Hindistan zengin yağlı ciğerin yasaklanmasından sonra, kaz ciğeri menülerden çıktı. Foei grasın üretimi birçok ülkede yasak olsa da ithalatı ilk defa yasaklandı.
Hayvanlara yapılan işkenceleri protesto eden Londra kökenli hayvan hakları aktivistleri grubu Hayvan Eşitliği (AnimalEquality), 2012 yılında bu konu hakkında kampanya yürütmeye başlamıştı. Yasak bu kampanyanın sonucunda gerçekleşti.
The Wall Street Journal’ın haberine göre Hayvan Eşitliği Hindistan sözcüsü Amruta Ubale hazırladıkları raporun Hindistan’daki restoranlara kaz ciğeri sağlayan İspanya’daki çiftlikleri de içerdiğini söyleyerek şunları ekledi:
“İsrail, Almanya ve İngiltere gibi ülkeler kaz ciğeri üretimini yasaklarken, Amerika’nın eyaleti olan Kaliforniya’da ise hem üretimi hem tüketimi yasaklanmıştı. Ama Hindistan ithalatını yasaklayan ilk ülke.”
Foie gras nedir ve nasıl elde edilir?
Foie gras (kaz ciğeri) kaz veya ördeklerin zorla besleme yöntemiyle şişmanlatılması ve böylece zengin, yağlı kaz ciğeri elde edilmesiyle üretilmektedir. Fransa'da geçerli yasaya göre, bir karaciğerin foie gras sayılması için ördeklerde 300 gram, kazlarda ise 400 gram olması gerekiyor.
İspanya'nın Extremadura bölgesinde ise yetiştirme alanında kazlar göç öncesinde serbest bırakılıyor. Bol bol ot, meşe palamudu ve incirle besleniyor, sonra kesiliyor. Böylece her hayvandan 450-500 gramlık karaciğer elde ediliyor.
Ciğeri için beslenen hayvanlar ilk dört ayda normal şekilde serbest yaşıyor. Daha sonra özel kümeslere alınarak kilitli mekanizmalar içinde tutulup ve hareket etmeleri engelleniyor. Bu esnada “gavage’’ denen sonda ile besleme yöntemi uygulanıyor. Bu yöntemle hayvanlar huni ve benzeri aletlerle besleme saatlerinde aşırı miktarda, mısır ağırlıklı besin verilerek, zorla besleniyor.
Hayvan hakları savunucuları bu yöntemin kazlara yapılan bir işkence olduğunu söylüyor. Foie gras savunucuları ise "Göç öncesi bol miktarda yolluk aldıkları için bu kuşların yemek borusu esnektir, canları yanmaz" diyor.
Yasaklayan Ülkeler
Avrupa genelinde Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Finlandiya, Almanya, İtalya, Lüksemburg, Norveç, Polonya, İrlanda, İsveç, İsviçre, Hollanda ve Birleşik Krallık, Arjantin ve İsrail foie gras üretimini yasaklayan ülkeler.
Avusturya’da ise dokuz eyaletin altısında yasaklanan foie gras Amerika’nın California eyaletinde 2012’de, 2008’de San Diago’da ve 2006’da Chicago’da üretimi yasaklandı.
Türkiye'de ise hayvanları zorla beslemek 2004 yılından beri kanun dışı sayıldığı için üretimi yasaktır.
Belçika, Bulgaristan, İspanya, Fransa ve Macaristan ise kaz ciğerinin yasaklanmadığı ülkelerdir.
Bu haberi Hikmet Adal ve Yeliz Özşen, Wall Street Journal, PETA, Hürriyet ve wikipedia'dan derlenerek Türkçeleştirdi. (HA/YÖ/EA)