleri soruldu, üç kuşaktır meyhaneyi yabancı ellere teslim etmeyen Kör Agop'un yerine gidildi, Anadolu adetlerini hala evinde yaşatmaya çalışan anneannelere danışıldı, şarap seminerlerine katılındı.
Sahip Yahudi, garson Alevi, aşçı Sünni
* Hatta pek çoğumuzun,belki defalarca önünden geçtiği ama varlığından pek de haberdar olmadıkları Eminönü'ndeki Yahudi lokantasına gidildi, her gün ayrı bir haham denetiminde yaptıkları servislere şahit olundu ve masalarındaki sohbete katılındı. Bu mekanda, garson Alevi, aşçı Sünni, sahip de Yahudi'ydi.
* On beş günlük geceli gündüzlü çalışma sırasında tabii ki bol bol içilmedi ama her içkinin nüfus kağıdını cebinde taşımanın rahatlığı yaşandı.
Zat'tan Dağdeviren ve İnciyan'a
2002 yılı ajandasının "İçeceklerimiz" bölümünde metinler konunun uzmanlarına danışılarak ve kaynak kitaplardan yararlanılarak hazırlanmış ve Vefa Zat, Musa Dağdeviren, İsmet Hacıbeyoğlu, Silva İnciyan, Vefa Bozacısı, Kurukahveci Mehmet Efendi, Andon Şarapevi ve Yakup Meyhanesi'nin desteği alınmış.
Bu yılın katkıları da; Diyanet İşleri Başkanlığı,Türkiye Ermenileri Patrikliği'nden Krikor Damatyan, Süryani Ortodoks Metropolitliği'nden Zeki Demir, Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi Kütüphanesi'nden Panayot Özkurkudis, Aya Kiryaki Kilisesi'nden Peder Meletios, Türkiye Hahambaşlığı yetkilileri, Lizi Bahar ve Cemal Şener'den.
İki kadın
Takvimin, tek kusuru içecekleri anlatan fotoğraflarda sadece iki kadın olması. Kadınları rakı sofralarında görmeye pek "alışık" olmasak da sofrayı hazırlayıp rakı keyfini başkalarının sürdüğü kesin. Grup 7 ajandanın ilk sayfasında şöyle diyor:
"Her gün ne içerseniz için, önce kadehinizin, bardağınızın içindeki tarihe, ortak kültüre, sonra da hayatınıza anlam veren dostlarınızın yüzüne bakın ve şu dizeyi hatırlayın: 'Bir uzun bardaklarımız vardı. Herkes birbirinden artardı.' "
Ajandanın takvim hali İnternet ortamında: www.grup7.com.tr (ÖG/NM)
