Suriye’deki 21 Ağustos kimyasal silah saldırısını ABD’yi savaşa çekmek için Türkiye’nin düzenlendiğini iddia eden gazeteci Seymour Hersh Hürriyet’in Washington muhabiri Tolga Tanış’a konuştu.
Hersh, iddiasının saygın bir istihbarat görevlisine dayandığını söylerken, İngiltere’deki Porton Down laboratuvarının saldırıda kullanılan sarin gazından elde edilen örneği Suriye rejiminin elindeki stoklarla uyumlu bulmadığı iddiasını ise laboratuvar yalanladı.
“Kullanılan sarin Suriye’dekiyle uyuşmuyor”
Hersh, “Askeri istihbarat 21 Ağustos saldırısının muhalifler tarafından yapıldığını iddia etti mi?” sorusu üzerine şunları söyledi:
“Hayır. Ben de demedim. Tek bildiğimiz, kullanılan sarin gazının, Suriye Ordusu’nun elindekilerle uyuşmadığı.”
“Birleşmiş Milletler’in konuyu araştıran ekibinin başı Ake Sellström’ün 16 Eylül’de haberleştirilen basın toplantısına bakarsanız, kimin ne yaptığı konusunda öyle ya da böyle bir değerlendirmede bulunmadıklarını söylüyor. BM, kimin ne yaptığı konusunda bir sonuç üretme yetkisine sahip değil.”
“BM raporunu yakından bilen birinin bana dediğine göre de ekibin içinde ‘Muhalifler mi’ diye soran birçok fikir oluşmuş. Benim bahsettiğim Amerikan askeri istihbarat belgesi 2013 Haziran tarihli ve sarin gazıyla El Nusra konusunda çok endişeli.”
“En ileri sarin gazı komplosu”
“Biz (ABD) glasnosttan sonra birçok Rus'la çalıştık. Ukrayna’da Kazakistan’da nükleer silahlardan kurtulmak için. Ortak, gizli operasyonlar bile oldu. Rusların da Suriye’de örneklere erişimi vardı. Unutmayın, Rusların Suriye ile özel bir ilişkisi vardı. Ve Rusların da Suriye konusunda bir güven sorunları vardı, onlar da bu stoklardan kurtulmak istiyorlardı. Ben Beşar’ın da bunu istediğine inanıyorum.”
“Size Haziran 2013’te hazırlanan ABD askeri istihbarat raporunun ilk cümlesini okuyabilir miyim? Beş temel bölüm var ve bu da ilk madde: ‘El Nusra Cephesi bağlantılı sarin gazı üretme hücresi, El Kaide’nin 11 Eylül öncesi çabalarından beri en ileri sarin gazı komplosu.” Bir sonraki satır ise şöyle diyor, ki bunu daha önce görmediniz, daha önce hiç okumadım ama madem öyle söyleyeceğim: ‘Irak ve Türkiye’deki tutuklamalar, hücrenin faaliyetlerini bozdu. Ancak biz, ileri kimyasal silah üretimi için yapının devam ettiğini değerlendiriyoruz.’ Değerlendirme çok açık.”
“Gizli hat Bingazi’ye rağmen devam etti”
“Bunun Bingazi’de yaşananlarla (11 Eylül 2012’de ABD Büyükelçisinin de öldürüldüğü, ABD Konsolosluğu’na yapılan saldırı) çok ilgisi var. Saldırı ABD Hükümeti için çok utanç vericiydi. Ana motivasyon buydu. Ama (silah ulaştırmak için) gizli hat devam etti. Ve biz (ABD) kontrolü kaybettik.”
“Suudi Arabistan ve Katar parası da sağlanmıştı”
Seymour Hersh, “Senato İstihbarat Komitesi’nin Bingazi raporundaki yayınlanmayan bir bölümde, Obama ve Erdoğan’ın Libya’dan Suriye’ye silah göndermek için anlaştıkları” iddiası hakkında da şunları söyledi:
“Erdoğan ve Obama bu konuda doğrudan konuştular mı bilmiyorum. Ama bildiğim, Erdoğan’ın Türkiye için koyacağı bir para vardı. Suudi Arabistan ve Katar parası da sağlanmıştı. ABD bu silah sevkiyatı için bu ölçüde para koydu mu şüpheliyim. Biz örtülü bir şekilde ekipmanın gizli hat üzerinden yollanmasından sorumluyduk.”
“El Nusra’ya engel olmak zor”
“Biz El Nusra’yı 2012 Aralık’ta terörist örgüt saydık ama Türkiye saymadı. Gizli hattan silah sevkiyatlarında Türkiye kontrol eden unsur olarak görüldü.”
“Askeri istihbarat belgesindeki endişe de, kullandıkları dille söylüyorum: ‘Türkiye ve Suriye arasında operasyonel özgürlükten yararlandığı için El Nusra’ya ve sinir gazına erişimlerine engel olmak zor.’ Bunun ne kadar önemli olduğunu anlatamam.”
“Yetkililerin dahil olduğunu söylemedim”
Hersh, “Radikallerle ilişkisi olsa bile eldeki kanıtlarla Türkiye’nin kimyasal saldırıda rolü olduğunu iddia etmek adil mi?” sorusunu da şöyle yanıtladı:
“Ben hiçbir Türk yetkilinin dahil olduğunu söylemiyorum. Tüm söylediğim, Amerikan istihbaratının vardığı sonuç. Sonrasında (Türk tarafında) memnuniyet olduğunu biliyoruz.”
“Özellikle El Nusra ve diğer gruplarla Türkiye’nin ilişkisinin çok yakın olduğunu biliyorduk. Yazıda 20 yıldan fazladır inanacağınızdan çok fazla doğru ve hiç yanlış bir şey söylememiş, saygın birinin (21 Ağustos saldırısı için “Kandırıldık” ve “Obama’yı kırmızı çizgiye itmek için Erdoğan’ın insanları tarafından planlanan bir örtülü eylem olduğunu şimdi biliyoruz” diyen eski Amerikan istihbarat yetkilisi) söylediğini tırnak içinde aktarıyorum. İçeride nasıl konuşulduğunu biliyorum.”
Laboratuvardan açıklama
The Times gazetesi muhabiri Tom Coghlan, Hersh’ün yazısının dayandığı en güçlü somut kanıt olan, “İngiltere’deki askeri Porton Down laboratuvarının 21 Ağustos saldırısı sonrası elde edilen örneklerin Suriye rejiminin elindeki kimyasal silah stoklarıyla örtüşmediği iddiasını” yalanladığını yazdı.
Bunun üzerine Hürriyet’in ulaştığı İngiliz Savunma Bakanlığı’na bağlı Porton Down laboratuvarı Hersh’ün makalesi üzerine bir açıklama yaptı: “Sarin gazı dahil, Suriye’de kimyasal silah kullanılarak çok sayıda saldırı gerçekleştirildiğine dahil güvenilir kanıt var. Biz, kimyasal silah kullanımının Esad Rejimi tarafından onaylanıp emredildiğine inanıyoruz.” (AS)
