.jpg)
Fotoğraf: Şehlem Kaçar/csgorselarsiv.org
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Çocuk Komisyonu, Kürt coğrafyasında yaşayan çocukların sorunlarını araştırdı.
Diyarbakır Çocuk Raporuna göre çocukların yaşadığı sorunlar iki temel nedene dayanıyor. Bunlardan ilki sınıfsal eşitsizlikler ve hükümetin ekonomi politikaları sonucu yaşanan ekonomik kriz.
İkincisi ise Kürt coğrafyasında yaşanan çatışma ve savaş süreçleri, bunlara bağlı olarak da kurumlara yapılan kayyım atamaları.
Raporda öne çıkan başlıklar ve sorunlar şöyle;
Eğitim
Sınıfsal eşitsizliklerin yanı sıra bir de Kürt kimliğinden kaynaklı kimlik eşitsizliğine vurgu yapan rapor, çocukların eğitim süreçlerinden eşit faydalanamadığının ve anadilde eğitimin öneminin altını çiziyor.
Sağlık
Madde bağımlılığı yaşının dokuza düştüğünü ve okulların bu maddelerin satış yeri haline geldiğini söyleyen rapor giderek artan genç intiharlarında bağımlılığın, dijital tacizle birlikte büyük rol oynadığına dair incelemeler yapıyor.
Hukuk
Rapora göre çocukların, kırsal yerlerde mayınlarla ve serbest bırakılan patlayıcılarla veya merkezlerde zırhlı ve diğer askeri/polis araçlarının çarpmasıyla yaşam hakları ihlal ediliyor.
Hukuksal yaptırımların keyfi uygulanması nedeniyle ise özellikle cinsel şiddete maruz kalan çocukların mağduriyetleri yeniden üretiliyor.
Islahevi özellikleri taşımayan cezaevlerinde, bazen yetişkinlerle de aynı ortamı paylaşan çocuklar, akran ve gardiyan şiddetine maruz kalıyor.
Çocuk işçiliği
Mülteci ve göçmen çocukların daha ağır işlerde ve koşullarda çalışmaya zorlandığını belirten rapora göre sokaklarda mendil satmak, araba camlarını silmek gibi işlerde çalıştırılan çocuklar, şikayetler üzerine “çocuk işçiliğinin önlenmesi” adı altında gözaltına alınıyor ancak durumlarına çözüm bulunmuyor ve bir de gözaltı mağduriyeti yaşıyorlar.
Kültür-sanat
Rapora göre yerel yönetimlere kayyım atanmasıyla, kültür-sanat faaliyetleri yürüten kurumlar kapatıldı dolayısıyla çocukların kent içerisinde katılabilecekleri ekinlikler sonlandırıldı.
Kayyım yönetiminde açılan kurumlar ise çoğunlukla orta sınıfın yaşadığı yerlerde olduğu için yoksul çocuklara ulaşamıyor.
Mülteci ve göç eden çocuklar
Kurumlar, hukuki bir tanım olmaması engeline takıldığı için mülteci ve göç mağduru çocukların sorunlarına çözüm üretilemiyor.
Kent ve doğayla ilişki
Rapor; mayınlar, serbest bırakılan patlayıcılar gibi doğaya talanın önünü açan uygulamalar nedeniyle çocukların ekolojik yaşamla ilişkisi koparılıyor.
Neler yapılabilir?
Her ilde çocuk komisyonu kurulması ve çocuk atölyelerinin düzenlenmesi gerektiğini belirten HDP Çocuk Komisyonu, böylece sahadan doğru beslenileceği ve etkili sonuçlar alınacağını düşünüyor.
Komisyon, çocukların yaşadıkları sorunların tespiti, derinlemesine tartışılması ve çözüm haritalarının oluşturulması için kısa vadede Diyarbakır’da bir “Çocuk Çalıştayı”, orta vadede ise uluslararası bir “Çocuk Sempozyumu” planlıyor.
Diyarbakır’da madde bağımlılığı ile mücadele için uzmanlardan oluşan enformel bir ağ oluşturulması ve komisyonun buna aracılık etmesi hedefleniyor.
(ZA/AÖ)
