Halkların Demokratik Partisi (HDP) Ağrı Milletvekili Dirayet Taşdemir Kütahya'da ev işçisi Döndü Yenilmez'in iki çocuğunu evde çıkan yangında kaybetmesinin Türkiye’deki bir milyon ev işçisinin karşı karşıya olduğu riski gösterdiğini belirtti.
Konuyla ilgili soru önergesi veren Taşdemir, olayın önemli sorunlara işaret ettiğini anlattı.
“İki çocuğun yanarak hayatını kaybetmesi; Türkiye’de kadın yoksulluğunun yaygınlığı, ev işçilerinin işçi statüsünde kabul edilmemesi ile çocuk bakım ve eğitim hizmetlerinin eksikliği ekseninde ele alınması gereken yapısal bir sorundur.”
Taşdemir ev işçilerini ve ailelerini yoksulluğa mahkum eden koşulların gündemleştirilmesi, ev işçilerinin örgütlenmelerinin önündeki engellerin kaldırılması ve ev işçilerinin çalışma koşullarının iyileştirilmesi hedefiyle meclis araştırması açılmasını da istedi.
Cinsiyet eşitliği ve çocuk hakları
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya’nın cevaplaması talebiyle verilen soru önergesinde, kadın yoksulluğunun basit bir ekonomik problem olmadığı, cinsiyet eşitliğiyle doğrudan ilgili olduğu vurgulandı.
“Türkiye gibi, kadın erkek eşitliğinin üst düzey kamu görevlileri, devletin başı sıfatına haiz olan kişilerce reddedildiğinin ilan edildiği ülkelerde, kadınların kötü işlerde sıkışması, kadınların kamusal hayata katılım olanaklarının sınırlanması gibi sebeplerle yoksulluğun kadınlaştığı ifade edilmektedir.
“Kütahya’da yaşanan olayın en önemli sebeplerinden biri ise çocuk bakım hizmetlerine ödenecek bedelin, kadınların kazancının çok üstünde olmasıdır. Pek çok kadın, kazandığı parayı kreşlere ödemesi halinde geçinemeyeceğinden, bu tür durumlarda ya akrabası olan başka bir kadınla sorunu çözmeye çalışmakta ya da Kütahya’daki olayda görüldüğü gibi çocuklarını evde bırakmak zorunda kalmaktadır.
“Ayrıca, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okul öncesi eğitim kurumları için belirlenen ücret tespitinde alt ve üst sınır bulunduğu halde, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na bağlı kreşler ve gündüz bakımevleri için sadece alt sınır belirlenmektedir. Böylelikle özel kurumlar arası rekabet garanti altına alınmakta, ancak halkın ödeme gücü dikkate alınmamaktadır.”
Sorular
Önergede şu sorulara yer verildi.
* Kütahya’da bakanlığınıza bağlı kaç tane kreş ve gündüz bakım evi bulunmaktadır?
* Ücret Tespit Komisyonu’nun Kütahya için belirlediği ücret ne kadardır?
* Bakanlığınızca eşi vefat etmiş kadınlar için sosyal destek sağlandığı halde, eşinden ayrı yaşayan kadınlara destek verilmemektedir. Tek başına yaşayan kadınlar için verilen destek eşi vefat ettiğinde meşru görülmekte, eşinden boşanan kadınlar ise yoksullukla cezalandırılmaktadır. Tek başına yaşayan kadınlara yönelik olarak yapılan bu ayrımcılığın gerekçesi nedir?
Aile tanımı
* Kurumunuzun aileyi öne çıkaran söylemlerine karşın eşinden boşanmış ve çocuklu kadınlara destek sunulmamasının sebebi, erkeksiz bir ailenin aile olarak görülmemesinden mi kaynaklanmaktadır?
* 26 Ekim 2015 Kütahya'da "dezavantajlı" olarak tanımlanan işsizlerin istihdamına yönelik, "Dezavantajlı Grupların Mesleki Eğitimle Topluma Kazandırılması Projesi" kapsamında protokol imzalanan protokol kapsamında, ev işçisi kadınların güçlendirilmesi amacıyla Kurumunuzca herhangi bir çalışma yapılmış mıdır?
Ev işçileri
* Özel Politika Gerektiren Grupların İstihdamının Artırılması ile ilgili 2014, 2015, 2016 Eylem Planlarında 3 yıl art arda ev hizmetlerinde çalışan kadınların çalışma şartlarının iyileştirilmesi ile ilgili vaatler yer almış, ancak hiçbiri yerine getirilmemiştir. Bakanlığınızın ev işçilerinin yaşama koşullarının iyileştirilmesi ile ilgili bir çalışması mevcut mudur?
* Bakanlığınızca Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Ulusal Eylem Planı (2016-2020) geçtiğimiz günlerde yayınlanmıştır. Planda ev işçilerinin yaşadığı ekonomik şiddetle ilgili herhangi bir öneri bulunmamasının gerekçesi nedir? (YY)
