AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 25 Eylül 2025’te ABD Başkanı Donald Trump’la yaptığı görüşmede “Açmaya hazırız” diyerek Heybeliada Ruhban Okulu’nun yeniden açılabileceğini belirtti.
Okulun restorasyonu tamamlanmak üzere; ancak 54 yıldır kapalı olan okulun lise mi yoksa özel statülü bir üniversite mi olacağı ve hangi koşullarda eğitim vereceği hâlâ belirsizliğini koruyor.
Geçen yıl restorasyona alınan okulun son durumuna ilişkin açıklama Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’den geldi.
Sabah Gazetesi’ne konuşan Tekin, “Okulun din adamı yetiştiren bir kurum olarak yeniden açılması talebi Patrikhane’den geldi. Biz teknik hazırlıklarımızı tamamladık ve raporumuzu Sayın Cumhurbaşkanımıza sunduk. Karar, devletin en üst düzeyinde verilecektir,” dedi.
YUNANİSTAN BAŞBAKANI İSTANBUL'DA
Çipras Ruhban Okulu'nda: Bu Kapıdan Okul Açılmış Olarak Geçelim
Türkiye Gazetesi muhabiri Koray Erdoğan’a konuşan Aya Triada Manastırı Başrahibi ve Aravissos Piskoposu Kassianos (Vasili Nikolar) ise okulun geleceğine dair sürecin şu aşamada Yükseköğretim Kurulu (YÖK) ile yürütüldüğünü söyledi.
“Az öğrenci kontenjanıyla din adamı yetiştirecek”
Okulun restorasyonun 2026’da tamamlanmasının planlandığını aktaran Kassianos, şöyle konuştu:
“Okulun açılmasından önce bazı şeylerin tamamlanması gerekiyor. Millî Eğitim Bakanlığı’nın ardından şu anda Yükseköğretim Kurulu ile görüşmelere devam ediyoruz. Önceliğimiz, okulun ne olarak eğitim-öğretim hayatına başlayacağına karar verilmesi ve gerekli prosedürlerin tamamlanması. Özel statülü bir üniversite seçeneği üzerinde görüşmeler sürüyor. Ancak özel üniversite açmak için gerekli prosedürlerin de Ruhban Okulu özelinde hazırlanması gerekiyor.
“Ruhban Okulu’nun kuruluşundan itibaren öğrencilerinden ödeme alarak onları okuttuğu bir ortam olmadı. Şu anki restorasyon projesi kapsamında yer alan odalarda öğrenciler konaklayacak, günde üç öğün yemek yiyecekler ve burada eğitim alacaklar. Bu öğrencilerden ödeme alınmayacak. Bu da diğer özel üniversiteler gibi bir kurum olamayacağı anlamına geliyor. Bu okul uluslararası nitelikte eğitim verecek bir kurum. 1971’e kadar da Türkçe dersler dâhil olmak üzere geniş müfredatıyla birçok din adamı yetiştirdi. Burada okuyacak her öğrenci elbette Türkiye’nin dili, dinî bayramları, millî değerleri ve kültürü hakkında bilgi sahibi olmalı.
“Okulda çalışmaya başlayacak akademisyen ve öğrencilerin tamamının güvenlik soruşturmalarının Türkiye Cumhuriyeti’nin ilgili kurum ve kuruluşları tarafından yapılması bizi mutlu eder. Biz de okulumuzda okuyacak öğrencilerimizi ve çalışanlarımızı bu yönden tanımak isteriz. Burası eğer bu şekilde açılırsa butik bir üniversite olarak çalışacak, az öğrenci kontenjanıyla din adamı yetiştirecek. Yakın zamanda Patrik Bartholomeos’un Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmesini bekliyoruz. Sürecin bundan sonra daha da netleşeceğine inanıyoruz.”
"Ruhban Okulu Kararını Bürokratlar Alamaz, Hükümet Alır"
Okul hakkında
Heybeliada Ruhban Okulu’nun bulunduğu arazi, 9. yüzyıldan bu yana Aya Triada Manastırı’na ait.
Manastır idarecileri 1772’de dönemin padişahından okul yaptırmak için izin aldı; ancak 1821’de çıkan yangın nedeniyle okul ancak 1844’te açılabildi. 1894’teki büyük İstanbul depreminde tamamen yıkılan bina, Sultan II. Abdülhamid’in izniyle yeniden inşa edilerek 1896’da faaliyete geçti. 2 bin 360 metrekarelik alana yapılan yeni yapı, inşaat masraflarını üstlenen Pavlos Stefanovic’in adının Yunanca baş harfi olan “Pi” sembolü biçiminde tasarlandı.
Osmanlı arşivlerinde kurum “Papaz Mektebi”, “Rum Milletine Mahsus İlm-i Kelam Mektebi”, “Ruhban Mektebi” ve “Büyük İsa Kiliseleri Teoloji Okulu” gibi adlarla anıldı. Milli Eğitim Bakanlığı’nın 1951 tarihli yönetmeliğinde ise “Heybeliada Rum Rahipler Okulu” ifadesi kullanıldı. Lozan Antlaşması’yla yabancı okulların Türkiye eğitim sistemine uygun biçimde faaliyet göstermesi karara bağlandı. 1971’de Anayasa Mahkemesi kararıyla okul kapatıldı; ardından manastır bünyesinde sadece “Heybeliada Özel Rum Erkek Lisesi” eğitim vermeye devam etti.
1991’de Patrik Bartholomeos’un göreve gelmesiyle okulun yeniden açılması yönündeki girişimler başladı. Kuruluşundan bu yana yaklaşık bin mezun veren Ruhban Okulu, 35 yıldır yeniden faaliyete geçmesi tartışılan bir kurum olarak gündemde yer alıyor.
Gelişmeler ışığında Bartholomeos, 15 Eylül 2025’te Trump ile bir görüşme gerçekleştirdi.
Bu görüşmenin ardından Erdoğan da 25 Eylül’de Trump’la yaptığı görüşmede “Heybeliada’daki Ruhban Okulu ile ilgili üzerimize ne düşerse yapmaya hazırız,” dedi. Trump ise Erdoğan’a “Çok iyi. Yardıma ihtiyaçları vardı, ben de bu konuyu gündeme getireceğimi söyledim,” yanıtını verdi.
Kaynak: Agos Gazetesi. (TY)
