Haberin İngilizcesi için tıklayın
Halkların Demokratik Kongresi (HDK) Halklar ve İnançlar Komisyonu, Çarlık Rusyası tarafından 1864’te sürgüne gönderilen ve büyük çoğunluğu açlık ve susuzluktan yaşımı yitiren Çerkeslerin yaşadığı soykırıma ilişkin yazılı açıklama yaptı.
Soykırımın 155’inci yılında yaşamını yitirenlerin anıldığı açıklamada şöyle denildi:
“Çerkeslerin Rusya'daki Çarlığa karşı aralıklarla 3 asır süren özgürlük savaşı boyunca dünyanın en kitlesel soykırımlarından birini yaşamaları; ardından Kuzeybatı Kafkasya nüfusunun yüzde 90 oranında sürgün edilmesinin üzerinden 155 yıl geçti.”
“Sürgün sırasında; gerek Karadeniz’in Kafkasya ve Osmanlı sahillerinde gerekse deniz yolculuğu sırasında açlık ve hastalıktan nüfusun üçte biri yaşamını yitirdi. Osmanlı İmparatorluğu’nun iskân politikası sonucu Anadolu’nun dört bir yanına dağıtıldılar. Balkanlar’a sürgün gidenler ise 1877-78 Osmanlı-Çarlık Rusyası savaşından sonra ikinci sürgünle -çoğunluğu- Ortadoğu’ya yerleştirildiler.”
‘Soykırım insanlık suçudur’
“19. yy’da yaşadıkları trajediye yönelik adalet arayışında; 1997 yılında BM’de Temsil Edilmeyen Halklar ve Uluslar Örgütü’nün (UNPO), Dünya Çerkes Birliği’nin başvurusu sonucu aldığı kararın gereğinin yapılması için mücadelelerini sürdürüyorlar.
"Mücadelemiz sürecek"
"Çerkes soykırımının kabulü, Çerkeslere sürgün ulus statüsü verilmesi, Çerkeslere, kadim toprakları Kafkasya nedeniyle hem Rusya Federasyonu ve hem de yaşadıkları ülke vatandaşlığı yani çifte vatandaşlık hakkı verilmesi, Çerkes halkının tarihsel vatanlarına dönebilme garantisi verilmesi için mücadelemiz sürecek. Soykırım insanlık suçudur ve zaman aşımı yoktur. Unutmadık, Unutmayacağız, Unutturmayacağız."
Çerkes Soykırımı'nda ne oldu?1864'te Kafkasları ele geçirmek için bir dizi saldırılar düzenleyen dönemin Çarlık Rusya'sı Çerkesler ve Çeçenler tarafından gerçekleştirilen bir direnişle karşılaşmış ve ardından gelen büyük karşı saldırılar sonucunda yöre halkını zorla göz ettirmiştir. Çarlık Rusyasının nüfus politikası çerçevesinde yaklaşık 1,5 milyon Çerkes,Tuapse, Soçi ve Sohum gibi liman kentlerine toplanarak başta Varna, Samsun, Sinop ve Trabzon olmak üzere Osmanlı topraklarına sürüldü. Ancak sürgün sırasındaki yol şartları, salgın hastalıklar, açlık gibi nedenlerden dolayı, resmi olmayan rakamlara göre 400 bin ila 500 bin arasında Çerkes hayatını kaybetti. Ağırlıklı olarak Anadolu ve Rumeli topraklarına sürülen Çerkesler, daha sonra Suriye ve Ürdün gibi bölgelere göç etti. Çerkes soykırımı hakkında Lev Tolstoy: (Ünlü Rus edebiyatçı) şöyle der "Köylere gece karanlığında dalıvermek adet haline gelmişti. Gecenin kara örtüsü altında Rus askerlerinin ikişer üçer evlere dalmasını izleyen dehşet sahneleri öylesine korkunçtu ki, hiçbir rapor görevlisi olanları aktarmaya cesaret edemezdi" |
(EMK)