Eğitim Reformu Girişimi’nin (ERG)Türkiye Eğitim Sisteminde Eşitlik ve Akademik Başarı başlıklı araştırmasına göre, Türkiye’de eğitim sistemi her 10 öğrenciden üçünü ortaöğretime geçerken kaybediyor.
İlköğretimde kaynaştırma yoluyla eğitim alan 10 öğrenciden sadece biri ortaöğretime devam ediyor.
Araştırma raporunun tanıtıldığı toplantıda konuşan raporun hazırlayıcılarından ERG Politika Analisti Işıl Oral devamsızlık ve okul terklerinin ciddi sorunlarolarakortaya çıktığınıanlattı.
Eğitime erişimle ilgili olarak özellikle ortaöğretim kademesinde cinsiyet ve coğrafi bölgeler arasında halen büyük farklar olduğunu vurguladı.
Bölgeler arası farklar yüksek
Araştırmada ilköğretimin zorunlu olmasına rağmen, 2012 itibariyle ilköğretim çağındaki çocukların yüzde 6’sının okulda kaydı olmadığı, ortaöğretim çağında olup okula gitmeyenlerin oranının da yüksek olduğu ifade ediliyor ve bölgeler arasındaki farklara değiniliyor.
“Doğu bölgelerinde okul çağında olup okula kaydı olmayan çocukların oranı daha yüksektir. “İlköğretim düzeyinde yüzde 2-3 civarında seyreden bölgeler arası fark, ortaöğretim çağına (14-17 yaş) gelindiğinde yüzde 20’ye kadar çıkmaktadır.
“Doğu Karadeniz’de 14-17 yaş grubunun yalnızca yüzde 6’sı okula kayıtlı değilken; bu oran Ortadoğu Anadolu’da yüzde 33, Güneydoğu Anadolu’da ise yüzde 36’dır.”
MEB verileri saklıyor
Araştırmada Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) 2010-2011 öğretim yılına kadar ilköğretimde devamsızlık ve okulu terk etme oranı verisini kamuoyu ile paylaştığı, ancak son üç yıldır bu konularda veri yayımlanmadığına dikkat çekildi.
Toplantıda bir soru üzerine konuyla ilgili görüşlerini açıklayan ERG Direktörü Batuhan Aydagül bu verileri bakanlıktan istediklerini ancak verilmediğini söyledi. Bu durumun muhtemel nedenlerinin bakanlığın da kendi verilerine yeterince güvenmemesi ve verilerin açıklanmasının ardından üzerlerine gelineceğinden çekinmesi olabileceğini belirtti.
Bu konudaki verilerin açıklandığı son yıla göre, 2009-10 eğitim öğretim yılında, ilköğretimde toplam devamsızlık oranı yüzde 10,4’tü. Kız öğrencilerin devamsızlığı erkek öğrencilere oranla daha azdı. 20 günden fazla yapılan devamsızlık yüzde 10 civarındaydı.
Ortaöğretim düzeyinde ise veriler yayınlanıyor. 2012-13 öğretim yılında 10 günden fazla yapılan devamsızlığı gösteren verilere göre, ortaöğretimde devamsızlık Türkiye genelinde yüksek oranlarda.
“Genel ortaöğretimde yüzde27,4 olan devamsızlık oranı mesleki ve teknik ortaöğretimde yüzde 39,1’dir. Ortaöğretimde erkeklerin devamsızlık yapma oranı kadınlara göre çok daha yüksektir.
“En az devamsızlık yapılan bölge İstanbul (% 27,9) iken en fazla devamsızlık yapılan bölge Ege’dir (% 37,1).”
Dezavantajlılar
Araştırmada yer alan bazı veriler şöyle:
* Engelli bireylerin yüzde 22’si ilkokul, yüzde 10’u ilköğretim, yüzde 7’si lise ve üzerindeki kurumlardan mezun.
* Kız çocuklarının ortaöğretimdeki net okullulaşma oranı Batı Marmara’da yüzde 80,6 iken Güneydoğu Anadolu’da yüzde 47,5.
* Evlerinde Türkçe konuşulmayan öğrencilerin matematik performansı evlerinde Türkçe konuşulan akranlarının iki okul yılı gerisinde.
Öneriler
Raporda ERG’nin eğitimde bölgelerarası ve sosyoekonomik eşitsizlikleri en aza indirmek için politika önerileri de yer alıyor. Bunlardan bazıları şöyle:
* Çocuklar arasındaki eşitsizlikleri azaltma potansiyeli yüksek olan erken çocukluk eğitiminin tüm çocuklar için ücretsiz ve zorunlu hale gelmesi
* Okula erişim, devam ve mezuniyet konularında farklı kişisel ve/veya ailesel özellikleri nedeniyle sorun yaşayan dezavantajlı grupların hedef alınarak okullulaşmanın teşvik edilmesi
* Tüm okul ve program türlerinde verilen eğitimin kalitesini yukarı çekecek öğretmen dağılımı ve kalitesi, eğitimin içeriği ve eğitim ortamları gibi kilit konularda bütüncül politikalar geliştirilmesi. (YY)
Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
