*Fotoğraflar: Ömer Faruk Gergerlioğlu/ AA, Emma Sinclair-Webb/ bianet arşivi.
Haberin İngilizcesi için tıklayın
Seçilmiş milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu'nun parlamenter temsilciliğinin düşürülmesi ve hemen akabinde meclisin üçüncü büyük partisi Halkların Demokratik Partisi'nin (HDP) kapatılması istemiyle açılan dava uluslararası hak örgütlerinin de tepkisini çekti.
Dün Twitter'dan yaptığı paylaşımda "Türkiye'de demokrasi ve insan haklarının bu kara gününü kim unutabilecek?" diyen Human Rights Watch (HRW/İnsan Hakları İzleme Örgütü) Türkiye Direktörü Emma Sinclair-Webb, gelişmeleri bianet'e yorumladı.
"Demokrasi için büyük bir darbe"
HRW Direktörü, "Bir milletvekilini bir tweet için meclisten atıp, aynı gün içinde ikinci büyük muhalefet partisi hakkında kapatma davası başlatmak, Türkiye'de demokrasi ve insan hakları için büyük bir darbe" dedi.
Sinclair-Webb, temsili demokrasinin gerekliliklerine vurgu yaparken şunları söyledi:
"Kapanan siyasi partiler, milyonlarca seçmenin seçtikleri temsilcilerini seçme hakkına yönelik bir saldırıyı, siyasi dernek kurma hakkının ve ifade özgürlüğünün ihlalini temsil ediyor."
"Mahkemeler iktidar mücadelesinin tarafı"
Uluslarası toplumda uzun süredir eleştiriler alan Türkiye'deki yargı bağımsızlığı konusuyla ilgili de değerlendirmeler yapan direktör şöyle devam etti:
"Savcılar ve mahkemeler bir yürütme aracından biraz daha fazlası, devlet içindeki iktidar mücadelelerinin bir tarafı haline geldi."
- Mecliste üçüncü büyük parti: HDP 2018'de yapılan son genel seçimde toplam 5 milyon 606 bin 622 oy aldı. Oy oranı olarak yüzde 11,70'e ulaşan partiden sonra MHP dördüncü parti olarak geliyor.
TIKLAYIN - Gergerlioğlu bianet'e konuştu: Muhalefeti nöbete bekliyoruz
Temsili demokrasi açısından HDP tarihi
Halkların Demokratik Partisi (HDP), daha önce adayları yüzde 10'luk seçim barajını aşmak için bağımsız olarak kullanan çok sayıda sol hareketten oluşan Halkların Demokratik Kongresi'nin siyasi kanadı olarak 2012 yılında kuruldu.
Kürt Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) ile ittifak içine giren HDP, 2013'ten 2015'e kadar Türkiye Cumhuriyeti hükümeti ile Kürdistan İşçi Partisi (PKK) arasındaki barış müzakerelerine katıldı.
Seçim seçim oy oranları
- 2014 yerel seçimleri: 2014 belediye seçimlerinde HDP, Türkiye'nin Kürtlerin çoğunlukta olduğu güneydoğusundaki BDP'ye paralel koşarken, BDP'nin kendi adaylarını gösterdiği Mersin ve Konya dışında ülkenin geri kalanında yarıştı. Yerel seçimlerden sonra iki parti ortak bir yapıda yeniden örgütlendi. 28 Nisan 2014'te, BDP'nin tüm meclis grubu HDP'ye katılırken, BDP (Temmuz ayında Demokratik Bölgeler Partisi olarak yeniden örgütlendi) yalnızca yerel yönetim düzeyindeki temsil gösterdi.
- 2014 Cumhurbaşkanlığı seçimleri: Parti, cumhurbaşkanı adayı olarak Selahattin Demirtaş'ı gösterdi. Demirtaş, 3 milyon 958 bin 48 seçmen ile oyların yüzde 9,76'sını aldı.
- 2015 Haziran genel seçimleri: Seçimlere Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş eş başkanlığıyla giren parti 7 Haziran'daki ilk parlamento seçimlerinde 6 milyon 58 bin 489 seçmen ile oyların yüzde 13,12'sini aldı.
- 2015 Kasım genel seçimleri: Çözüm sürecinin sonlanmasıyla Kasım ayında tekrarlanan seçimlerde parti 5 milyon 148 bin 85 seçmenin oyuyla yüzde 10,76'da kaldı.
- 2018 genel seçimleri: Seçimlere Pervin Buldan ve Sezai Temelli eş başkanlığında giren parti, 5 milyon 606 bin 622 seçmenin oyu ve yüzde 11,70'lik oy oranıyla parlamentoda temsilcisi olan üçüncü parti oldu.
HDP'ye kapatma davası hakkında
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin'in, Halkların Demokratik Partisi'nin (HDP) kapatılması istemiyle Anayasa Mahkemesi'nde (AYM) açtığı davaya ilişkin iddianamede HDP'nin temelli kapatılması ve hazine yardımlarından tamamen yoksun bırakılması istendi.
İddianamede haklarında siyasi yasak istenen 687 ismin içinden bazıları şöyle:
Dört yılı aşkın süredir cezevinde tutulan HDP Eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, HDP Eski Eş Genel Başkanı Sezai Temelli, HDP Eş Genel Başkanları Pervin Buldan ile Mithat Sancar, eski milletvekili Sırrı Süreyya Önder.
HDP iddianamesine ilişkin haber için tıklayın
(PT)