Kanal 1 televizyonunda Fatih Altaylı'nın Teke Tek adlı programında "Atatürk'ü sevmediğini" ifade eden Nuray Bezirgan hakkında soruşturma başlatılması, bir kez daha gündeme 57 yıllık Atatürk Aleyhinde İşlenen Suçlara İlişkin Kanunu getirdi.
Bezirgan hakkında soruşturma açılmasını "Herkes Atatürk'ü sevmek zorunda değil" diyerek eleştiren İstanbul Barosu avukatlarından Kamil Tekin Sürek'e göre, madde, "çok dar ve Atatürk'e en ufak eleştiri yöneltenleri cezalandıracak şekilde" uygulanıyor.
"Antidemokratik yanını Can Yücel yargılandığında gördüm"
Sürek, 1993 yılında Gerçek dergisinde yayımlanan köşe yazısında Atatürk'ü köpeğe benzettiği gerekçesiyle Şair Can Yücel'in "Atatürk'e hakaret"ten yargılandığı davada "düzenlemenin antidemokratik yanını tanıma fırsatı bulduğuna" işaret etti.
Yücel'in Şair Nazım Hikmet'in Atatürk için yaptığı "Sarışın Kurt" benzetmesinden yararlandığını belirtmesi üzerine beraat ettiğini aktaran Sürek, bianet'e yaptığı değerlendirmede, "Hakaret ve aşağılamayı cezalandıran zaten yasalar var. Sadece Atatürk için getirilen bu yasanın kaldırılması lazım. Ancak değiştirilmesi dahi kolay değil çünkü siyasi ortam müsait değil" dedi.
"Yasa kaldırılmalı, en azından sınırlandırılmalı"
Anayasada, "Atatürk milliyetçililiğe karşı hiçbir düşünce ve eylem korunamaz" düzenlemesinin Uyum Yasaları kapsamında Anayasadan çıkarıldığını anımsatan Sürek, bunun gereği olarak da 5816 Sayılı söz konusu yasanın yürürlükten kaldırılması gerektiğini ifade etti.
31 Temmuz 1951 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren iki maddelik yasaya göre, "Atatürk'ün hatırasına alenen hakaret eden veya söven kimse bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır... kimseye bir yıldan beş yıla kadar ağır hapis cezası verilir...Suçlar; iki veya daha fazla kimseler tarafından toplu olarak veya umumi veya umuma açık mahallerde yahut basın vasıtasıyla işlenirse ceza yarı oranında artırılır."
Altaylı'nın "Atatürk'ü seviyor musun?" sorusuna Bezirgan'ın, Atatürk'ü sevmeme hakkı var mı? Başıma bir iş gelmeyecekse ben sevmiyorum. Atatürk'ün yetkiyi padişahtan alırken yani saraydan alırken laik bir Cumhuriyet kurmak için aldığını düşünmüyorum. Halk o zaman İslami değerler için savaştı. Nitekim Kurtuluş Savaşı'nın başlaması da Kahramanmaraş'ta Fransız askerlerinin Nene Hatun'un başörtüsüne uzanmasıyla olmuştur" şeklinde yanıt vermesi soruşturmaya konu edildi.
11 kişi yargılandı, 2'si hapse girdi
Başlangıçta Atatürk'ü temsil eden "heykel, büst ve abideleri veyahut Atatürk'ün kabrini tahrip edenler" için düşünülen düzenleme Atatürk'ü eleştirenlere karşı da uygulanabilir hale getirildi. Bir çok gazeteci, yazar ve muhalif yargılandı, bazıları hapse gönderildi.
Yazar Mustafa İslamoğlu ve gazeteci Hakan Albayrak da aynı suçlamayla tutuklandılar ve çeşitli sürelerle hapis yattılar; Peri Yayınları sahibi Ahmet Önal hapse mahkum oldu.
Gazeteci İpek Çalışlar, yayıncılar Ragıp Zarakolu ve Fatih Taş, çevirmenler Lütfi Taylan Tosun ve Aysel Yıldırım, Özgür-Der Çocuk Kulübü yöneticilerinden Zehra Çomaklı Türkmen, gazeteciler Mehmet Terzi ve Oral Çalışlar kovuşturmalık oldular. (EÖ/EZÖ)