Cenazeyê Parlamenterê Stenbolê yê DEM Partiyê û Alîkarê Serokê Meclîsê Sirri Sureyya Onder di 4ê Gulanê de li Stenbolê bi merasîme mezin hate veşartin.
Onder di 3ê Gulanê de li nexweşxaneya ku lê derman dibû koça dawî kir û duh (4ê Gulanê) li Goristana Zîncîrlîkuyuyê hate binaxkirin.
Li Stenbolê ji bo Alîkarê Serokê Meclîsê û Parlamenterê Partiya Demokrasî û Wekheviyê ya Gelan(DEM Partî) Sirri Sureyya Onder li Navenda Pîşandanê ya Cemal Reşît Rey ku Şîşliyê ye bernameya sersaxiyê hat li dar xistin.
Li Stenbolê keça Onder Ceren Onder Kandemîr, malbata Onder, Hevserokên DEM Partiyê, Pervîn Bûldan û DEM Partîyî serdanên ji bo sersaxiyê qebûl kirin. Her weha wê bernameya sersaxiyê heta 7ê Gulanê dewam bike.
Divê herkes ji bo aştiyê hewl bide
Li gorî nûçeya Ajansa Mezopotamyayê Hevberdevka HDKê Meral Daniş Beştaş got, nîşan da ku aştî daxwazeke çiqasî mezin e û diyar kir ku dema çû jî karekî gelekî mezin pêk anî. Meral Daniş Beştaş got, "Her kes xemgîn bûye ku weke yek ji malbata xwe winda kiriye. Xwe gihandibû gelek mirovan. Bi taybetî mehên dawî bi çûn û hatina Îmraliyê, di mijara aştiyê de gelekî hewl da. Ev wefat gelekî giran e. Kombûna li dora wî nîşan dide ku Tirkiye ji aştiyê re amade ye. Ev yek tiştekî gelekî hêja û girîng e. Divê em aştiyê bînin. Ji bo me hemûyan êdî berpirsyariyeke hîn mezintir e. Divê her kes ji bo vê hewl bide."
“Em ê xwedî li bîranîn û têkoşîna Onder derkevin”
Parlamenterê Mûşê yê DEM Partiyê û Serokwekîlê Koma DEM Partiyê Sezaî Temellî anî ziman ku di dema rêwîtiya dawî ya Onder de li ser zimanê her kesî aştî hebû û got, "Dema ku xatir ji qasidê aştiyê xwest, hate gotin 'Em soza aştiyê didin'. Xwedî li bîranîn û têkoşîna Sirri Sureyya Onder derketin. Mîrateya ku ji gelên Tirkiyeyê re ma ev e; têkoşîna aştiyê ye. Weke ku tê zanîn Birêz Abdullah Ocalan di 27'ê Sibatê de daxuyaniyeke dîrokî da. Dibe ku gava herî girîng a vê veguherînê bû. Kesayetê herî girîng ê ku ev bang dianî ziman û digihand gel Sirri Sureyya Onder bû. Niha wezîfeya me hemûyan e ku em vê bangê pêk bînin. Çawa ku me heta niha kir, ji niha û pê ve jî ji bo avakirina aştiyê, ji bo birêxistinkirina civaka demokratîk û veguherîna mezin em ê hewl bidin, bixebitin."
“Divê em mîsyona Onder bidomîne”
Parlamenterê Amedê yê CHP'ê Sezgîn Tanrikûlû anî ziman ku Sirri ji bo wî dostek, hevalek bû, lê aktorekî siyasî yê gelekî girîng bû ji bo çareseriya meseleya Kurd û pêkanîna aştiyê. Sezgîn Tanrikûlû got, "Sirri hem bawerî dabû hemû kadroyên tevgera siyasî, hem jî baweriyek dabû muxatabên siyasî. Wisa kiribû ku muxatabên siyasî yên ku we doh weke dijmin didîtin êdî ji we bawer dikirin. Ev yek ji bo çareseriya şer roleke gelekî girîng e û ev rol jî bi serketî bi cih anî." Tanrikûlû diyar kir ku wan dostekî xwe winda kir û got, "Ya dibe para me dewamkirina vê mîsyonê ye. Li Tirkiyeyê pêkanîna aştiyê ye. Ji bo vê jî em ê bi berpirsyariya xwe rabin."
“Aştiya civakî wesiyeta Onder e”
Parlamenterê DEM Partiyê yê Stenbolê Cengîz Çîçek ku li cihê sersaxiyê diyar kir ku wefata Onder ji bo demokrasî û hemû derdorên civakî windahiyeke mezin e. Çîçek, anî ziman ku şexsiyetên mîna Sirri Sureyya Onder kêm caran tên dinyayê û wiha got: “Taybetiya wî ya sereke ev bû; Onder, gelek derdorên cuda anî gel hev û rê nîşanî her kesî da ku dê polîtîkaya aştiyê çawa birêsin. Lewma jî hem rêya çareseriyê hem jî şêweya têkilîdanînê jî nîşan da.”
“Aştiya civakî bû wesiyeta wî. Em mecbûr in ku nasnameya aştiyê ku di şexsiyeta wî de şênber bûbû, veguherînin nasnameya têkoşîna civakî. Bi vî awayî em dikarin ji bîranîna wî re bibin bersiv. Di serî de çareseriya pirsgirêka Kurd, divê pirsgirêkên sereke li ser zemîna aştî û çareseriya civakî bên nirxandin.”
“Têkildarî aştiyê belkî jî mijara herî zêde divê em li ser bisekinin, peydakirina rê û rêbazên civakîkirina têkoşînê ye. Nabe ku li ser tenê çendek aktoran bimeşe, divê civak bi xwe li dora aştiyê xwe birêxistin bike. Aliyê herî girîng ev e. Bersiva herî watedar a ku em bidin Onder ew e ku têkoşîna aştiyê ya civakê ava bikin.”
Çîçek, got ku kesên ji bo definkirina Onder hatin soza anîna aştiyê dane Onder û axaftina xwe wiha qedand: “Hewceye civak, bi perspektîfa civaka demokratîk daxilî pêvajoyê bibe. Dem dema wê ye u civak xwe birêxistin bike û xwedî li xeta çareseriyê û civaka demokratîk derkeve. Taybetiya herî şênber a Onder ew bû ku dikariya xîtabî aqil, hest û wijdana mirovan bike. Ew kesekî ji me bû. Pirsgirêkên herî giran jî bi zimanekî fesîh vedigot û li dil û mejî dineqişand. Lewma meseleya aştiyê meseleyeke zêde zehmet nîne. Karê me ye ku em wê xwerûbûna birêz Onder bikin taybetiyeke têkoşîna civakî. Em dikarin li vê xakê nasnameya civakî ya aştiyê birêsin.”
“Barekî gelek giran ji me re hîşt”
Parlamentera Mersînê ya DEM Partiyê Perîhan Koca anî ziman ku wan qasidekî aştiyê, kedkarekî aştiyê winda kir û got, "Em civakeke wisa ne ku ji bo aştiyê berdêlên gelekî giran daye. Kêliyên civakîbûna aştiyê ya di dema nû de piştî Sirri Sureyya kete nexweşxaneyê hate dîtin. Di heman demê de bi çûyîna xwe re jî hêviyek afirand. Weke ku tovên aştiyê bireşîne. Lewma barekî gelekî giran ji me re hişt. Kombûna bi milyonan mirovî ya li hev, hêzekê diafirîne. Hêviya aştiyê hatiye afirandin."
“Em gelek nêzîkî civakîbûna aştiyê bûne”
Parlamenterê Mersînê yê DEM Partiyê Alî Bozan got, "Bi hezaran, bi deh hezaran kesên ku hatin wî oxir bikin, dirûşmeke hevpar qîriyan. Gotin 'Em soza aştiyê didin Sirri'. Li wê derê ne tenê Kurd hebûn. Li wê derê ne tenê endamên DEM Partiyê hebûn. Mirovên ji fikrên cuda hebûn. Kekê Sirri dema sax bû, kir ku mirovên li vî welatî li gelek tiştan bifikire, gelek tabû hilweşand. Dema ku mirov li bûyerên di dema nexweşxaneyê de binihêrin, dibînin ku li vî welatî em gelekî nêzî civakîbûna aştiyê ne."
"Onder mîrateyeke bêhempa ji me re hişt”
Parlamentera Rihayê ya DEM Partiyê Dîlan Kûnt Ayan anî ziman ku wefata Sirri Sureyya Onder ji bo wan windahiyeke mezin bû û got, "Sirri Serok mîrateyeke bêhempa ji me re hişt. Divê ev yek bê destnîşankirin. Ev yekitî, ev hevrebûn mîrateyeke e û berpirsyariya me ya li pêşberî wî ye: Divê em vê mîrateyê mezin bikin û bi ser bixînin. Yanî hêviya aştiyê. Bi rastî jî divê em vê mîrateya Sirri Serok dewam bikin."
(AY)
*Çavkanî: Ajansa Mezopotamyayê
