HDP İstanbul milletvekili Filiz Kerestecioğlu, evli kadınların evlilik öncesi soyadını kullanabilmesi için kanun teklifi verdi.
Anayasa Mahkemesi (AYM), avukat Neşe Aslanbay Akbıyık’ın evlilik öncesi soyadını tek başına kullanmak için yaptığı başvuruyu reddeden yerel mahkemenin, Anayasa’nın 17. maddesinde güvence altına alınan manevi varlığın korunması ve geliştirilmesi hakkını ihlal ettiğine karar vermişti.
Kanun teklifinin gerekçesinde AYM ve AİHM kararlarını hatırlatan Kerestecioğlu, 4721 Sayılı Medeni Kanun’da değişiklik yapılarak, kişilerin evlendikten kendi soyadlarını geri almak için değil, eşlerinin soyadını da kullanmak istiyorlarsa yazılı başvuruda bulunmaları gerektiğini belirtti. Ayrıca “kadın” ve “kocası” ifadesinin “eşler” olarak değiştirilmesini istedi.
Kerestecioğlu, AYM kararının artık bu konuda yeni bir yasal düzenleme yapılmasını gerektirdiğini, aksi takdirde AYM kararına rağmen kadınların mahkemelere başvurmaya devam etmek zorunda kalacağını vurguladı.
Şu anda, kadınlar evlendikten sonra evlilik öncesi soyadlarını kullanabilmek için dilekçe veriyor. Kanun teklifi ise bunun tam tersini öneriyor; yani kişinin evlilik öncesi soyadını evlenince de muhafaza etmesini, kocasının soyadını da kullanmak istediği takdirde dilekçe verilmesi gerektiğini söylüyor.
Mevcut Kanun’un ilgili 187. Maddesinde şu ifadeler yer alıyor:
“Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir. Daha önce iki soyadı kullanan kadın, bu haktan sadece bir soyadı için yararlanabilir.”
Kerestecioğlu’nun kanun teklifinde önerdiği değişiklik ise şöyle:
“Eşler, eşinin soyadı veya eşinin soyadıyla birlikte kendi soyadını kullanmak için evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yazılı başvuruda bulunmadıkça kendi soyadını kullanır. Daha önce iki soyadı kullanan eş, bu haktan sadece bir soyadı için yararlanır.” (ÇT)
