"Hrant Dink Cinayeti ve Karanlık Bir Sürecin İzleri: Irkçı Hareketlerin Yerel Milliyetçiliklerle Kesişme Noktası” başlıklı panelde gösterilen “Beyaz Terör” isimli belgeselin ardından, Birikim Yayınları’ndan Ömer Laçiner bir konuşma yaptı.
Neonazi dünyasında 12 yıl
9 Şubat Cumartesi, İletişim Yayınevi'nde gerçekleştirilen panelde İsviçreli yönetmen Daniel Schweizer’ın yönettiği “Beyaz Terör” belgeseli, ırkçı neonazi dünyasının 12 yıl süren bir araştırmasının ürünü. Schweizer’ın "dazlak hareketi" üzerine çektiği belgesel üçlemesinin son filmi olan “Beyaz Terör” A.B.D.’den, İsveç’e; oradan da Moskova’ya, genç insanların internet yoluyla ittifaklar kuran ve müzik aracılığıyla üye toplayan, organize grupların etkisi altında ilerleyen ırkçı savlarla nasıl desteklendiğini anlatan bir panorama çiziyor.
Küreselleşmeyle birlikte sertleşen ve yenilenen ırkçı hareketin eski semboller yerine müzik şirketleri, İnternet ve dergiler yoluyla nasıl ilerlediğini anlatan belgesel; ABD ve İsveç’in yanı sıra, hareketin Rusya ve Azerbaycan gibi komşu ülkelerdeki yayılan kollarını araştırıyor. Neo- nazi hareketi geçmişte ilüzyondan ayırt edilemeyen bir ideolojiyken, günümüzde bir elektronik posta ya da mesaj yoluyla çoğalan küresel bir nefrete dönüşmüş durumda.
Dışarıdaki bir düşman yerine, kendi ülkesindeki yabancıları hedef alan hareket; dijital iletişim ve küreselleşme yoluyla yerel bağlamlara adapte edilerek yeni taktiklerle siyasetçilerin elinde gençler üzerinden ilerleyen bir propaganda aracına dönüştürülmüş. Aşırı sağcıların, uluslarası yeni ve eski neo- nazi taktiklerini yeni teknolojiyle hayata geçirdikleri bu yeni akım; özellikle İnternet ve müzik cd’leriyle yaygın bir ağ oluşturuyor.
Belgesel bu hareketin içinde yer alan genç bir neo- nazinin sessizlik kuralını bozduğu için öldürülmesinin ardından başlıyor. Karamsar ve korkutucu bir tabloyu gözler önüne seren film, tüm dünyadaki azınlık politikalarını da sorguluyor.
Laçiner konuşmasında belgeselin değerlendirmesini yaparak; Almanya’da İkinci Dünya Savaşı sonrası değişen ve hedefini dışarıdaki bir düşmandan içerdeki yabancılara çeviren ırkçı hareketin tarihsel kökenini anlattı.
Beyaz hareketin küresel bağlantıları
Değişik ülkelerdeki beyaz hareketinin küresel bağlantılarına değinen Laçiner, Hrant Dink cinayeti sonrası Agos gazetesine gelen e-posta mesajlarının da -benzer bir şekilde- gönderildikleri yerlerin açığa çıkma ihtimalinin yüksek olmasına rağmen gönderildiğine de dikkat çekti.
Laçiner yenilenen ırkçı hareketin en çarpıcı noktasının, Almanya ve kıta Avrupa’sından çok Rusya gibi Slav ülkelerinde yayılmasının olduğunu söyledi.
Laçiner ayrıca, "Küresel kapitalizmi besleyen ve onunla çoğalan bu hareketlerin yerel milliyetçiliklerin tarihsel kökeniyle kesişerek nasıl yayıldığını da anlatarak; 60 ve 70’li yılların politikalarıyla, 90’lı yılların sosyalizm ve liberalizm akımlarının da içinde yer bulan hareketlerin temelinde, gençleri insanlıktan uzak bir bakış açısıyla, içerdekini hedef alan bir propagandayla etkileyen bir amacın yattığını" ifade etti. (YK/NZ)