Halkların Demokratik Partisi Muş Milletvekili Gülüstan Kılıç - Koçyiğit; Kadının İnsan Hakları – Yeni Çözümler (KİH-YÇ) Derneği’nin hazırladığı “Salgında Kadın Olmak” raporundan hareketle Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın yanıtlaması talebiyle soru önergesi sundu.
TIKLAYIN - Kadınların yüzde 96'sı salgın sürecinde şiddete maruz kaldı
"Kadınların ruh sağlıkları etkilendi"
Kılıç-Koçyiğit önergede şunları belirtti:
"“Kadının İnsan Hakları – Yeni Çözümler (KİH-YÇ) Derneği, 81 ilden toplam 1201 kadın ile görüşerek ‘Salgında Kadın Olmak Araştırma Raporu’nu kamuoyu ile paylaştı. Rapora göre, koronavirüs salgını kadınları yoksullaştırmış, salgın başladıktan sonra kadınların yüzde 73’ünün ekonomik sorunlar yaşadığı tespit edilmiştir. Rapor kapsamında, ekonomik sorun yaşadığını belirten her 100 kadından 12’si kamu kurumlarından destek aldığını, 41’i aile/akraba, arkadaş ya da bankalara borçlandığını, 11’i var olan birikimlerini harcadığını, 15’i ise masraflarını kısmak zorunda kaldığını söyledi.
“Raporda ayrıca, kadınlara uygulanan sistematik şiddetin salgın sürecinde artarak devam ettiği vurgulanmış, kadınların yüzde 96’sı salgın sürecinde eşi/partneri tarafından psikolojik şiddete maruz kaldığını da belitti.
“Rapordaki en çarpıcı sonuçlardan biri ise salgının Türkiye’deki kadınların ruh sağlığında yarattığı büyük değişim olduğu belirtilmiştir. Salgın öncesinde ruh halini iyi ve çok iyi olarak tanımlayan kadınların oranı yüzde 79 iken bu oran salgın sürecinde yüzde 30’a düşmüştür. Ayrıca, katılımcı kadınların yüzde 40’ı salgın esnasında genel sağlık hizmetlerine erişimde sıkıntı çektiğini de ifade ederek yüzde 20’si bu konudaki sorunlarına çözüm bulamadığını ekledi.”
Kılıç-Koçyiğit’in soruları
*Bakanlığınızca, Pandemi ile mücadele kapsamında kadınların ruhsal ve ekonomik yönden güçlenmesi için alınan önlemler var mıdır? Varsa bu önlemlerin iller bazında dağılımı nasıldır? Önlemler ağırlıklı olarak hangi konu başlıklarından oluşuyor?
*28 Mayıs 2020 tarihinde Bakanlığınızca duyurulan 0 (501) 183 0 183 numaralı WhatsApp ihbar hattı ile şiddetle mücadele konusunda amaçlanan hedefe ne kadar ulaşıldı?
*Belirtilen WhatsApp ihbar hattının şiddetle mücadele konusunda tek başına yeterli olduğunu düşünüyor musunuz? Bütüncül bir eylem planına ihtiyaç duyulduğu kadın kurumları tarafından dile getirilmesine rağmen bu konuda adım atılmamasının gerekçeleri nelerdir?
*Salgın esnasında ALO 183’e, KADES uygulamasına ve emniyet birimlerine her gün kaç başvuru yapılmış ve gelen başvurular hangi konularda yoğunlaşmıştır? Bu başvurulara yönelik ne kadar destek talebi karşılanmıştır?
*Mevcut durumda sığınakların doluluk oranı nedir? Covid-19 salgını ve benzeri krizlerde kullanılmak üzere kadınların acilen erişebilecekleri geçici ve güvenli barınma imkânlarının oluşturulması adına Bakanlığınızca bir adım atılacak mıdır?
*Ülkede bulunan belediyelerin kaçında kadın danışma ve dayanışma merkezleri bulunuyor?
*Kadının İnsan Hakları – Yeni Çözümler (KİH-YÇ) Derneği tarafından yapılan çalışmada katılımcılara Covid-19 salgını sürecinde yaşanan şiddet sorunlarıyla nasıl baş ettikleri sorulmuş ve katılımcı kadınlar %0 oranında kadın kamu kurumlarına başvuru seçeneğine yanıt veriyor. *Bu konu hakkında Bakanlığınız ne düşünmektedir? Aksi durum söz konusu ise veriler nelerdir?
*Bakanlığınızca, Covid-19 salgının kadın sağlığı üzerindeki etkisi; engelli kadınlar, LBTİ+ kadınlar, göçmen kadınlar, HIV+ kadınlar, hamile kadınlar, seks işçisi kadınlar da dâhil olacak şekilde toplumsal cinsiyet analizi yapılarak araştırılmış ve bir eylem planı hazırlanmış mıdır?
*Covid-19 salgını öncesinde de istihdama eşit bir şekilde katılamayan ve Covid-19 salgını krizi ile istihdam dışına itilenlerin (kadınlar, LGBTİ+’lar, göçmenler, engelliler vb.) tekrar istihdamda yer alabilmeleri için özel politikalar geliştirilecek midir?
*Covid-19 salgını sırasında kamu tarafından sağlanan sosyal yardımların, kimler için ve nasıl kullanıldığına dair bilgiler kamuoyu ile neden paylaşılmadı?
(EMK)