Fotoğrar: Dursun Ekrem Er / Tokat Haber
HDP Diyarbakır Milletvekili ve Ekonomiden Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Garo Paylan, seçim öncesi emekli ikramiyelerinin 1.100 TL’den 2 bin TL’ye çıkartılmasıyla ilgili gündemde el yükseltti.
Paylan, yılda iki kez dini bayramlar öncesi verilen ikramiyelerin asgari ücret seviyesi yani 8 bin 500 TL olması için Türkiye Büyük Millet Meclisi (TMBB) Başkanlığına bir kanun teklifi sundu.
Paylan bunun için Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda değişiklik yapılmasını istedi.
Paylan teklife gerekçe olarak 13 milyon emeklinin büyük çoğunluğunun açlık sınırının altında ve alım gücünü tamamen yitirmiş maaşlarla yaşam mücadelesi vermesini gerekçe gösterdi.
Türkiye’nin “en iyi emeklilik” koşullarını ortaya koyan “Küresel Emeklilik Endeksinde” son sıralarda yer aldığını belirten Paylan yasa teklifine ilişkin olarak şunları kaydetti:
Emeklilere yılda iki kez, bayram için ödenen ikramiyenin uygulanmaya başladığı günden bugüne geçen 5 yıl zarfında sadece 100 TL zamlanmış olması ne yazık ki son derece trajikomik bir durum oluşturmaktadır.
Emekli bayram ikramiyeleri uygulamasının başladığı 2018’de 1.000 TL olarak ödenmeye başlanan ve 2021’de 100 TL zamla 1.100 TL olan bayram ikramiyesi miktarının alım gücü tamamen bitmiştir. İktidarın, bayram ikramiyelerinin 2 bin TL’ye yükseltilmesi önerisi bugünkü ekonomik şartlarda kabul edilemez.
Kanun teklifim yasalaştığında; milyonlarca emekli, ölen sigortalının eşi ile çocuğuna bağlanan maaş ve yaşlılık aylığı alan yurttaşımız 8 bin 500 TL bayram ikramiyesi alarak bir nebze de olsa rahatlamış olacaktır.
Emeklilere bir nebze nefes aldırmak için bayram ikramiyeleri 8 bin 500 TL’ye yükseltilmelidir.
Türkiye'de emekli ikramiyesi gerçekleri |
Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) 2022 istatistiklerine göre Türkiye’de emekli sayısı 13,9 milyon. Yani nereyse 14 milyon kişi emekli durumda. Türkiye’nin en büyük toplumsal gruplarından birini oluşturuyor. Emekliler için dini bayram aynı zamanda ikramiye demek. Emeklilere ikramiye uygulaması ilk olarak 24 Haziran’daki 2018 seçimlerinin hemen öncesinde başladı. 1.000 TL olarak belirlendi. 2021’e kadar hiç zam yapılmadı. Emekliler ikramiyelerine sadece 2021’de yalnızca yüzde 10 zam aldı. 1.100 TL oldu. 2018-2023 arası 5 yılda resmi enflasyon yüzde 269, gıda enflasyonu ise yüzde 362 arttı. Aynı dönemde asgari ücret ise yüzde 431 artarak 1.603 TL’den 8 bin 507 TL’ye yükseldi. Bir başka deyişle 5 yılda ikramiyeler ödenmeye başlandığı 2018’e göre hem asgari ücrete göre geriledi hem de yüksek enflasyon sebebiyle eridi. Emeklilerin 5 yıllık ikramiye kaybı yaklaşık 10 bin TL. Gıda enflasyonuna göre emeklilerin ikramiyeyle alım gücü son 5 yılda 1.000 TL’den 238 TL’ye, enflasyona göre 298 TL’ye düştü. İkramiyesinin asgari ücrete oranı yüzde 62’den yüzde 13’e geriledi. |
(HA)
