Hakimler ve Savcılar Kurulu, Abdullah Zeydan'ın memnu haklarının iadesi kararını veren Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi hakkında inceleme başlattı.
Ne olmuştu?
Abdullah Zeydan, 26 Temmuz 2015'te Yüksekova'daki bir basın toplantısında yaptığı konuşma nedeniyle hakkında yürütülen soruşturma kapsamında 4 Kasım 2016’da tutuklandı.
Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesinde 11 Ocak 2018’de görülen karar duruşmasında Zeydan hakkında, "örgüte üye olmamakla birlikte örgüte yardım etmek" suçlamasıyla 5 yıl, "örgüt propagandası yapmak" suçlamasıyla 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezası verildi.
Yargıtay 16. Ceza Dairesi’nin bozma kararının ardından 6 Ocak 2022’de dava yeniden görüldü.
Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yeniden yapılan yargılamada mahkeme, Zeydan’ın tutuklu kaldığı süreyi göz önünde bulundurarak tahliye kararı verdi.
Zeydan, tahliyesinden sonra memnu (yasaklanmış) haklarını almak için 2023 yılında Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’ne başvurdu.
Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi 4 Nisan 2023’te yasaklanmış haklarının geri verilmesine, temyiz yoluna başvurma olanağının bulunduğuna, süresinde temyiz yoluna başvurulmadığı takdirde kararın kesinleşeceğine hükmetti.
Mahkeme tarafından verilen memnun haklarının iadesine itiraz olmayınca, karar 25 Nisan 2023’te kesinleşti. Ardından Mahkeme, bu kararı 20 Haziran 2023'te Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstitastik Genel Müdürlüğüne gönderdi.
Zeydan, Van Büyükşehir Belediye Başkan adaylığı başvurusunda, istenen belgelerle birlikte memnu hakların iadesi ve kesinleşmiş kararı da YSK’ye teslim etti.
Zeydan’ın belge ve evraklarını inceleyen YSK, şubat ayında açıkladığı kesin aday listesi ile Zeydan’ın başvurusunu kabul etti.
Ancak 31 Mart seçimlerinden iki gün önce 29 Mart Cuma günü mesai saatinin bitimine beş dakika kala Adalet Bakanlığı'nın talimatıyla Zeydan'ın memnu hakları geri alındı.
Van İl Seçim Kurulu da 2 Nisan'da yaptığı incelemenin ardından, oy çokluğuyla Zeydan'ın belediye başkanlığının iptaline, yerine AKP adayı Abdulahat Arvas'ın başkan olarak belirlenmesine karar verdi.
Van İl Seçim Kurulu Başkanı Murat Altundere ise Zeydan’ın adaylığının iptal edilmesine muhalefet şerhi koydu.
YSK, dün (3 Nisan) oy çokluğuyla mazbatanın Zeydan'a verilmesine karar verdi.
Zeydan 31 Mart’ta yapılan seçimlerde 245 bin 573 oy alırken, AKP adayı Abdulahat Arvas 120 bin 147 oy aldı.
Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nin Zeydan kararının tamamı şöyle:
"Terör Örgütü Propagandası Yapmak suçundan mahkememizde yargılanıp müsnet suçtan mahkumiyetine karar verilen hükümlü Abdullah ZEYDAN müdafii Av. Mahsuni Karaman'ın 21.03.2023 tarihli dilekçesi ile memnu haklarının iadesine karar verilmesini talep ettiği anlaşılmakla,
Konu hakkında Cumhuriyet Savcısının yazılı görüşü alındıktan sonra dava dosyası ve dilekçe heyetçe tetkik edildi.
C. Savcısı yazılı mütalaasında: Infaz tarihinden itibaren 3 yıllık süre dolmadığından talebin reddine karar verilmesi Kamu adına talep ve mütalaa olunur, demiştir.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Hükümlü Abdullah ZEYDAN hakkında Terör Örgütü Propagandası Yapmak suçundan açılan kamu davasının yapılan yargılaması sonucunda mahkememizin 06.01.2022 tarih, 2021/194 esas, 2022/1 karar sayılı ilamı ile 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezasıyla cezalandırılması ile Anayasa Mahkemesinin 24.11.2015 tarih ve 29542 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 08.10.2015 tarih, 2014/140 E., 2015/85 sayılı iptal kararı doğrultusunda yürürlükte bulunan TCK'nın 53. maddesinin sanık hakkında uygulanmasına karar verildiği, verilen kararın Yargıtay 3. C.D. nin 2022/24410 E. 2022/9769 K. 20/12/2022 tarihli ilamı onanarak kesinleştiği anlaşılmıştır.
Hükümlünün infaz bilgilerinin yapılan incelenmesinde, Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı Ağır Ceza İlamat Masası'nın 27/03/2023 tarihli yazasında "Hükümlüye ait infaz dosyasında yapılan incelemede hükümlünün mahkemenizin 2021/194 esas sayılı ilamına ait 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezasının kesinleşerek infaza verildiği, hükümlünün bahsi geçen dava dosyasından dolayı 05/11/2016 ile 06/01/2022 tarihleri arasında tutuklu olarak kaldığı, tutuklu kaldığı sürelerin kesinleşen 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezasından mahsuba kararı verildiği anlaşılmıştır.
İlamın kesinleşme tarihi 20/12/2022 olduğu dikkate alınarak yapılan farazi müddetnamede hükümlünün tutuklulukta kaldığı sürelerden 05/11/2016 ile 20/1/2019 tarihleri arasındaki sürelerin cezasını bihakkın karşılaması nedeniyle hükümlüye ait ilama mevkufen infaz işlemleri yapılarak yerine getirme işlemleri yapılmıştır.
Açıklanan nedenlerle hükümlünün cezası bihakkın karşılandığından bihakkın tahliye tarihi hükmün kesinleştiği tarih olan 20/12/2022 olarak tespit edilmiştir" şeklinde bilgi verildiği ve hakkında verilen ilamdan dolayı hak ederek tahliye tarihinin 20.12.2022 olduğu anlaşılmıştır.
5237 sayılı TCK'nın 53. maddesinde "İşlediği suç dolaysıyla gerekli belli hakların kullanmaktan yoksun bırakılması düzenlenmiştir. Madde metninde, işlediği suç dolaysıyla kişinin hangi hakları kullanmaktan yoksun bırakılacağı belirlenmiştir.
Ancak, bu hak yoksunluğu süresiz değildir. Cezalandırılmakla güdülen asıl amaç, işlediği suçtan dolayı kişinin etkin pişmanlık duymasını sağlayıp tekrar topluma kazandırılması olduğuna göre, suça bağlı hak yoksunluklarının da belli bir süreyle sınırlandırılması gerekmiştir.
Bu nedenle, madde metninde söz konusu hak yoksunluklarının mahkum olunan cezanın infazı tamamlanıncaya kadar devam etmesi öngörülmüştür. Mahkum olunan cezanın infazının tamamlanacağı tarih ise şartlı tahliye değil hak ederek tahliye tarihidir. Diğer yandan 5237 sayılı TCK'da hak yoksunlukları süresiz olarak öngörülmediğinden Memnu hakların iadesi benzeri bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Bu şekilde bir talep geldiğinde Mahkemece yapılan işlem şartları oluştuğu taktirde yasaklanmış hakların bulunmadığının tespitinden ibarettir.
Somut olayda; hükümlü Abdullah Zeydan müdafii Av. Mahsuni Karaman’ın sunmuş olduğu dilekçesinde; cezasını infaz ettiğini belirterek memnu haklarının iade edilmesini talep ettiği, Mahkememizin 2021/194 esas, 2022/1 karar 21.09.2021 tarihli mahkûmiyet kararının Yargıtay 3. C.D. nin 2022/24410 E. 2022/9769 K. 20/12/2022 tarihli ilam ile onandığı, hükümlünün yukarıda açıklanan ilamdan dolayı bihakkın tahliye tarihinin alınan mahsup kararı sonrası müddetname düzenlenmesinde 20/12/2022 olarak tespit edildiği, hükümlünün 20.12.2022 tarihinde cezasını infaz etmiş sayılacağı gözetilerek TCK 53.maddedeki koşullar gerçekleştiğinden yasaklanmış haklarının geri verilmesi talebinin kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
Karar gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Hükümlü Abdullah ZEYDAN hakkında mahkememizin 21.09.2021 tarih, 2021/194 esas, 2022/1 karar sayılı ilamında "terör örgütü propagandasına yapma" suçundan kaynaklanan MEMNU (YASAKLANMIŞ) HAKLARININ GERİ VERİLMESİNE,
2-Karardan bir suretin talep edene TEBLİĞİNE,
Verilen kararın tebliğinden itibaren on beş gün içinde mahkememize veya başka bir yer Ağır Ceza Mahkemesi'ne verilecek dilekçe veya Hakim tarafından onaylanmak ve tutanağa geçirilmek koşulu ile zabıt katibine (tutuklu ise bulunduğu ceza infaz kurumu ve tutukevi müdürüne beyanda bulunmak veya dilekçe vermek suretiyle) yapılacak beyan ile Yargıtay ilgili ceza dairesine 5352 sayılı yasanın 13/A maddesinin 5.fikrası gereğince temyiz yoluna başvurma olanağının bulunduğuna, süresinde temyiz yoluna başvurulmadığı takdirde kararın kesinleşeceğine, dair oybirliği ile mütalaaya aykırı dosya üzerinden karar verildi."
(RT)
