HDP Adana Milletvekili Meral Danış Beştaş Meclis’te verdiği araştırma önergesinde, Türkiye’de cezaevlerinde çok sayıda çocuk bulunduğunu, çocuk tutuklu ve hükümlülerin durumlarının tespitinin ve sorunlarının tüm boyutlarıyla araştırılmasının gerekli olduğunu vurguladı.
Türkiye’nin tavrı
Önergenin gerekçesinde, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi’nin “Hiçbir çocuk yasadışı ya da keyfi biçimde özgürlüğünden yoksun bırakılmayacaktır. Bir çocuğun tutuklanması, alıkonulması veya hapsi yasa gereği olacak ve ancak en son başvurulacak bir önlem olarak düşünülüp uygun olabilecek en kısa süre ile sınırlı tutulacaktır” kararı hatırlatıldı.
Ancak Türkiye’de devletin tavrının ve kamu görevlilerinin görevlerini ifa ederken çocuklara uyguladıkları şiddet yöntemlerinin, yersiz gözaltı ve tutuklamaların yargı mekanizması içerisinde önemli bir sorun alanı olduğu belirtildi.
“Son dönemde çocukların tutuklanıp cezaevine konulduğu, 15–18 yaş arası bu çocukların ağır ceza mahkemelerinde yargılanmakta olduğu, işkence ve şiddete maruz kaldıkları bilinmektedir.
“Bu durum Türkiye’nin altına imza attığı sözleşmelere uymayarak çocuk haklarını ciddi biçimde ihlal etmeye devam ettiğini göstermektedir.”
TIKLAYIN - YENİ ÇOCUK CEZAEVLERİ DEĞİL, NİTELİKLİ ÇOCUK POLİTİKASI GEREKLİ
Veriler
Önergede, Türkiye’nin 2017 hedefinde hâlihazırda beş olan çocuk cezaevi sayısının 15’e çıkarılmasının planlandığına dikkat çeken Danış Beştaş, çocukların sık sık tutuklandığını rakamlarla ve örneklerle anlattı.
“Örneğin Adana ilinde son 7 ay içerisinde 106 çocuk gözaltına alınmış, bu çocuklardan 22’si tutuklanırken 6 çocuğa da ev hapsi cezası verilmiştir.”
“2014 Türkiye Çocuk İstatistik Kurumu verilerine göre, ‘suça sürüklenme’ sebebiyle güvenlik birimlerine getirilen çocuk sayısı 2011’de yaklaşık 85 binden 2012’de 116 bine yükselmiştir.
“Adalet Bakanlığı’nın verilerine göre, 2015 itibariyle güvenlik birimlerine getirilen 12-17 yaş aralığında 525 çocuk hükümlü ıslahevinde, 1582 çocuk ise tutukevinde bulunmaktadır. Fakat bu rakamlar, 18 yaşındaki çocuklar eklenmediği için gerçek rakamları yansıtmamaktadır.
“Çocuk mahkûmların sayısı 2013 verilerine göre iki kat artarken, toplam mahkumların içindeki çocuk mahkumların oranı yüzde 3,8 olmuştur.
“Tutuklandıktan sonra tahliye olan çocukların yeniden cezaevine dönme oranı yüzde 65’tir.”
En son çare
Önergede yasaların çocukların tutuklanmasını en son uygulanacak çare olarak vurguladığı da belirtildi.
“Çocukların tutuklanarak cezaevine konulmaları anayasa başta olmak üzere uluslararası sözleşmelere ve mevcut mevzuata da aykırılık teşkil etmektedir.” (YY)
