Yemen'deki İran destekli Husilerin lideri Abdulmelik el-Husi’nin İsrail’in Yemen’in Hudeyde Limanı’na düzenlediği saldırıya ilişkin konuşması, Husilere ait Al Masirah televizyonu ve Arap ülkelerindeki kanallarda yayımlandı.
El-Husi, “İsrail'in Yemen'e yönelik saldırısı, düşmana fayda ve caydırıcılık sağlamayacak, Gazze Şeridi'ne artırarak verdiğimiz desteği sürdürmemizi engelleyemeyecek” dedi.
Yemen halkının Filistin halkına destek amacıyla "cihat" bayrağını kaldırdığına dikkati çeken Husi, halkın duruşundan, kararından ve tercihinden asla etkilenmeyeceğini, geri adım atmayacağını vurguladı: “Destek cepheleri (Lübnan, Irak ve Yemen), düşman İsrail’i Filistin dışındaki savaşlarla meşgul ederek, Gazze'nin kontrolünü ele geçirme ve burayı işgal etme stratejisini yenmeyi başardı.”
İsrail’in caydırıcılığını kaybetmeye başladığına dikkati çeken Husi, "Düşman çöküşe, geri çekilmeye ve caydırıcılığını kaybetmeye doğru ters yönde ilerliyor" şeklinde konuştu.
Yemen'de İran destekli Husiler, cuma sabaha karşı İsrail'in başkenti Tel Aviv'i insansız hava aracıyla vurdu. Saldırıda 1 kişi öldü, çok sayıda kişi yaralandı. İsrail, cumartesi akşam saatlerinde Husilerin kontrolündeki Kızıldeniz kıyısında bulunan Hudeyde Limanı'na hava saldırısı düzenledi. Yemenli yetkililer, saldırıda 6 kişinin hayatını kaybettiğini, 80'den fazla kişinin yaralandığını açıkladı. İsrail’in Hudeyde Limanı’na saldırısı, Netanyahu hükümetinin açıklamasına göre, Husilerin 19 Temmuz’da Tel Aviv’e gerçekleştirdiği insansız hava araçlı saldırıya karşılık olarak düzenlendi.
Yemen’in dünyaya açılan kapısı: Hudeyde Limanı
Husiler, İsrail'in Gazze'deki saldırılarına tepki olarak 31 Ekim 2023'ten beri Yemen açıklarında İsrailli şirketlere bağlı olduğunu belirttikleri ticari gemilere el koyuyor ve bazılarına da insansız hava araçları ve füzelerle saldırılar düzenliyor.
AA’nın haberine göre, Husiler, Gazze Şeridi ve Filistin ile dayanışma çerçevesinde, İsrail'in Kızıldeniz, Umman Denizi ve Hint Okyanusu'ndaki gemilerini veya bağlantılı gemileri işgal altındaki Filistin'in limanlarına yönelmesini engelleme kararlarını, İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki saldırıları sona erip bölgedeki abluka bitene kadar uygulamaya devam edeceğini duyurmuştu.
ABD öncülüğünde kurulan koalisyon ise 12 Ocak 2024'ten bu yana, Husilerin bu saldırılarına karşılık Yemen'in çeşitli bölgelerindeki hedefleri vurmaya başladı. Washington ve Londra'nın müdahalesi ve gerilimin tırmanmasıyla, Husiler, artık tüm ABD ve İngiliz gemilerini askeri hedefleri arasında gördüğünü duyurdu.
1961’de inşa edildi
İran destekli Husiler tarafından 2014’ten bu yanan Sana merkezli kurulan hükümetin kontrolündeki Hudeyde Limanı, Yemen'in Kızıldeniz üzerindeki batı kıyılarının orta kesimlerinde yer alıyor ve ülkenin başlıca dış ticaret limanı sayılıyor.
Bölgenin Doğu ile Batı arasındaki küresel ticaret hareketine yakınlığı nedeniyle liman, 1961 yılında Sovyetler Birliği’nin desteğiyle inşa edildi. Önünden doğudan batıya çeşitli emtia ve petrol ticareti yapan gemiler geçen limanın yakınında da tam tersi yönde, doğu ile batı arasındaki uluslararası internet hatları, denizin tabanından geçiyor.
Limana, savaştan bu yana ülkeye ulaşan insani yardımların yanı sıra, çeşitli ihracat ve ithalat ürünleri geliyor.
Hudeyde Limanı, Kızıldeniz kıyısındaki diğer limanlara göre stratejik konumu, uluslararası nakliye hatlarına yakınlığı, dalgalardan ve su akıntılarından doğal koruması ve muson rüzgarlarına maruz kalmaması gibi bir dizi avantaja sahip olması bakımından benzersiz sayılıyor.
Nakliye şeridi 10 bin 433 deniz mili uzunluğunda, 200 metre genişliğinde ve yaklaşık 10 metre derinliğinde olan liman, maksimum 31 bin ton yük kapasiteli konteyner gemilerini kabul etme kapasitesine sahip.
Limanda, 2014 yılına kadar, 250 metre uzunluğunda iki rıhtımın yanı sıra toplam 1461 metre uzunluğunda 8 rıhtım bulunuyordu ve liman rıhtımı petrol tankerleri ve diğer petrol ürünlerinin boşaltılmasına ayrılmıştı.
İsrail saldırıları
İsrail'in bu son saldırısı, Yemen’i artan yakıt ihtiyacını karşılamakta ek zorluklarla karşı karşıya bırakıyor. Hudeyde kentinin en önemli enerji santrallerinden birinin yanı sıra, petrol tesisi ofisleri de İsrail tarafından vuruldu.
Yemen hükümetinin 2010 yılına ait verilerine göre, limandaki toplam alanı bir milyon metrekareyi aşan 12 depo kısmen veya tamamen İsrail bombardımanına maruz kaldı.
Husiler, şu ana kadar, limandaki toplam hasarın boyutunu, kargo gemilerini ve insani yardım karşılama imkanının kalıp kalmadığına ilişkin bir açıklama yapmadı.
BM “endişeli”, Arap ülkeleri kınadı
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, İsrail'in Yemen'deki saldırısından "derin endişe" duyduklarını açıkladı, taraflara "üst düzeyde itidal" çağrısında bulundu.
Guterres, saldırının elektrik altyapısına zarar verdiğini ve rafineride büyük bir yangına neden olduğunu ifade etti.
Kuveyt ve Umman, İsrail'in Yemen'e düzenlediği saldırının, bölge güvenliğine zarar verdiğini ve çatışmaların sonlanması için sarf edilen çabaları baltaladığını açıkladı. Kuveyt, uluslararası toplum ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) çatışmaları önleme sorumluluğunu yerine getirmesi gerektiğini açıkladı. Umman Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada da bu saldırıların bölgede yeni bir gerilim dalgası meydana getirdiğine işaret edildi.
Cezayir, İsrail'in, Hudeyde Limanı ve kentteki bazı bölgeleri bombalamasını kınadı, sorumluların cezalandırılması çağrısı yaptı.
Afganistan geçici hükümeti Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abdulkahhar Belhi de Hudeyde Limanı'na yönelik hava saldırısını kınadıklarını açıkladı ve bölgede daha fazla can kaybına ve yıkıma yol açmaması için uluslararası kuruluşları ve nüfuz sahibi ülkeleri, İsrail'in "Gazze ve bölgede işlediği suçları durdurmaya" çağırdı.
(AS)
