Halkların Demokratik Partisi (HDP) Ağrı Milletvekili Dirayet Dilan Taşdemir, kadınların yaşamın her alanında karşı karşıya kaldığı eşitsizlik ve ayrımcılığın, Covid-19 döneminde çalışma yaşamında daha da belirgin hale geldiğini belirterek kadınların eşitsiz koşullarda çalıştırılması ve emeklerinin sömürülmesine ilişkin meclis önergesi sundu.
Sorularının Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Vedat Bilgin tarafından Anayasa’nın 98’inci ve TBMM İçtüzüğü’nün 96 ile 99’uncu maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını talep eden Taşdemir, HDP’nin “Kadın Yoksulluğuna Hayır” kampanyası kapsamında birçok ilde kadınlarla yapılan görüşmeler sonucunda; kadınların eşitsiz koşullarda çalıştırıldığı ve emeklerinin sömürüldüğü sonucuna ulaştıklarını belirtti.
"Kadınlar istismar ediliyor"
TÜİK verilerince toplam iş gücünün son bir yılda 1 milyon 406 bin azalarak 32 milyon 477 binden 31 milyon 71 bine gerilediğini vurgulayan Taşdemir, şöyle dedi:
“İstihdam edilen kadın işçiler arasında ise güvencesizlik en temel sorun olarak görülmektedir. Kadınlar erkeklerle aynı saatlerde çalıştıkları halde daha az ücret almakta böylelikle ücret eşitsizliği ortaya çıkmaktadır. Gerek kamusal alanda, gerekse özel sektörde yoksulluğun en ağır şeklini yine kadınların yaşadığı görülmektedir.
“Koçer kadınlar kadar onlarla birlikte yaylalara gitmek zorunda kalan çocuklar da kadın yoksulluğunun bedeli ödemektedirler. Yaylalarda elektrik, su, internetin olmaması kadınların koçerlik yaşamını zorlaştırdığı gibi çocukların da eğitiminden geri kalmasına sebep olmaktadır. Valiliklerin getirmiş oldukları yayla yasakları da halkı ekonomik olarak çok zorlamaktadır.”
Çalışan kadınların ırkçı ve cinsiyetçi istismar ve saldırılara uğradığının altını çizen Taşdemir, “Ev içi emeği yok sayılan kadınlar çalışmak için dışarı çıktığı zaman da emek sömürüsüyle karşılaşmaktadır. Mevsimlik tarım işçisi olarak gittikleri yerlerde ırkçı saldırılara uğradıkları gibi, cinsel istismara ve şiddete uğramaktadırlar” dedi.
Sağlık güvenceleri yapılmıyor
Kadınların çalışma hayatlarında ulaşabildikleri sağlık hizmetlerinin de kısıtlı olduğunu bildiren Taşdemir, konuya dair şunları söyledi:
“Ucuz emek gücü olarak görülen kadınlarda kayıt dışı çalışma oranı erkeklerinkine göre çok daha fazladır. Tarlada gün boyunca çalıştıkları halde, ev işlerinin devamı olan yemek, çamaşır, bulaşık, temizlik, çocuk bakımı gibi pek çok iş de kadın işçilerce yapılmaktadır. Tarım işçisi kadınlar hijyenik olmayan koşulardan dolayı birçok bulaşıcı hastalığa yakalanmaktadırlar.
“Ayrıca riskli gebelik doğum öncesi ve sonrası bakım alamadıkları için istemsiz düşükler, ölü doğumlar ve gebelikle ilgili sağlık problemlerini, sağlık güvenceleri olmadığı için çadırlarda ilkel yöntemlerle tedavi etmeye çalışmaktadırlar.
“Kadın iş gücü ve istihdamının arttırılması ve eşitlikçi politika üretme, tüm sosyal devletlerde öncelikli hedefler arasında yer alırken, açıklanan raporlarda da görüleceği üzere Türkiye bu konuda oldukça geridedir. Cinsiyetçi sömürü iş politikalarının neden olduğu bu sorunlar, pandemi ile birlikle daha yakıcı bir hal almış ve kadınlar güvencesiz ve kayıt dışı çalışmaya mecbur bırakılmışlardır.”
Önergede yer alan sorular
-Kadın yoksulluğunu ve işsizliğini giderilmesine ilişkin Bakanlığınızca ne tür önlemler alındı mı?
-Pandemiyle beraber giderek derinleşen kadın yoksulluğuna yönelik iş ve gelir kaybının önlenmesi için özel önlemler geliştirilecek mi?
-Kadın tarım işçilerin çalışma saatleri erkeklerle aynı olmasına rağmen, erkek işçilere göre daha düşük ücret almalarının yasal dayanağı ne?
-Yaşadıkları ilin özgünlüklerine göre kadınlara yönelik iş imkânları oluşturma, kooperatifler ve atölyeler kurma gibi planlarınız var mı?
-Güvencesiz çalıştırılan mevsimlik kadın tarım işçilere yönelik ekonomik ve sosyal destek sağlanması planlanmakta mıdır? Kayıt dışı çalıştırılmanın önüne geçmeye yönelik bir çalışmanız var mı?
-Kadınları çalışma yaşamı dışına iten politikaların değiştirilmesi ve eşitlikçi politikaların geliştirilmesi için Bakanlığınız tarafından ne tür önlemler alınıyor mu?
TIKLAYIN- Yoksulluğun kadınlaşması yazı dizisi-1: "Elde yok avuçta yok, 4 çocuk var"
TIKLAYIN – Yoksulluğun kadınlaşması yazı dizisi -2"Gelirimiz yok, çöpten geçiniyoruz"
TIKLAYIN – Yoksulluğun kadınlaşması yazı dizisi – 4 5 soruda regl yoksulluğu
(BS/EMK)
