Hayvan hakları savunucuları Meclis Çevre Komisyonu’nda özellikle Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Adıyaman Milletvekili Mehmet Metiner'in verdiği önergelerle Hayvanları Koruma Kanunu tasarının beş maddesinin hayvanlar aleyhine değiştirilmesinden kaygı duyduklarını açıkladı.
Engelli Hayvanları Koruma ve Hayvan Hakları Derneği, Hayvan Haklarını Koruma ve Geliştirme Derneği, Yeryüzüne Özgürlük Derneği ve Yunuslara Özgürlük Platformu tasarının hayvan haklarından da oldukça uzak bir konuma taşındığını düşünüyor.
''Komisyon hayvan haklarını değil, insan menfaatini gözetiyor. Komisyon toplantılarına çağrılmamızı göstermelik olduğunu düşünüyoruz. Görüşlerimiz yok sayıldı.''
Hayvan hakkı savunucuları eleştirilerini şöyle sıralıyorlar:
Yunus parkları ve sirkler
Kapatılması gündemde olan yunus parkları ve hayvanlı sirklerin yasaklanmasından AKP Adıyaman Milletvekili Mehmet Metiner’in “bu parklar ülke ekonomisine katkı sağlamalarının ötesinde, çok önemli sosyal ve kültürel rol üstlenmektedir” gerekçesinin ardından vazgeçildi.
STK görüşleri
Komisyon Başkanı Erol Kaya, alt komisyon raporunda STK’ların ortaklaştığını, tasarının STK talepleri doğrultusunda geliştirildiğini iddia ederken, alt komisyon raporu ve kanun tasarısı STK’ların ve baroların görüşü dikkate alınmadan hazırlandı.
Sokaktan toplanan hayvanlar
Yürürlükteki 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun 6. Maddesinde sokaklardan toplanan hayvanların tekrar alındıkları yere bırakılmasına ilişkin mevcut madde değiştirilerek milletvekili Metiner’in önergesiyle sokak hayvanlarının oluşturulacak besleme noktalarına bırakılması yönünde değiştirildi.
Bu, kent hayvanlarının şehir merkezlerinden uzak, nerede ve ne şekilde oluşturulacağı dahi belli olmayan “besleme odakları”na terk edileceği anlamına geliyor.
İzolasyon
Çevre Komisyonu Başkanı Kaya, gerekçesini hayvanlara kötü muamele edenlere caydırıcı cezalar getirilmesi olarak açıkladığı tasarı hayvanların nasıl izole edileceğini, haklarının nasıl esnetileceğini ve gasp edileceği hükme bağlıyor.
Barınaklar
Devlete ait 50 köpek kapasitelik barınaklarda dahi hayvanlar açlık ve susuzluktan, tıbbî yardım yoksunluğundan hayatını kaybederken binlerce köpek kapasiteli barınaklar gündeme geliyor.
Tasarıda toplanan ve kısırlaştırılan hayvanların ne kadar süre ile barınaklarda tutulacağı belirtilmiyor. Sokaklardan toplanan hayvanların barınaklarda tutulacağı süreyi belirtmemek muğlak bir uygulamayı beraberinde getirir, sokaklardan toplanan hayvanlar yıllar boyunca tel örgüler arkasında hapis hayatı yaşayabilir.
Bakımevi izni
Tasarıya, yine Metiner’in önergesi ile eklenen “bakımevi kurma izninin mahallî idarelerce verilmesi” hususu ise barınaklarda belediyelerin sebep olduğu hak ihlâllerinin, mevzuata aykırı arazi seçimi ve uygulamaların da artmasına sebep olacaktır.
''Hayvan refahı''
Komisyon toplantısında tasarıya eklenmesi kabul edilen “hayvan refahı” tanımı, hayvanların uyutulmasını, yani öldürülmesini de içeren uygulamalardan oluşan, hayvanların haklarının değil nasıl daha insanî koşullarda öldürüleceğini, kullanılacağını, sömürüleceğini tanımlayan bir anlayış ve teoridir.
5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun değiştirilmesine ilişkin yasa tasarısı ve teklifiyle ilgili bir sonraki Meclis Çevre Komisyonu toplantısı 19 Haziran’da gerçekleşecek. (ÇT)