Kongreya Demokratîk a Gelan (HDK) bi boneya 110emîn salvegera Komkujiya Suryanan ku gelê Suryan weke “Seyfo” pênase dike, bi daxuyaniyekê bibîranî.
HDKê bi boneya komkujiyê li ser hesaba xwe ya medyaya civakî daxuyaniyeke nivîskî weşand.
HDKê di daxuyaniyê de weha got:
“Dîroka 15ê Hezîrana 1915an, destpêka komkujiya li dijî gelê Suryan e ku yek ji gelên qedîm ê vê xakê ye. Em dîsa bi bîr dixin ku di avakirina aştî û civaka demokratîk de hevrûbûna bi heqîqetê re gelek girîng e. Em xwedî li banga hevrûbûnê ya gelê Suryan derdikevin û êşên wan parve dikin.”
Seyfo tê çi wateyê?
Seyfo tê wateya qirkirina Asûriyan a ku di sala 1915an de pêk hat. Di dema Seyfo de, nêzîkî 250,000 Asûrî di nav sînorên Împeratoriya Osmanî de hatin qetilkirin.
Li gorî agahiyên fermî yên ku ji Metropolît Afram Basavmê ve hatine dayîn, di dema Seyfo de tenê li Herêma Turabdinê di navbera 1914-1918an de 346 gundên Asûriyan rastî êrişên Misilmanan û leşkeran hatin.
156 dêr û manastir hatin şewitandin an jî wêrankirin. Bi tevahî 13,350 malbatên Asûrî û 90,313 Asûrî hatin qetilkirin. Her wiha 154 Rûhanî jî hatin kuştin.
Di sala 1915an de, 6.463 malbat li 90 gundên Asûriyan dijiyan. Di sala 1992an de, tenê 457 malbat man. Di sala 2017an de, hejmara Asûriyan li Turabdînê dijiyan li dora 2,500-3,000 bû.
Eger ji bo Asûriyên ku ji Seyfo sax man jiyaneke aram û ewle bihata dayîn, îro li Turabdînê nêzîkî 250 hezar Asûrî dijiyan. Hejmara giştî ya Suryaniyên li Tirkiyeyê dijîn bi qasî 15 hezar e.
(EMK/AY)
