* Mahinur Şahbaz, Hasan Arslan ve Atıf Aydın
Hakları için örgütlenen Emekliler Yaşlılar Hareketi üyeleri maaşlarından doğrudan kesinti yapılarak kasasına aktaran bir dernek olduğunu söylüyor: Türkiye Emekliler Derneği. Türkiye İşçi Emeklileri Derneği olarak yaklaşık 1 milyon işçi emeklisini üye kabul eden dernek, ekimde yaptığı genel kurulda isminden işçiyi attı ve tüm emeklileri bünyesine dahil etti.
Sosyal Güvenlik Danışma Kurulu'nun yanı sıra Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) yönetim kurulunda temsilcisi de bulunan dernek hükümet politikalarını onaylayan bir sivil toplum örgütü olarak rıza üretim işlevi üstlenmiş durumda. Maaştan doğrudan üyelik aidatı kesilmesi de SGK yönetim kurulunun bir idari kararına dayanıyor. Emekliler Yaşlılar Hareketi üyeleri Mahinur Şahbaz, Hasan Arslan ve Atıf Aydın'ın bu miktar bu yıl 1 liradan 3 liraya çıkarıldığını savunuyorlar.
"Otomatik" üyelik
bianet'in görüştüğü emeklilerin örgütlülüğü için çaba gösteren hareket üyeleri "1970'te kurulan dernekten çoğu SSK emeklisinin haberinin olmadığını" söylüyorlar. Emeklilere maaş bordrosu verilmediği için yapılan kesintilerin nereye gittiğini araştırmadıkları sürece görmeleri mümkün değil. Kesinti doğrudan SGK tarafından yapılıp derneğe aktarılıyor. Üyelik de habersiz, "otomatik" gerçekleştiriliyor:
"Emekli olan arkadaşlar derneğe gidip istifa etmek istediklerini söylediklerinde, "biz istifa dilekçenizi kabul edemeyiz, bu merkezi düzeyde yapılıyor" diye yanıt almışlardı. Süreç şöyle işliyor: Emekli olanların listesi yönetim kuruluna geliyor ve otomatikman derneğin listesine kaydediliyor."
10 senedir çözüm yok
Derneğe yapılan bu aktarım 2000'lerin başlarında da gündeme gelmiş ve tartışılmıştı. O dönem henüz işçi, memur ve serbest çalışanlarla ilgili sosyal güvenlik kurumları yani SSK Emekli Sandığı ve Bağ-Kur tek bir çatı altında toplanmamıştı.
SSK yetkilileri emeklilerin maaşlarından yapılan kesintileri bilemeyeceğini kabul ederek herkese bordro vermenin "çok masraflı olacağını" belirtmişti. Çözüm olaraksa bordro sorgulamasının İnternet üzerinden yapılması için çalıştıklarını belirtmişti. Aradan geçen beş yıla karşın bugün sadece Emekli Sandığı emeklileri maaşlarından yapılan kesintileri İnternet üzerinden sorgulayabiliyor.
Emekliler hukuken ne yapabilir?
Şahbaz, Arslan ve Atıf bu kesintiyle ilgili emeklilerin iş mahkemesine başvurarak dava açabileceklerini söylüyorlar. "Çünkü kişi özlük haklarını kendileri arayabilirler." Emekliler Yaşlılar Hareketi bu konuda sendikaların hukuk danışmanlarından bilgi alınabileceğini söylüyorlar.
Türk-İş desteği, SGK ve bakanın ilgisi
Derneğin sitesinde yer alan bilgilere göre 92 şubesi var. Başkanlığını Kazım Ergün yürütüyor. Beş kişilik yönetim kurulu ve üç kişilik bir denetim kurulu var. Dernek Emek Platformu'nun da üyesi.
Son genel kurulda divan başkanlığını dernek üyesi de olan Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) Genel Başkanı Mustafa Kumlu yaptı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik bakanı Ömer Dinçer'in bir konuşma yaptığı genel kurulan SGK yöneticilerinin yanı sıra Milliyetçi Hareket Partisi (MHP), Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve Demokratik Sol Parti (DSP) milletvekilleri de katıldı.(BÇ)