Hükümet Çevre Suçlarına Yeşil Işık Yakıyor

Greenpeace, hükümeti Çevre Yasasını iki yıl daha ertelemesi kararından geri dönmeye çağırdı. Greenpeace, bağlayıcı uygulamalar olmadan çevreyi kasıtlı olsun olmasın kirleten kuruluşların kirletmeye ve yok etmeye devam edeceği görüşünde.

İstanbul

Greenpeace Toksik Maddeler Kampanyası Sorumlusu Banu Dökmecibaşı, Türk Ceza Kanunu'ndaki (TCK) çevreye zarar vermeye ilişkin 183. ve 184. maddelerinin, yasanın yayımlanma tarihinden iki yıl sonra yürürlüğe girmesi şeklindeki hükümet kararını eleştirdi.

Banu Dökmecibaşı, "Hükümet, acil gereksinim duyulan bu yasayı erteleyerek, sağlıklı ve temiz bir çevrede yaşama hakkımızı ihlal etmektedir. Yasalar ve bağlayıcı uygulamalar olmadan, çevre suçluları çevreyi bugüne kadar yapmakta oldukları gibi yok etmeye devam edeceklerdir." dedi.

Bir basın açıklaması yapan Greenpeaece, Türkiye'nin özellikle Avrupa Birliği üyesi olma yolundaki bir ülke olarak, çevre standartlarını yükseltmek durumunda olduğuna işaret edildi.

Denetim yok

Greenpeace açıklamasında şöyle denildi:

* Varolan çevre yönergeleri, yerel yetkililer ve endüstrilere ne yükümlülük getiriyor, ne de yeterli bilgi veriyor.

* Şu anda endüstri üzerinde, üretim süreçlerinde zararlı madde kullanımını engelleyecek herhangi bir denetim mekanizması yok. Hatta ilgili endüstrilerdeki birçok işyerinin çalışma izni bile yok!

* Çevreyi kirleten endüstriler üzerinde bir baskı oluşturması umulan bu yasanın yıllar önce hazırlanıp uygulamaya konulması gerekiyordu.

* Türkiye, daha temiz üretim süreçlerini uygulamaya koymayı öngören Barselona ve Stockholm Anlaşması gibi uluslararası anlaşmalara imza atmış durumda.

* Hükümet, çevreyi kirletenleri teşvik etmek yerine, daha temiz üretim yöntemlerine yıllar önce teşvik etmeliydi.

Yasa maddeleri

Yayımlanma tarihinden iki yıl sonra yürürlüğe girmesi öngörülen TCK maddeleri şunlar:

* Madde 183- (1) İlgili mevzuatta belirlenen teknik usullere aykırı olarak ve çevreye zarar verecek şekilde, atık veya artıkları toprağa, suya veya havaya kasten veren kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Atık veya artıkları izinsiz olarak ülkeye sokan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(3) Atık veya artıkların toprakta, suda veya havada kalıcı özellik göstermesi halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza iki katı kadar artırılır.

(4) Bir ve ikinci fıkralarda tanımlanan fiillerin, insan veya hayvanlar açısından tedavisi zor hastalıkların ortaya çıkmasına, üreme yeteneğinin körelmesine, hayvanların veya bitkilerin doğal özelliklerini değiştirmeye neden olabilecek niteliklere sahip olan atık veya artıklarla ilgili olarak işlenmesi halinde, beş yıldan az olmamak üzere hapis cezasına ve bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur.

(5) Bu maddenin iki, üç ve dördüncü fıkrasındaki fiillerden dolayı tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

Çevrenin taksirle kirletilmesi

* Madde 184 - (1) çevreye zarar verecek şekilde, atık veya artıklar toprağa, suya veya havaya verilmesine taksirle neden olan kişi, adli para cezası ile cezalandırılır. Bu atık veya artıkların, toprakta, suda veya havada kalıcı etki bırakması halinde, iki aydan bir yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

(2) insan veya hayvanlar açısından tedavisi zor hastalıkların ortaya çıkmasına, üreme yeteneğinin körelmesine, hayvanların veya bitkilerin doğal özelliklerini değiştirmeye neden olabilecek niteliklere sahip olan atık veya artıkların toprağa, suya veya havaya taksirle verilmesine neden olan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(YS)