Halkların Demokratik Partisi (HDP) Batman Milletvekili Feleknas Uca, kadın işsizliği sorununu Meclis gündemine taşıdı. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’un yanıtaması talebiyle 10 soru ileten Uca, önergesinde şunları belirtti:
“İşgücüne katılan kadınların yüzde 15’i iş bulamıyor”
“Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'na (DİSK) bağlı araştırma birimi DİSK-AR tarafından hazırlanan "İşsizlik ve İstihdamın Görünümü Raporu" yayımlamıştır. DİSK-AR'ın raporuna göre, son bir yıldaki geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 28,87'ye yükselmiştir. İşsiz sayısı ise 10 milyon 382 bine çıktı.
“Kadın işsizliği (geniş) yüzde 37,7 seviyesinde gerçekleşti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ise geçtiğimiz günlerde 2020 yılının kasım ayına dair işgücü istatistiklerini kamuoyu ile paylaşmıştır. COVID-19 salgınının gölgesinde geçen 2020 yılında işsizlik oranı Kasım 2020’de Türkiye genelinde yüzde 12,9 olarak açıklandı.
“Verilerin işaret ettiği en önemli sonuçlardan biri ise kadınların işgücüne katılma oranlarında yüzde 3’ü aşan bir düşüş göstermesi. İşgücüne katılan kadınların yüzde 15’i ise iş bulamıyor.
“Yıllara göre iş bulma ümidi olmayan kadın nüfusunun değişimine bakıldığında, yüzde 171 artışla 805 bine yükseldiği görülüyor.
Türkiye’de kadına biçilmeye çalışılan toplumsal rol, kadınların emek piyasasında erkeklere göre daha zor iş bulmasına neden oluyor.
Kendilerine biçilen rol nedeniyle kadınlar, ev ve aile işlerini beraber yürütecekleri işler aramakta, bu ise kadınların güvencesiz ve esnek çalışmalarına neden olmaktadır. Bu cendereyi kırmaya çalışan eğitimli kadın işgücü ise ayrımcılığa maruz bırakılmakta ve kadınlar erkeklere göre daha zor iş bulabiliyorlar.
“Eksik istihdam olarak nitelenen bu sorun, istihdam ve eğitim politikalarındaki sorunlardan kaynaklanıyor.”
Yanıtlanması istenen sorular
*Kadınların, insana yakışır ve güvenceli işlerde istihdam edilebilmeleri için, eşitlik prensibiyle, gerçek bir kadın istihdam programı oluşturulması için herhangi bir çalışmanız bulunmakta mıdır? Varsa bu çalışmalar neler?
*Eksik istihdam olarak nitelenen bu sorunları ortadan kaldırmaya yönelik istihdam ve eğitim politikalarınız mevcut mudur? Söz konusu politikalar mevcutsa bunlar neler?
*Türkiye’de işyerinde ücret eşitsizliğinin kadınların işgücüne katılmasının önünde bir engel olduğu, yapılan birçok araştırma ile ortaya çıkmaktadır. Cinsiyetler arası ücret eşitsizliğini tespit etme ve önlemeye dair mekanizmalarınız mevcut mudur? Mevcutsa bunlar neler?
*Kadınların işgücüne katılmasının önünde cinsiyetçi önyargılar ve ayrımcılık, erkek egemen cinsiyet rolleri, bakım ve ev içi emeğin kadınlar tarafından üstlenilmesi, kadınların çoğunlukla güvencesiz ve düşük ücretli işlerde çalışabilmeleri gibi engeller vardır. Kadınlar için eşit çalışma koşulları oluşturacak hizmetleriniz mevcut mu?
*İşyerinde mobinge maruz kaldığı için işsiz kalan kadın sayısı kaçtır? İşyerinde mobingi engellemeye yönelik çalışmalarınız mevcut mudur? Mevcutsa bu çalışmalar neler?
*Covid-19 krizinin kadın istihdamı üzerindeki etkileri ve salgınla mücadele kapsamında geliştirilen politikalar toplumsal cinsiyet boyutuyla değerlendiriliyor mu?
*Kayıt dışı çalışma biçimleri; İşsizlik Fonu veya Kısa Çalışma Ödeneği kapsamının da dışında tutulduğundan mevsimlik tarım işçilerinden ev işçilerine dek birçok kesim neredeyse hiçbir geliri olmadan açlıkla karşı karşıya bırakılmıştır. Bu bakımdan, salgınla iş ve gelir kaybına uğrayan kadınlar için özel önlemler geliştirilecek mi?
*Çalışma ve yaşam koşulları açısından salgından en ağır etkilenen ve güvencesizler arasında olan düzenli veya düzensiz göçmen kadın işçilere yönelik ekonomik ve sosyal destek sağlanması planlanıyor mu?
*Kadınların; salgına karşı alınan parasal önlemlerden, mali teşvik paketlerinden ve ek sosyal yardım düzenlemelerinden ne ölçüde yararlandıklarına ilişkin istatistiki bir çalışma var mıdır? Böyle bir çalışma mevcut değilse, yapılacak mı?
*Türkiye genelinde son bir yılda işsizlik maaşı başvuru sayısı kaçtır? Bunun ay, il ve cinsiyet bazında dağılımı ne?
(EMK)