"Hitler hayranı" Hernandez karşısında "makus talihi" yenme umudu: Petro

Fotoğraf: Bogota'nın Fontibon mahallesinde Petro'nun seçim kampanya hazırlığı/TIME

Pazar günü, 39 milyondan fazla Kolombiyalı, cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turunda oy kullanmaya çağrıldı ve bu, ülkeyi on yıllardır yöneten siyasi modelde köklü bir değişiklik anlamına gelecek. 

 Arjantin, Bolivya, Küba, Ekvador, Nikaragua ve Venezuela'nın ortak yayın kuruluşu Telesur, halkın oy kullanmasına iki gün kala Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turunda göz önünde tutulması gerekli konuları özetliyor. 

► Cumhurbaşkanı adayları

Eski M19 gerillası ve halen Ulusal Kongre senatörü Gustavo Petro, ilerici partiler, hareketler ve örgütlerin koalisyonu "Tarihsel Sözleşme" tarafından destekleniyor. 29 Mayıs'taki ilk turdan oyların yüzde 40,3'ünü alarak birinci çıkmıştı. 

Tüm seçmen yoklamalarında seçimin favorisi görünüyor. Başkanlığı kazanması onlarca yıldır şiddete boğulmuş bir Güney Amerika cumhuriyeti olan Kolombiya'nın tarihini değiştirebilir.

Petro'nun karşısında Bucaramanga eski belediye başkanı ve milyarder inşaat iş insanı Rodolfo Hernandez yer alıyor. Hakkında çeşitli yolsuzluk ve dolandırıcılık suçlamaları olan Hernandez, ilk turda oyların yüzde 28,1'ini almıştı. 

"Kolombiya'nın Trump'ı" olarak kabul edilen bu aday, cinsiyet eşitliğine karşı açıklamaları ve aşırı sağcı akımlara verdiği destek nedeniyle tartışmalara neden oldu. Hernandez, "büyük Alman düşünür" dediği Adolf Hitler'e hayranlığını açıkça dile getirmekten kaçınmamıştı. 

► Cumhurbaşkanı yardımcısı adayları 

Pazar günü Cumhurbaşkanlığı seçimini hangi aday kazanırsa kazansın, 7 Ağustos'ta yeni yönetim göreve başladığında Kolombiya'da ilk Afrikalı-Amerikalı başkan yardımcısı göreve gelmş olacak. 

Bu konuma ulaşma olasılığı en yüksek olan kişi, solcu Tarihsel Sözleşme  ittifakınca desteklenen kadın aday Francia Marquez. Bu tanınmış aktivist, silahlı çatışmadan en çok etkilenen bölgelerde yaşayan halk uğruna verdiği mücadele nedeniyle ulusal bir ün kazandı. Uzun insan hakları militanlığı geçmişi, onu bir toplumsal lider haline getirdi.

Diğer ideolojik uçta, Hernandez ekibine alana kadar kimsenin tanımadığı tipik bir yabancı olan Marelen Castillo var. Hristiyan değerleri ve akademisyenlik tecrübesiyle Kolombiya'ya katkı sağlayacağını söylüyor.

► Seçmenler

20 milyon 111 bin 908 kadın ve 18 milyon 890 bin 331 erkek, toplam 39 milyon 2 bin 239 seçmen, 5 bin 174'ü kentlerde ve 7 bin 89'u kırsal alanlarda olmak üzere toplam 12 bin 263 sandıkta oy kullanacak. Ayrıca yurtdışında kayıtlı 972 bin 764 Kolombiyalı'nın oy kullanması için 67 ülkede bin 343 oy tablosu dağıtıldı. Yurt dışındaki elçilik ve konsolosluklarda oy verme işlemleri 13 Haziran'da başladı.

Bu ikinci turda, salt çoğunluğu elde eden kazanacak Beklenmedik bir durum olan iki adayın eşit sayıda oy alması halinde, Seçim Yasası'na göre, sonuç rasgele bir sandıktan rasgele bir oy pusulası çekilerek belirlenecek. 

Kolombiya ön sayım sistemi genellikle çok hızlı olduğundan ilk sonuçlar saat Kolombiya saatiyle sandıklar Pazar günü. 16:00'da (TSİ: 24:00) kapanır kapanmaz anlaşılabilir.. 

► Boş oy ve seçime katılmama

Başkanlık seçimi oy pusulasında, iki adayın yanında bir de boş sandık seçeneği var. Bu seçeneğe son dönemlerde ilgi artıyor ve 19 Haziran'da kilit önem kazanabilir. İlk turda merkezci aday Sergio Fajardo'ya oy veren birçok seçmen ikinci turda boş oya yönelebilir. 

Aynı şey, "Kolombiya'nın Trump'ı"nın kendilerini temsil etmediğini düşünen sağcı seçmenler için de geçerli olabilir. Seçim yorumcuları, muhafazakar seçmenlerin bir kısmının dahi eğitimli ve "akılcı" bir politikacı olan solcu Petro'ya oy vermesinin ihtimal dahilinde olduğunu düşünüyor. 

Bununla birlikte, Kolombiya'daki yapısal şiddeti bağlamında, seçime katılmama baskın olabilir. 2018 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, seçmenlerin neredeyse yüzde 47'si oy kullanmamıştı. Çoğunun katılmayış nedeni, kırsal alanlarda cezasız kalan uyuşturucu üretimine karışan aşırı sağcı paramiliterler ve silahlı grupların misillemesinden duydukları korkuydu. 

Bununla birlikte, son 20 yılda seçime katılmama oranının en düşük olduğu birinci turdaki gibi, ikinci turda da değişim arzusunun korkuyu yenmesi mümkün.

►Seçim gözlemcileri

13 Mart'taki yasama seçimlerinde ve 5 Haziran'daki ilk cumhurbaşkanlığı turunda olduğu gibi, Avrupa Birliği (AB) 100 seçim gözlemcisinden oluşan bir heyet gönderecek.

Amerikan Devletleri Örgütü (OAS) ayrıca 87 gözlemci görevlendirecek ve STK Seçim Gözlem Misyonu (MOE) kendi izleme heyetine sahip olacak.

Aralarında İlerici Enternasyonal'in de olduğu bazı uluslararası sendikalar, hareketler, sivil toplum kuruluşları ve hayır kurumları da bağımsız gözlemciler görevlendireceklerini duyurdular.
(AEK)