Fotoğraf: Süleyman Soylu Komisyon'da HDP'li milletvekilerine saldırırken/milliyet.com.tr
Cuma günü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda İçişleri Bakanlığı 2023 yılı bütçesinin görüşmelerinin ilk konuşmasına HDP'ye yönelik hakaret içeren sıfatlarla başlayan Bakan Soylu, tartışmanın devamında HDP'ye, cezaevindeki Selahattin Demirtaş'a HDP milletvekillerine yönelik hakaretamiz ifadelerle başlayınca, Komisyon toplantısında gün boyu gerilim eksik olmadı.
Süleyman Soylu'nun, İstiklal Caddesi saldırısından yola çıkarak HDP'ye yönelttiği suçlama ve hakaretamiz sözlere HDP milletvekilleri sıralarından itiraz edince karşılıklı atışmalar başladı.
Soylu: "Tasmasını tutan..."
SOYLU- [...] Bizler gençler dağa gitmesin diye uğraşırken HDP'li parti yöneticisinin arabasıyla çocuk kaçırırken yakalanmasının, dört yıldır hâlâ Diyarbakır ailelerinden utanmayışının, Duran Kalkan'a, Murat Karayılan'a peşkeş çektikleri, "portatif" diye isim taktıkları o çocukların ve gençlerin hesabını bu millete vermelidirler. Birileri bu ülkenin Mehmetçik'ine, askerine, ordusuna, jandarmasına kimyasal silah iftirasına alkış tutmasının hesabını vermelidir.
Kimse kusura bakmasın, PKK'nın adını anmadan, tasmasını tutan sahibinin adını anmadan yapılan basın açıklamaları bizim gözümüzü boyamaz. İstiklal saldırısının ilk gününde HDP ve Demirtaş sureti haktan basın açıklamaları yaptılar. Demek ki örgüt artık bunlara haber de vermiyor. Üzerinden iki gün geçince hizaya geldiler.
MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Siirt) – Bu nasıl bir üslup ya!
GARO PAYLAN (Diyarbakır) – Partimize saldırıyor Sayın Başkan!
MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Siirt) – Doğru konuşmuyorsunuz!
İÇİŞLERİ BAKANI SÜLEYMAN SOYLU - Aynı Demirtaş her zamanki gibi zelil ve ihanet içeren bir yazı kaleme almış, yine devlete iftira atıp PKK'yı aklamıştır.
MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Siirt) – Böyle olmaz Sayın Başkan!
BAŞKAN CEVDET YILMAZ – Değerli arkadaşlar, gün boyu herkes fikrini söyleyecek, dinleyelim lütfen. Gün boyu konuşacağız, tartışacağız.
Sait Dede: "Bu fotoğrafı
size gösteriyorum, bu bir milletvekili..."
Günün sonuna doğru söz alan Halkların Demokratik Partisi (HDP) Hakkari Milletvekili Sait Dede, Hakkari'nin, Yüksekova (Gever) ilçesinde 9 Ekim'de polis saldırısına uğrayan Iğdır Milletvekili Habip Eksik'in fotoğraflarını göstererek vekilin polis saldırısına uğradığını ve ayağının 3 yerden kırıldığını söyleyince Soylu'nun yanıtı şöyle oldu: .
SAİT DEDE (Hakkâri) – [...] İçişleri Bakanlığının keyfî, kanunsuz, polis devleti uygulamaları hukuk devleti ilkesini ortadan kaldırmış durumdadır. Bir parti üyesi gibi davranan, iktidar partisinin il ve ilçe başkanları gibi, parti üyeleri gibi hareket eden mülki idari amirler ve güvenlik güçleri Türkiye'nin bir hukuk devleti olduğu söylemini sürekli çürütmektedir. Bakanlık uygulamaları da Türkiye'nin evrensel hukuk kurallarına, Anayasa'ya, yasalara uymadığını net olarak gösteriyor. İktidarın ideolojik yaklaşımıyla yönetilen, yasaların açıkça askıya alındığı bir durumu yaşamaktayız.
Şimdi, burada İçişleri Bakanlığının yaptığı hukuksuzlukları saymakla elbette bitiremeyeceğiz. Dünyanın herhangi bir ülkesinde bu tarz uygulamaların onda 1'iyle karşılaşılsa, emin olun, o bakan o koltukta iki dakika durmazdı [...] Gerek uluslararası sözleşmelere göre gerek hiç mevzuatımıza göre herkes tepkisini kişisel ya da toplum içinde barışçıl gösterilerle ortaya koyma hakkına sahiptir. Buna eminim kimsenin itirazı yoktur. Bu hak anayasal olarak güvence altına alınmıştır. Bakanlığın da bundan haberi mutlaka vardır. Bakanlığa bağlı merkez ve taşra birimleri eliyle yasaklamalar ve kolluk şiddeti ise kural hâline gelmiştir. Açıkça anayasal haklar valilik kararlarıyla askıya alınmaktadır. Valiliklerin yaptığı eylem, etkinlik yasakları bu hukuk tanımazlığı çok net olarak göstermektedir.
Bakın seçim bölgem Hakkâri ilinde ve Van ilinde 2016 yılından beri eylem ve etkinlik yasağı bulunmaktadır; tabii, bu yasaklar da AKP için geçerli değil. Hakkâri coğrafyasının yüzde 80'sini böyle keyfî olarak yasaklanmış durumda. Hukuk yok, hak arama yolları kapalı. Sonra efendim "Huzur var!" sonra "Refah var!" Tüm hak ihlallerinden... Daha olay yeri incelemesi başlamadan valilik açıklamalarıyla deliller karartılmakta, yargıya müdahale edilmekte. Yine, tüm demokratik tepkiler polis şiddetiyle bastırılmaya çalışılarak bir korku iklimi yaratılmak istenmekte. Sadece 2021 yılında tespit edildiği kadarıyla kolluk güçlerinin yargısız infazı, "Dur!" ihtarına uyulmadığı gerekçesiyle veya rastgele ateş açması sonucu 16 kişi yaşamını yitirmiş, 27 kişi de yaralanmıştı. 2021 yılında -sivil insanlar- yine 12'si çocuk olmak üzere 531 kişi gözaltında, 25'i çocuk olmak üzere 704 kişi de gözaltı yerleri dışında kolluk tarafından işkence ve kötü muameleye uğradığını belirtmiş. Bitmiyor, saymakla bitmiyor!
Sadece 1 Ocak 2022-30 Eylül 2022 tarihleri arasında en az 144 basın açıklaması, protestoya müdahale edilmiş ve bu müdahalelerde en az 2.335 kişi gözaltına alınmıştır. Basına yansıdığı kadarıyla gözaltına alınanların çoğu darbedilerek alınmış, kimi zaman ters kelepçe işkencesine maruz kalmış, kimi zaman da ağır yaralanmıştır.
Bakın, yine, partimize yönelik olarak 2015 yılından 17 Ekim 2022 tarihine kadar HDP il, ilçe binaları, stant, miting, eylem, etkinlik ve ögelerine en az 338 fiziki saldırı gerçekleşmiştir, bunlar sadece fiziki saldırılar.
Soylu: "Siz bastınız ayağına..."
İÇİŞLERİ BAKANI SÜLEYMAN SOYLU – İftira ediyorsunuz!
SAİT DEDE (Hakkâri) – Bu saldırıların bir kısmı yaralanmayla bir kısmı ölümle sonuçlanmıştır. Bakın -bu anlayışınız sayesinde, bu yaklaşım sayesinde- bu fotoğrafı size gösteriyorum, bu bir milletvekili, sadece basın açıklaması yaparken kolluk kuvvetleri tarafından üç yerinden...
İÇİŞLERİ BAKANI SÜLEYMAN SOYLU – İftira atıyorsun, siz bastınız ayağına!
SAİT DEDE (Hakkâri) – Hastane raporlarına bakın. "Hukuk devleti." diyorsunuz, "Demokrasi" diyorsunuz, sizin döneminizde...
İÇİŞLERİ BAKANI SÜLEYMAN SOYLU – Siz kırdınız, siz!
[...]
İÇİŞLERİ BAKANI SÜLEYMAN SOYLU – Siz bastınız ayağına!
OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER – Sayın Bakanım, daha sonra cevap verirsiniz.
SAİT DEDE (Hakkâri) – Sayın Başkan...
OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER – Buyurun, devam edin Sayın Dede.
SAİT DEDE (Hakkâri) – Bakın, Sayın Bakana cevap vermiyorum. Buradaki milletvekillerine söylüyorum: Habip Eksik sizinle aynı sıralarda oturuyor.
OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER – Sayın Dede, süreniz bitti, toparlar mısınız lütfen.
SAİT DEDE (Hakkâri) – Bir milletvekili, üç yerden ayağını nasıl kırabilir ya? Böyle bir mantık olabilir mi? Bu hatip böyle bir açıklama yapıyor. Hastane raporlarına bakın.
İÇİŞLERİ BAKANI SÜLEYMAN SOYLU – Siz kırdınız ayağını! Siz bastınız ayağına!
Soylu: İndir elini! Otur yerine!
RIDVAN TURAN (Mersin) – Sayın Bakan...
İÇİŞLERİ BAKANI SÜLEYMAN SOYLU – İndir elini! Otur yerine!
[...]
OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER – Evet, arkadaşlar,
sakin... Yerimize oturalım.
GARO PAYLAN (Diyarbakır) – Sayın Bakan hakaret ediyor! Böyle bir
şey var mı?
RIDVAN TURAN (Mersin) – Sayın Bakan, sen...
İÇİŞLERİ BAKANI SÜLEYMAN SOYLU – O elini indir! Otur yerine!
OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER – Arkadaşlar, sakin olun, yerimize oturalım.
GARO PAYLAN (Diyarbakır) – Hakaret ediyor ya Sayın Bakan!
MUSTAFA BAKİ ERSOY (Kayseri) – Terörle mesafe koyun aranıza!
SAİT DEDE (Hakkâri) – Bağırmayın.
OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER – Evet, arkadaşlar...
GARO PAYLAN (Diyarbakır) – Sayın Başkan, uyarın! Böyle bir şey var mı?
OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER – Uyarıyorum, ne yapayım?
GARO PAYLAN (Diyarbakır) – Sayın Bakan, hakaret ediyor ama. Adil
olun!
OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER – Tamam, uyarıyorum.
Herkesi uyarıyorum ben.
RIDVAN TURAN (Mersin) – Sayın Bakan...
İÇİŞLERİ BAKANI SÜLEYMAN SOYLU – Oturun yerinize, indir o elini! Otur yerine terörist!
OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER – Yerimize oturalım arkadaşlar.
ZEYNEL ÖZEN (İstanbul) – Böyle Bakan olur mu!
İÇİŞLERİ BAKANI SÜLEYMAN SOYLU – Askeri suçlamayın! Polisi suçlamayın!
MURAT SARISAÇ (Van) – Biz seni suçluyoruz, seni!
OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER – Sayın Dede, sözünüzü tamamladınız.
ZEYNEL ÖZEN (İstanbul) – Nereye tamamladı!
GARO PAYLAN (Diyarbakır) – Sayın Bakan saldırdı son bir dakika. (Gürültüler)
OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER – Evet, arkadaşlar, sakin lütfen.
Söz sırası...
Ne olmuştu?
Hakkari'nin Yüksekova ilçesinde PKK Lideri Abdullah Öcalan'ın Türkiye getirilişinin 24'üncü yıldönümünü nedeniyle yapılmak istenen yürüyüşü dağıtmak üzere harekete geçen polisin, Halkların Demokratik Partisi (HDP) milletvekilleri ve gazetecileri darp etmersi sonucunda HDP milletvekilleri Habip Eksik ve Sait Dede, yerlerde sürüklenmişler, bacağı kırılan Eksik, çağrılan ambulansla hastaneye kaldırılmıştı.
Olayın ardından Ağrı, Batman, Bitlis, Diyarbakır, Mardin, Urfa, Şırnak ve Van-Hakkari tabip odaları, polis şiddeti sonucu bacağı kırılan HDP Iğdır Milletvekili doktor Habip Eksik ile ilgili ortak açıklama yapmış ve gösteri, toplanma ve yürüyüş yapma hakkının anayasa ve uluslararası anlaşmalarla güvence altında alındığını hatırlatmışlardı.
TIKLAYIN-8 tabip odasından milletvekiline polis şiddetine tepki
(AEK)
