Fotoğraf: Anadolu Ajansı
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Meclis İnsan Hakları İnceleme Komisyon Üyesi ve Mardin Milletvekili Ebru Günay, cezaevlerinden kendilerine ulaşan hak ihlallerini raporlaştırdı.
Elazığ Cezaevi, Tarsus T Tipi Kapalı Cezaevi, Tekirdağ 2 Nolu F Tipi Cezaevi, Bolu F Tipi Kapalı Cezaevi, Balıkesir Cezaevi, Adana Kürkçüler Cezaevi, İzmir Ödemiş Cezaevi’nin içinde yer aldığı raporda, tedavi hakkının engellenmesi, çıplak arama, kötü muamele ve işkence, radyo-televizyon ile gazete-dergi ve kitap verilmemesi gibi ihlallere yer aldı.
Raporda yer verilen ihlallerin bir kısmı şöyle:
Elazığ Cezaevi: Sıcak su verilmiyor
*Mahpusların askeri bir içtima alırcasına sayım yapılmaya çalışıldığı, buna karşı koyan mahpusların sürüklenerek havalandırmaya götürüldüğü, mahpusların fiziki işkenceye tabi tutulduğu, hakarete maruz kaldıkları, kadın ve erkek mahpusların sıklıkla süngerli odaya atıldıkları, mahpusların yaşadıkları hak ihlalleri ve sıkıntılar nedeniyle muhatap bulmakta zorlandıkları, kurum yetkililerinin görüşme esnasında kendilerinden “esas duruşta” beklemelerini istedikleri, bunu kabul etmeyen mahpusların görüşme gerçekleştiremediği belirlendi.
*Mahpuslara, temizlik malzemelerine ulaşmalarında ciddi engellemeler çıkarıldığını, mahpuslara sıcak su verilmiyor, soğuk sular ise kesik kesik verilmiyor. Su, kotalı olarak veriliyor.
TIKLAYIN-6 Ayda 20 Hapishaneden 543 Hak İhlali Başvurusu
*Mahpusların özel eşyalarına keyfi bir şekilde el konulduğu, kantinden aldıkları ürünlerin de çok pahalı olduğu belirlendi.
*Bazı mahpusların bir yıldan uzun süre tek kişi olarak tutulduğu, kaldıkları odaların her iki yanındaki odanın başkalarıyla iletişim kurmasına engel olmak amacıyla boş bırakıldığı belirlendi.
*Mahpusların bir kısmı yemeklerin besin değeri ve miktar yönünden de yetersiz olduğunu, temel ihtiyaçlarının karşılanmadığını belirterek özellikle hasta mahpusların diyetlerine uygun yemeklerin verilmediğini bu yüzden söz konusu hasta mahpusların aç kaldıkları, yine hapishanede bulunan çocuklara gerekli hassasiyetin gösterilmediği, almaları gereken besin maddelerini alamadıkları tespit edildi.
*Mahpusların, keyfi tutuma ve işkenceye tabi tutulmalarına karşı göstermiş oldukları tepki nedeniyle disiplin cezalarıyla sindirilmeye çalışıldığı, keza birçok mahpusun 3 aylık disiplin cezası aldığı tespit edildi.
*Mektuplara, kurumlara gönderilen, dilekçelere, yazılara el konulması, tutanak tutularak disiplin soruşturması başlatılması, keyfi disiplin soruşturmaları ve disiplin cezaları veriliyor.
Tarsus T Tipi Kapalı Cezaevi: İçme suyu hijyenik değil
*Cezaevi girişinde çıplak aramaya maruz kalmaları.
*Hasta mahpusların tedavilerinin yapılmaması yahut geç yapılması.
*Hasta mahpusların muayenelerinin kelepçeli ve erkek asker gözetiminde yapılması.
* 16 kişilik koğuşlarda 19 ve daha fazla kişi kalınması ve bazı mahpusların yerde yatmaları ya da iki mahpusun aynı ranzada yatmaları.
*İçme suyu sağlıklı, hijyenik ve içilebilir değil.
*Çoğunlukla hukuka uygun gerekçeler olmadan disiplin cezaları veriliyor.
*Neredeyse haftada bir defa oda baskınlarının yapılıyor ve tutsakların eşyaları dağıtılıp tahrip ediliyor.
*Disiplin cezaları gerekçe gösterilerek sık sık tutsakların infazları yakılıyor.
*Tutsakların kendi paralarıyla aldıkları gazete ve radyolara bakanlık talimatı denilerek el konuluyor.
*İnfaz yasası ve yönetmeliği uyarınca, mahpuslara tanınan haftalık sosyal ve kültürel faaliyet sürelerine uygun davranılmayarak kısıtlamalara gidiliyor.
TIKLAYIN-Mahpus Sayısı 10 Yılda Yüzde 220 Arttı
Tekirdağ 2 Nolu F Tipi Cezaevi: Kitaplar verilmiyor
*Radyo ve televizyon verilmiyor.
*Yasaklı olmamasına rağmen kitaplar tutsaklara verilmiyor.
*Mahkûmların haftalık 10 saat olan sohbet ve sportif faaliyet hakları cezaevi idaresi tarafından tamamen engellenmiyor.
*Cezaevi yönetimi hakkında yazılan dilekçeler hiçbir suretle gönderilmesi gereken kurumlara ulaştırılmıyor.
*Çıplak arama dayatması bu cezaevinde de hala uygulanıyor.
*Ağırlaştırılmış müebbet cezası alan tutsaklar günde en fazla bir saat havalandırmaya çıkarılıyor.
*Kış aylarında dahi tutsaklara sıcak su haftada sadece iki gün ve kısıtlı şekilde veriliyor.
Bolu F Tipi Kapalı Cezaevi: Tekmil dayatılıyor
*Havalandırma kapıları mevzuata göre değil, keyfiyete göre erken kapatılıp ve geç açılıyor.
*Tutsakların revire gitmesi keyfi bir şekilde engelleniyor ve acil durumlar da dahil ayda maksimum bir defa revire gidebiliyor.
*Telefon görüşmelerinde tekmil dayatması yapılıyor.
*Hastane sevkleri ciddi şekilde geciktiriliyor.
*Hastane sevklerindeki, dosya ve sevk belgelerine “dikkat kaçar, kaçırılır” ibaresi ve “örgüt isimleri” yazılıyor.
*Haftalık 10 saat olan spor, sohbet ve kültürel aktivite hakkı kısıtlanıyor ve ayda maksimum 20 saat olacak şekilde düzenleniyor.
*Yasada belirlenen 6 ayda bir oda değişikliği hakkı hiçbir şekilde uygulanmıyor.
*Gece-gündüz farkı gözetmeksizin gardiyanlarca sürekli baskınlar yapılıyor ve tutsakların eşyaları talan ediliyor.
*Yeni Yaşam gazetesi tutsakların talebine rağmen cezaevi yönetimince içeri alınmıyor.
*Kantindeki ürünler tutsakların karşılayamayacağı şekilde yüksek fiyatlarda satılıyor
TIKLAYIN-2017'de Hapishaneye Giren Çocuk Sayısı Yüzde 109 Arttı
Balıkesir Cezaevi: 15 mahpusa 5 kişilik yemek
*Tutsakların kendi parasıyla aldığı radyolara cezaevi yönetimi tarafından el konuluyor.
*Haftalık 10 saat olan sportif faaliyet hakkı tamamıyla engellendi.
*Revire gitmek neredeyse tamamen yasaklanmış veya gitme süreci geciktiriliyor.
*10 kişinin kalabileceği odalarda 16-17 kişi kalıyor.
*Yemekler hem kötü hem de 5 kişilik yemek 15-20 mahpusa veriliyor.
Adana Kürkçüler Cezaevi: Çıplak arama dayatılıyor
*Cezaevine yeni gelen tutsaklara çıplak arama dayatılmakta ve darp ediliyor.
*Sportif faaliyet hakları ellerinden alınıyor.
*Gazete ve dergiler yasak olmamasına rağmen tutsaklara verilmiyor.
TIKLAYIN-Cezaevlerinin Doluluk Oranı Kapasitenin 40 Bin Üzerinde
İzmir Ödemiş Cezaevi: Revir hakkı 15 günden ayda bire çıktı
*Kantin İzmir Cezaevinde ciddi bir sorun. Kantindeki ürünlerin fiyatı yüksek ve istenen ürünler de karşılanmıyor.
*Kantinden satın alınan radyolara bakanlık talimatı denilerek el konuluyor.
*Daha öncesinde 15 günde bir revire çıkarılma hakkı yine bakanlık talimatı denilerek ayda bir defaya çıkarıldı.
*Hastane sevkleri ya çok geç yapılmıyor ya da hiç yapılmıyor. Hastane sevklerinde eşlik eden askerlerce tutsaklara psikolojik işkence uyguluyor.
*Aile ve avukat görüşleri hem kısa tutuluyor hem de girişlerde ailelere arama adı altında ciddi sorunlar çıkarılıyor.
*Tutsaklar kütüphaneye götürülmüyor. Kitaplara da sürekli gerekçeler gösterilerek el konuluyor. (RT)
