HDP’nin Batman Adayı Dr. İpekyüz: 7 Haziran Öncesine Benzer Bir Coşku Var

“Kürtçe’de ‘deng’ hem ‘ses’ hem ‘oy’ anlamına geliyor. Hükümetin uygulamaları karşısında insanlar sessizliğe gömülmüş gibiydi, bizim gelmemizle sessizlik sese dönüştü. İnsanlar çareyi sandıkta görüyor.”

Halkların Demokratik Partisi'nden (HDP) Batman milletvekili adayı Dr. Necdet İpekyüz ile seçime iki gün kala, sandık taşınması kararı alınan köylere ziyareti sırasında konuştuk.

İpekyüz, “sandık taşınan köylerdeki son durumu inceleyeceklerini, seçmene araç verilmemişse kendilerinin tahsis edeceğini; tahriklere karşı provokasyonları engellemek için çalışacaklarını” söyledi.

İnsan hakları alanındaki çalışmalarıyla tanınan, hak savunucusu olarak uzun yıllardır çalışmalar yürüten Dr. Necdet İpekyüz ile bu çalışmalarının Meclis’e nasıl yansıyacağını, Batman’ın sorunlarını ve çözüm hakkındaki görüşlerini ve karşılaştıkları zorlukları konuştuk.

İpekyüz ile yaptığımız telefon konuşması, kendisi köy yollarında olduğu için sık sık kesildiğinden, “En büyük sorunumuz da iletişim” diye espri yaptı.

Başta barış talebi olmak üzere Meclis’te dile getireceği “sesleri” bianet’e anlattı.

“Sessizliğin sesi olmanın bilinciyle sorumluluk aldım”

Hak savunucusu olarak siyasete Meclis’te devam etmenize sebep olan düşünce neydi?

Türkiye çok kritik bir aşamada, sıkıntılı bir süreç yaşanıyor.

OHAL, KHK’larla ihraçlar, açığa almalar… Sivil toplumda, üniversitelerde, yerel yönetimlerde, siyasi partilerde, tüm muhalefetin susturulmaya çalışıldığı, sessizliğe zorlandığı dönemde ses olabilmek, sorumluluk almayı gerektiriyor.

Bu sorumluluk bilinciyle, Türkiye’deki sorunların çözümü ve halkların mutluğu için görev bilinciyle Meclis’te olma konusunu değerlendirdim.

Dezavantajlı kesimlerin sesi olmak için, susması istenenlerin sesi olmaya çalışacağız.

“Barış dilinin hakim olması için mücadele edeceğiz”

Bu amacınızı Meclis’e nasıl taşıyacaksınız, neleri dile getirmeyi planlıyorsunuz, insan hakları ve siyaset arasında nasıl bir bağ kuracaksınız?

Özellikle insan hakları alanında mağduriyetleri dile getirmek, sorunların takipçisi olmak, çözümü için çalışmayı amaçlıyoruz. Hem bugünün hem geçmiş dönemlerin sorunlarıyla hesaplaşılması için çalışacağız.

Kürt meselesinin çözümü ve barış konusunda çaba harcayacağız. Meclis’te barış dilinin hakim olması için kamuoyuna bu yönde mesajlar vereceğiz, bunun mücadelesini sürdüreceğiz.

İhraç edilenler, keyfi şekilde gözalına alınan ya da tutuklananlar, OHAL uygulamalarıyla mağdur olanların sorunlarının takipçisi olacağız, bu sorunları dile getireceğiz.

Ayrıca Türkiye’nin en büyük sorunlarından olan eşitsizlik ve ifade özgürlüğüne dönük baskıların ortadan kalkması adına çaba harcayacağız.

“İşsizlikte ikinci, mutsuzlukta sondan beşinci”

Aday olduğunuz Batman’la ilgili hangi konularda çalışmayı planlıyorsunuz?

Uzun süredir çalışmalarımı yürüttüğüm Diyarbakır ile tanınıyor olsam da aslında doğup büyüdüğüm köy, Batman’a 25 kilometre uzaklıkta. Köyümüzdeki birçok problem Batman’da çözülürdü…

Batman’da esas konu barışın tesisi. Bölgedeki güvenlikçi hesaplaşmanın sonucu olarak ortaya çıkan mağduriyetlerin çözümü konusunda bize görev düşüyor.

Halen aydınlanmamış faili meçhul dosyaları, yargıya taşınmamış kontrgerilla eylemleri var, Batman’ın geçmişinde.

Bugün de haksız şekilde cezaevine konulmuş olanlar, haksız şekilde yargılananlar var.

Hak mücadelesini Meclis’te sürdürürken bu sorunların çözümü için çalışacağız.

Türkiye’de petrol denince akla ilk gelen kent Batman ama kent aynı zamanda genç işsizliğinde ikinci sırada. Mutsuzluk sıralamasında sondan beşinci… Köylerinde, ilçelerinde altyapı sorunları çevre problemleri sıkıntı yaratıyor.

Kültürel miras Hasankeyf’in maruz kaldığı muamele evrensel bir problem.

Son dönemde enerji üretimiyle ilgili sistematik olarak bu bölgede derelerimizin çaylarımızın önüne HES’ler yerleştiriliyor. Yurtdışına çilek ihraç eden Sason bölgesi HES’lerle tahrip edilmeye çalışılıyor, bitki örtüsü, sular zarar görüyor.

“Kıraathane açacak ama esas problem işsizlik zaten”

Beyefendi kıraathane açacağını söylüyor ama esas problem zaten işsizlik! Batmanda gençler eğitim olanağı istiyor, iş istiyor. Gidip Karadeniz’de mevsimlik işçi olmak istemiyor, bulundukları yerde iş olanakları istiyorlar.

Batman halkının yüzde 50’den fazlasının sosyal desteğe ihtiyacı var.

Muhalefete yönelik OHAL Khk’ları çıkıyor ama gençliğin sorunlarına yönelik hiç çalışma yürütülmüyor. Ancak uyuşturucu kullanımının artışı konusunda sistematik bir çalışma yürütülüyor gibi.

Yerel yönetimlerde de kayyumların keyfi uygulamaları herkesin malumu.

“Halk ‘Artık ölüm, şiddet istemiyoruz’ diyor”

HDP’nin cumhurbaşkanı adayı Selahattin Demirtaş ve milletvekilleri tutuklu, belediye başkanları tutuklu, yaygın medyanın ambargosu sürüyor. Halkın bu duruma tepkisi ne, ne talep ediyorlar?

Halktan herkesin söylediği, “7 Haziran [2015] öncesi büyük bir coşkuyla çalışma yürütülüyordu” oluyor.

Ama son üç yılda başta Demirtaş olmak üzere vekillerin, belediye başkanlarının, parti yöneticilerinin tutuklanması veya gözaltına alınması, belediyelere kayyum atanması, ihraçlar, açığa almalar gibi uygulamalar karşısında insanlar sessizliğe gömülmüş gibiydi.

Bizim gelmemizle birlikte sessizlik sese dönüştü. Kürtçe’de “deng” ses demektir, aynı zamanda “oy” demektir. İnsanlar çareyi sandıkta görüyor. Katılım konusundaki endişeler 7 Haziran öncesine benzer bir coşkuya dönüşüyor.

İnsanlar bize, “Artık ölüm duymak istemiyoruz, televizyonu açtığımızda şiddeti dinlemek istemiyoruz” diyor.

Sizin seçim döneminde karşılaştığınız engelleme girişimleri oldu mu?

Kamuoyu desteği olduğu için ciddi bir baskı yok.

Ancak kamu yöneticileri, valiler, il müdürleri gibi resmi yetkililer 16 yıldır yapmadıklarını bundan sonra yapacaklarmış gibi kolluk güçlerinin eşliğinde köyleri gezerek vaatlerde bulunuyor.

“Kullandığımız oylar sayılana dek takipçisiyiz”

Batman da sandıkların taşınacağı bölgelerden biri. Oyların güvenliği konusunda nasıl önlemler alacaksınız?

Provokasyon olmaması için çalışıyoruz. Tahrikler var, kışkırtmalar var, buna karşın olası provokasyonları engellemek için çabalayacağız.

Örneğin bugün geniş bir heyetle sandıkların taşındığı köyleri ziyarete gidiyoruz. Diyarbakır Barosu yetkilileri, sandık kurulu ve tutanak eğitmenleri, sivil toplum temsilcileri ile birlikte bu sabah yola çıktık, sayım ve tutanaklarla ilgili eğitimler verilecek.

Sandığı taşınan köylerden araç temin edilmemiş olanlar varsa aracı biz tahsis etmek üzere düzenleme yapacağız.

Atılan oy sayılmadığı ve tutanak altına alınmadığı sürece, bizim oyumuz olmayacak. HDP’nin baraj altında kalması için zaten büyük çaba gösteriliyor. O sebeple kullandığımız oylar sayılıp tutanak altına alınana dek takipçisi olacağız.

(AS)