Halkların Demokratik Partisi (HDP) Dış Politikadan Sorumlu Eşbaşkan Yardımcısı Hişyar Özsoy ile ABD Başkanı Donald Trump ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan arasında geçen görüşmeyi konuştuk.
Özsoy, Erdoğan ile Trump arasındaki görüşmede Fethullah Gülen’in iadesi ve Rıza Sarraf’ın durumunda mutlaka görüşüldüğünü tahmin ettiğini ama Erdoğan’ın esas derdinin ABD’nin Suriye politikasında PYD/YPG’ye verdiği destek olduğunu, bu çerçevede de görüşmeden eli boş döndüğünü söyledi.
Trump’ın PYD/YPG’ye silah desteğini öngören kararnameyi bizzat imzaladığını hatırlatan Özsoy, Erdoğan’ın ABD’ye gittiği gün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in “Kürtlerle çalışmaya devam edeceğiz” açıklamasına da dikkat çekti.
TIKLAYIN - ERDOĞAN - TRUMP GÖRÜŞMESİ; TÜRKİYE, ABD, PYD ÜÇGENİ
Hişyar Özsoy, özetle şunları dile getirdi:
“Sembolik görüşme”
“Erdoğan, Trump’la görüşmesinden sonuç alamadı. Bu beklenen bir durumdu.
“Trump, Erdoğan’ın bu durumu kabullenmesini, hazmetmesini kendisini ağırlayarak gösterdi, sembolik bir görüşme oldu. Çokça fotoğraf çekildi, basınla paylaşıldı.
“ABD durumu idare etmek için Erdoğan'ın sırtını sıvazladı.
“En nihayetinde Türkiye Erdoğan'dan ibaret bir ülke değil. Türkiye ile çok yönlü ilişkileri söz konusu.
“Orta Doğu'da siyaseti dizayn ederken ABD bir şekilde Türkiye'ye ihtiyaç duyacaktır.
“Erdoğan’ın geldiği nokta prestij kaybı”
“Rojava'da sahanın zorunlulukları başka ittifaklar gerektiriyor. ABD'nin bu konuda vazgeçmemesi, yine aynı gün Putin'den gelen ‘Kürtlerle çalışmaya devam edeceğiz’ açıklaması durumu ortaya koyuyor.
“Erdoğan Rojava'da Kürt karşıtı tutumunda ısrar ediyor. ABD'ye ‘Ya biz ya Kürtler’ gibi bir ayrım dayattı ve geldiği nokta çok ciddi bir prestij kaybı oldu.
“ABD, Kürtleri sevdiğinden değil ama IŞİD mevzusu nedeniyle çıkarları örtüştüğü için Rojava'da Kürtlerle çalışmaya devam edecek.
“Artı Suriye siyasetinde ABD'nin yerel partneri yok. Rusya'nın var, Türkiye'nin var ama ABD'nin yok.
“Dolayısıyla eğer Suriye üzerinden Orta Doğu'da siyaset yapmayı düşünüyorlarsa başka bir tercih söz konusu değil.
“Gülen ve Sarraf da konuşulmuştur”
“İkili arasında Gülen'in iadesi, Sarraf'ın serbest bırakılması gibi konular da konuşulmuştur.
“Ancak esas mesele Rojava’ydı. Yani Erdoğan bir şey için ABD'ye gitti ve eli boş döndü diyebiliriz.
“Referandum sonuçlarını Trump nezdinde meşrulaştırdılar”
“Referandum sonuçlarının gayri meşruluğu tartışılırken Trump bir şekilde Erdoğan'ı ağırladı. Hükümet açısından sembolik olsa da bir kazanç oldu.
“Referandum sonuçlarını ABD nezdinde olmasa da en azından Trump nezdinde meşrulaştırdılar.
“Can havliyle Trump’a tutunmaya çalıştı ama…”
“Erdoğan’ın Trump'la görüşmesinden önce kongre üyeleri Trump'a mektup gönderdi. ABD medyasında Erdoğan'a ilişkin eleştiriler uzun zamandır yazılıp çiziliyor.
“Dolayısıyla Erdoğan can havliyle Trump'a tutunmaya çalıştı ama beklentilerini elde edemedi.
“Türkiye’nin askeri müdahalelerine izin verilemez”
“Bundan sonra belli bir gerilim devam edecektir. Türkiye'nin askeri müdahalelerine çok fazla izin verilmeyeceğini düşünüyorum.
“Çünkü Türkiye'nin askeri müdahaleleri Rakka operasyonunun ertelenmesine neden olur.
“Erdoğan yüksek perdeden konuşma gücü bulamadı”
“Erdoğan, Türkiye’de, Çin'e giderken, Çin'de ‘Bizsiz Orta Doğu'da siyaset yapılamaz’ diyordu.
“Ancak ABD'ye gidildiğinde ‘Acaba ne taviz koparabiliriz’ derdindeydi.
“Erdoğan yüksek perdeden konuşma gücünü kendinde bulamadı. ‘Taleplerimiz yerine gelmezse ilişkilerimizi koparırız, atarız’ gibi bir söylemi vardı ama böyle bir tavır takınmadı.
TIKLAYIN - ABD IŞİD'LE MÜCADELE ÖZEL TEMSİLCİSİ MCGURK KOBANİ'DE
“Trump kararını vermiş”
“Trump zaten kararını vermiş. Silahların PYD'ye verilmesi konusunda kararnameye de imza atmış.
“Muhtemelen istihbarat paylaşımı konusunda Trump, Erdoğan'ın gönlünü alabilir, Irak'ta sınır ötesi operasyonlara daha fazla göz yumabilir.
“Yine Türkiye'de hükümetin uyguladığı hak ihlallerine göz yumabilir. Ki, Trump Türkiye'deki insan hakları ve demokrasi sorunlarını tamamen es geçtiği için çokça eleştiriliyor.
“Kürt karşıtı politika sürdürülmemeli”
“Erdoğan, Kürt karşıtı politikayı daha fazla sürdürürse ilişkileri daha fazla zedeleyecektir.
“Çünkü elinden gelen her şeyi yaptı. Bundan sonra muhtemelen MGK toplanacaktır. Orada oturup tartışacaklar. Şu anki Kürt karşıtı politikalar sürdürülebilir değil.
“Umuyoruz 2-2,5 yıldır sürdürdüğü Kürt karşıtı faşizan tutumunu gözden geçirir ve Kürtlerle dostane bir temelde hem Rojava'da hem Türkiye'de yeniden ilişki kurma yoluna girer. Aksi halde kendisi kaybeder, çelişkiler çatışmalar daha da derinleşir.” (EKN)
* Fotoğraf: Kayhan Özer - Washington / AA
