Hükümet, Meclise Bile Gerek Duymadı

Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr Ülkü Azrak, Irak'ın yeniden yapılandırılması kapsamında, Türkiye'nin tüm liman, havaalanı ve üslerinin Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) kullanımına açılmasının ancak Meclis kararıyla olabileceğini söyleyerek, Bakanlar Kurulu kararının iptali için dava açılabileceğini belirtti.

Küresel Barış ve Adalet Koalisyonu'ndan Vecdi Sayar ise "Yabancı ülke güçlerinin üs ve limanları kullanması ancak toplumun bu yönündeki onayı ve Meclis kararı ile olur. Hükümet bir oldu bittiyle, daha önce reddedilen bir kararı hayata geçirdi" dedi.

Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) İstanbul Milletvekili Göksal Küçükali, Azrak ve Sayar'ın görüşlerinin aksine, "Bakanlar Kurulu insani yardımın aktarılması amacıyla böyle bir karar aldıysa tezkereye gerek yok. Kararın aksine üs ve limanlarda bir askeri hareketlilik olup olmadığı zaten, Genelkurmayca denetlenir" diye konuştu.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Hatay milletvekili Mehmet Soydan da ABD'nin Irak'a insani yardım dışında askeri bir güç göndermesine yönelik durum olmadığını söyleyerek, Irak'ın yeniden yapılandırılma döneminde bölgeye aktarılacak her türlü yardım ve destek için alınan kararın olumlu olduğunu savundu.

Gül "Üs ve limanlara asker girişi olabilir" demişti

Prof. Azrak milletvekillerinin bu görüşlerinin aksine, Irak'a güvenlikle ilgili destek de sağlanabileceği yönünde açıklamalar olduğunu, ancak hükümetin Meclis'te kararı oylatmak yerine, ABD'nin istekleri doğrultusunda, Anayasa'ya aykırı ancak kolay bir yolu tercih ettiğini vurguladı.

Azrak, Dışişleri Bakanı Abdullah Gül'ün, konuyla ilgili "Anayasamızın tezkereye gerek kalmayacak şekilde fırsat verdiği imkanlar vardır. Bakarsınız, bunlar tamamen yardımla ilgilidir. Bunlar bazı yabancı askerlerin girişiyle de ilgili olabilir" sözlerini hatırlattı:

* Gül'ün sözleri üs ve limanların sadece insani yardım amacıyla açılmadığını ortaya koyuyor. Ancak bu üs ve limanların kullanımına ilişkin Meclis'te reddedilen tezkerenin onaylanması anlamına gelir.

* Bakanlar Kurulu kararı bu nedenle Anayasa'ya aykırıdır. Başta sivil toplum örgütleri, insani yardım amacı dışında üs ve limanların kullanılmasına ilişkin Meclis kararı olmadığı gerekçesiyle, Danıştay'a iptal davası açabilir.

"Tezkere yerine kolay yolu tercih ettiler"

* ABD, bir önceki tezkerenin oylanması sonrası, Mersin limanına asker göndererek fiili bir durum yaratmıştı. Irak'taki iç savaş çıkması olasılığını düşündüğümüzde, ABD ve İngiltere bölgeye en kolay şekilde asker ve malzeme ulaştırmak için Türkiye'nin üs ve limanlarını kullanmak isteyecektir.

* ABD Dış işleri Bakanı Colin Powell'ın Türkiye'den istedikleri çok açık. Irak'ta olabileceklerle ilgili her konuda destek bekliyorlar. Dış İşleri Bakanlığı Müsteşar Uğur Ziyal'in ABD ziyaretleri, bu konuda bir anlaşmaya varma amacı taşıyordu. En sonunda üs ve limanların açılması konusunda anlaştılar.

* AKP, üs ve limanların açılması konusundaki tezkerede tam bir görüş birliği içinde değildi. Tezkere çok az bir oy farkıyla Meclis'te reddedildi.

* Şimdi benzer bir tezkere Meclis'e gelse, AKP'nin ABD ile yakınlaşma politikası nedeniyle çok büyük bir olasılıkla kabul edilecektir. Ancak daha kolay bir yol izleyerek, Bakanlar Kurulu kararı ile yapıyor.

* Irak'a insani yardım Birleşmiş Milletler (BM) kararıyla yapılmalıdır. Abdullah Gül de Irak'taki ABD' askerlerinin BM'yi temsilen orada bulunduğu ve kendilerinin de onlara destek sağladığını ifade etti. Yani bu süreçte BM'nin görevli olduğun aslında o da biliyor.(ÖG/NK)