Fotoğraf: HDP Basın
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Grup Başkanvekili Saruhan Oluç, Meclis’te düzenlediği basın toplantısında ekonomi gündemine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
“Vergi paketi vergi adaletsizliğini gidermiyor"
Oluç’un konuşmasından satır başları şöyle:
Vergi sorunu: İşte bu durumda Meclis’e 65 maddelik bir vergi paketi geldi. Ne bekler aklıyla düşünen insan? Büyük bir vergi adaletsizliği var, bunun giderilmesini bekler. Hayır, tam tersine. Ülkedeki vergi düzeni büyük bir adaletsizlik yaratmıştır. 2020 yılında merkezi yönetim vergi gelirlerinden de bunu görmek mümkündür.
2020’de merkezi yönetim yaklaşık 833 milyar lira vergi toplamış, bunun yaklaşık 159 milyar lirası gelir vergisi. Buna karşılık 2020 yılında 105 milyar lira kurumlar vergisi toplanmış. Kurumlar vergisi ile gelir vergisi arasındaki farka bakın. Esas nerede görünüyor vergi adaletsizliği? Dolaylı vergilerin oranında. Dolaylı vergiler Türkiye’de yüzde 60-65 oranında gerçekleşiyor.
İşçilerin, emekçilerin, emeklilerin, yoksulların gündelik alışverişlerinden toplanan dolaylı vergilerin oranıdır bu. Gelişmiş ülkelerde bu oran nedir? Bu tablonun tam tersidir; dolaysız vergiler yüzde 60-65 oranındadır. Yani Türkiye’nin tam tersidir. Vergi kanun teklifinde olması gereken bu adaletsizliğin giderilmesidir. Teklif geldi, Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan geçti, bu hafta da Genel Kurula gelecek. Vergi adaletsizliğini gideren bir paketle karşı karşıya değiliz.
Vergi adaletsizliğinin en çarpıcı örneklerinden biri asgari ücrette görülüyor.
Asgari ücret 2825 TL’dir, buradan 465 lira gelir vergisi ile 27 TL damga vergisi alınıyor, neredeyse 500 lira vergi kesiliyor asgari ücretten. İşte bu koşullarda vergi paketi geliyor. Türkiye, OECD ülkeleri arasında vergi adaleti en bozuk ülkelerden biridir. Bu nedenle vergi adaletini sağlamak gerekirken, tam tersi yapılmaktadır. Bunu tartışacağız. Bu konudaki eleştirilerimizi, önerilerimizi sunacağız.
Panama belgeleri: Vergi paketinin geldiği günlerden önce ‘pandoranın kutusu’ açıldı. Bu Pandora belgelerinde Türkiye’den 200’ü aşkın isim var. Bunlar ne yapmış? Vergi ödememek için elde ettikleri servetleri bir takım yerlere kaçırmışlar.
Bunlar iktidarla içli dışlı olan, devletten aldığı kıyak ihalelerle semirtilen, vergi borçları silinen, her türlü istisna uygulanan ve kamu bankalarından faizsiz milyonlarca dolar kredi alan gruplardır. Rönenans, Demirören, Çalık, Cengiz, saymakla bitmez. 200’ü aşkın isim var. Daha önce açıklanan ‘Paradise’ ve ‘Panama’ belgelerinden sonra, şimdi de ‘Pandora’nın kutusu. 3 P ülkesi haline getirdi iktidar bu ülkeyi. Rönesans demiş ki, biz kanunsuz bir şey yapmadık. Teknik olarak haklılar maalesef, ama ahlaki değil. Bu ülkede çalışan, bu servetin yaratılmasına neden olan insanların alın terinden oluşan serveti vergi kaçırmak için dışarı çıkarmak etik değil.
"Cumhurbaşkanının vergi cennetlerini açıklama teklifimizi iktidar reddetti"
Cumhurbaşkanı'na teklif: Bakın 2006 yılında çıkarılan Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 30. Maddesi 7. fıkrası der ki, Cumhurbaşkanı vergi cenneti olan ülkelerin listesini ilan eder. Bu listede yer ülkelere aktarılacak paralardan da yüzde 30 vergi kesilir der. 15 yıl geçmiş bugüne kadar, Cumhurbaşkanı bu listeyi yayınlamış mı? Yok.
İşte Rönesans, buna dayanarak kanuna aykırı bir şey yapmıyoruz demiş. Esas sorun Cumhurbaşkanı’nın bu listeyi yayınlamamasıdır. Bu durum değişsin diye önerge verdik. Bu listelerin bir an önce yayınlanmasını istedik, bu isteğimiz Plan Bütçe’de AKP-MHP oylarıyla reddedildi. Cumhurbaşkanı’nın bu listeyi yayınlaması iktidarın oylarıyla reddedilmiş oldu.
TIKLAYIN - Pandora Papers: Dünya liderlerinin gizli serveti ve ilişkileri
(EMK)