Adalet Bakanı Yılmaz Tunç hafta başında Atatürk Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde Erzurum Hukuk Kulübü tarafından düzenlenen "Atatürk Üniversitesi Meclis Simülasyon Programı"nda yaptığı konuşmada "hukuk fakültelerinin ve buna bağlı olarak mezunların sayısının fazlalığı"ndan yakındı.
Tunç konuşmasında "hukuk fakültelerinin kontenjanının 125 bine indirildiğini ancak bunun 100 bine düşürülmesi konusunda çalışmaları [olduğunu]" söyledi.
Adalet Bakanı, AA'nın haberine göre anlaşılması güç bir akıl yürütmeyle "özellikle savunmada görev alan avukatların sayısının fazla olması nedeniyle savunmanın güçlü olması anlamındaki eksiklikleri gelecek süreçte gidermeleri gerektiğini" ifade ettikten sonra hukuk fakültesinden mezun olanların hukuk pratiğine girmesinin önüne yeni engeller getirdiklerini açıkladı.
Fakülteyi bitiren herkes hukuk pratiğine alınmayacak
Tunç konuşmasında hukuk eğitimi ve hukuk mesleğine giriş arasındaki mesafenin önümüzdeki yıllarda açılacağını söyledi.
"Hukuk fakültesinden mezun olanlar, artık avukatlık stajına başlayamayacak ya da hemen hakim, savcı sınavına giremeyecekler."
Bakan bunun yerine fakültelerden mezun olanların geçmesini öngördükleri yeni aşamaları sıraladı.
Mezuniyet yetmeyecek bir de meslek sınavından geçilecek
Buna göre, "[Mezun olanlar] öncelikle hukuk mesleklerine giriş sınavını kazanacaklar."
Bakan, "Hakim ve savcı adaylıklarını kaldırdık[larını]" ve "artık hakim, savcı yardımcılığı sistemini getirdik[lerini]" açıkladı. İki yıl süren adaylık yerine "üç yıl süren yardımcılık" aşamasından geçecek olan mezunlar, bakanın açıklamasına göre, "Bir yıl adalet akademisinde tecrübeli profesörlerden, uygulayıcılarımızdan, Yargıtay üyelerinden, istinaftan, ilk dereceden, hakimlerimizden önemli ve güçlü eğitim alacaklar."
"Meslek eğitimi" boyunca "ara sınavlar"dan geçilecek
Bakanın açıklamasına göre, mesleğe giriş sınavını geçebilenler, sonraki üç yıl boyunca da "ara sınavlardan geçecekler".
Usta-çırak ilişkisi içinde çalışılacak
Tunç ilk yılı atlatabilenlerin sonraki iki yıl "[...] tecrübeli hakim ve savcıların yanında savcı yardımcısı olarak çalışacaklar[ını]" anlattı. Buna göre "yardımcılar", çalıştıkları sürede "yargısal imza atamayacaklar ama diğer konularda hakim ve savcılarımızın yardımcısı olarak kararların yazılmasında [...] usta-çırak ilişkisiyle çalışacaklar."
Üç yıl "çıraklık" da yetmeyecek,
mesleğe "ustalar" puan verirse girilecek
Bakanın aktarımına göre, bu dönem boyunca hakim ve savcıların "[çıraklara] verecekleri puanlarla akademideki puanların hepsi toplanacak, sonrasında mesleğe kabul için hakim savcı kurulunun önüne gelecek, mesleğe kabul bu şekilde olacak."
Bakan Tunç hukuk fakültesi öğrencilerine mezuniyet sonrası kendilerini bekleyen geleceği böyle özetledi. Bu yolla "hakim ve savcılarımız[ın] çok daha donanımlı, daha güçlü şekilde kürsüye çıkmış olacak[larını]" iddia etti.
TBB ne diyor?
Türkiye Barolar Birliği’nin (TBB) verileri avukat sayısının son yıllarda rekor seviyede arttığını gösteriyor. Euronews'un aktardığı TBB verilerine göre, 2012’de 78 bin olan avukat sayısı 2022 sonunda 175 bine dayandı. Avukat sayısı son 5 yılda yüzde 64; son 10 yılda ise yüzde 123 artış gösterdi.
Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) verilerine göre Türkiye’de devlet ve vakıf olmak üzere en az 81 hukuk fakültesi var. Buna KKTC’deki üniversiteler dahil değil. Bazı üniversitelerin burslu bölümleri de olduğundan bölüm sayısı 113. Yine YÖK verilerine göre hukuk fakültelerinin kontenjanı 16 binin üzerinde ve 2022 yılında 15 bin 740 öğrenci hukuk fakültelerine yerleşti.
Avukat sayısı katlanıyor
TBB sayılarına göre, 20 yıl önce 46 bin 552 olan avukat sayısı 31 Aralık 2022 itibariyle 174 bin 533 oldu. Sadece son 5 yılda avukat sayısı yüzde 64 arttı.
TBB verilerine göre 2022 sonunda 174 bin 553 avukatın 82 bin 237’si kadın. Buna göre her 100 avukattan 47’si kadın.
(AEK)